یک مقایسه اشتباه معاون رئیس جمهور
علیرضا ارزنده *
دکتر میثم لطیفی معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان امور اداری و استخدامی کشور در اظهارنظری غافلگیر‌کننده اعلام کردند که در کشور ۵۰ یا ۵۴ چهار فرودگاه داریم در حالی که کشور آلمان فقط ۵ فرودگاه دارد. ایشان در ادامه اظهارنظر سوال‌برانگیز خود اکثر فرودگاه‌های کشور را در گروه فرودگاه‌های بین‌المللی دسته‌بندی کردند. این اظهارنظر و این مقایسه جناب آقای دکتر لطیفی که عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق هستند و ریاست دانشکده مدیریت این دانشگاه همچنین عضویت در شورای نخبگان بنیاد ملی نخبگان را هم در کارنامه خود دارند از آن نظر غافلگیر‌کننده و سوال‌برانگیز است که نه تعداد فرودگاه‌های کشور را درست اعلام کردند و نه تعداد فرودگاه‌های کشور آلمان را.
بزرگ‌ترین شرکت راهبری فرودگاهی در ایران شرکت ناوبری هوایی و فرودگاه‌های کشور است که ۵۴ فرودگاه ملکی را در اختیار دارد. از این تعداد فرودگاه ۹ فرودگاه بین‌المللی، ۲۵ فرودگاه مرز هوایی و ۲۰ فرودگاه داخلی هستند. برخلاف اظهارنظر معاون رییس‌جمهور فرودگاه مرز هوایی خصوصیات و شناسه‌های یک فرودگاه بین‌المللی را ندارد و حداکثر در فضای D فعالیت می‌کنند و بر اساس تعریف داخلی و نه بر اساس شناسه‌های جهانی تعدادی از فرودگاه‌های کشور در مرز هوایی را به عنوان فرودگاه بین‌المللی معرفی کردند که این اقدام در سیستم هوانوردی کشور منتقدان فراوانی داشت اما به هر دلیل اجرایی شد.
علاوه بر فرودگاه‌های یادشده، وزارت نفت با داشتن ۹ فرودگاه دومین راهبر بزرگ فرودگاهی در کشور است که یک فرودگاه مرز هوایی در اختیار داشت. این فرودگاه بر اساس دستوری مطالعه نشده توسط وزیر پیشین نفت در حال واگذاری به شرکت ناوبری هوایی و فرودگاه‌های کشور است. همچنین مناطق آزاد، مناطق ویژه و شرکت پست فرودگاه‌هایی در اختیار دارند. لذا تعداد فرودگاه‌های کشور با تعداد اعلامی توسط دکتر لطیفی معاون رییس‌جمهور همخوانی ندارد و اینکه ایشان اشاره کرده‌اند تقریبا همه فرودگاه‌های کشور بین‌المللی هستند صحیح نیست و حتی با فرض قبول تعریف ایشان از فرودگاه بین‌المللی و احتساب فرودگاه‌های مرز هوایی به عنوان فرودگاه بین‌المللی حدود ۶۳ درصد از فرودگاه‌های کشور بین‌المللی به حساب می‌آیند که همین هم اهل فن می‌دانند که تعریف صحیح و سالمی نیست.
کشور ایران با مساحتی حدود ۱۶۳۵۰۰۰ متر مربع نوزدهمین کشور پهناور جهان است و آلمان با مساحتی حدود ۳۵۷۰۰۰ مترمربع در جایگاه شصت و سوم قرار دارد. از سوی دیگر آلمان از نظر جمعیتی با جمعیتی ۸۳ میلیونی در جایگاه نوزدهم و ایران با ۸۵ میلیون جمعیت در جایگاه هفدهم قرار دارد. مساحت و جمعیت را مقایسه کردم تا بدانیم در مورد چه وسعت و چه جمعیتی صحبت می‌کنیم. آلمان حدود یک‌چهارم کشورمان وسعت دارد و جمعیتی نزدیک به کشور ما را در خود جای داده است.
بر خلاف اظهارنظر جناب دکتر لطیفی آلمان ۵ فرودگاه نداشته و ۶۶ فرودگاه دارد که در ۳۴ فرودگاه آن پرواز برنامه‌ای روزانه انجام می‌شود. اجازه بدهید قبول کنیم که آلمان ۵ فرودگاه دارد و با هم نگاهی به آمار این فرودگاه‌ها و مقایسه آن با فرودگاه‌های کشور بیندازیم.
در سال ۲۰۱۸ (دلیل انتخاب این بازه زمانی اجرایی شدن برجام و عدم وجود کووید بوده) آمار انتقال مسافر در تمام فرودگاه‌های کشور که پیش‌تر به تعداد آنها اشاره کردیم به عددی حدود ۴۹ میلیون و پانصدهزار مسافر می‌رسد که این آمار شامل تمامی مسافران داخلی و خارجی است. در مقابل فرودگاه فرانکفورت به تنهایی در همان سال ۶۰ میلیون مسافر و حدود ۵۰۰ هزار پرواز را میزبانی کرده است. فرودگاه مونیخ با ۴۰ میلیون مسافر و ۲۷۰ مقصد جهانی و داخلی و میزبانی ۴۰۰ هزار پرواز سیزدهمین فرودگاه بزرگ جهان و چهارمین فرودگاه بزرگ اروپا لقب گرفته است. فرودگاه برلین با ۲۲ میلیون مسافر و حدود ۲۰۰ هزار پرواز سالانه از دیگر فرودگاه‌های آلمان است. فرودگاه دوسلدولف آلمان با سرویس‌دهی به ۲۳ میلیون مسافر و ۲۳۷ هزار پرواز از دیگر فرودگاه‌های آلمان است.
جناب آقای دکتر لطیفی ملاحظه می‌فرمایید که فقط یک فرودگاه آلمان به اندازه تمام سیستم هوانوردی کشور ما فعالیت داشته است. هدف شما از این مقایسه مضحک و نادرست چه بوده؟
آیا مطلع هستید که تمام فرودگاه‌های کشور زیان‌ده هستند و فقط یک فرودگاه از نظر اقتصادی قابل بهره‌برداری است. رییس وقت سازمان هواپیمایی کشوری آقای عابدزاده در آذرماه ۱۳۹۵ اعلام کردند ۹۰ درصد فرودگاه‌های کشور ضررده هستند و تنها ۵ فرودگاه ضرر نمی‌دهند. ایشان در ادامه اشاره کرده‌اند که فقط فرودگاه مهرآباد، امام، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز قادر به تامین هزینه‌های خود هستند؛ نه اینکه سودده باشند فقط ضرر نمی‌دهند.
در هجدهم بهمن‌ماه همان سال آقای رحمت‌اله مه‌آبادی اعلام کرد تمام فرودگاه‌های کشور زیان‌ده هستند. مقایسه فرودگاه‌های کشور در حالی توسط آقای دکتر لطیفی معاون محترم رییس‌جمهور رییس سازمان استخدامی و اداری کشور انجام می‌شود که تمام فرودگاه‌های کشور با سیستم ILS CAT I کار می‌کنند و فقط دو فرودگاه سیستم کمک ناوبری CATII را نصب دارند و این سیستم در همان فرودگاه‌ها نیز عملیاتی نیست. این در حالی است که سیستم کمک ناوبری روز جهان در حال عبور از CAT III است. جناب آقای دکتر در همین مجاورت، فرودگاه حَمَد قطر ۴۰ میلیون مسافر و حدود ۲۳۵ هزار پرواز را پذیرایی کرده است. فرودگاه دبی ۷۵ میلیون مسافر و حدود ۴۰۰ هزار پرواز را سرویس‌دهی کرده و فقط فرودگاه آتاتورک استانبول ۵۸ میلیون مسافر را پذیرش کرده است.
کاش دکتر لطیفی به جای ورود به موضوع مقایسه فرودگاه‌های ایران و آلمان با توجه به وظیفه سازمان تحت مدیریت خود یعنی سازمان اداری و استخدامی کشور به کمبودها و مشکلات نخبگان و متخصصان شاغل در حوزه هوانوردی رسیدگی می‌کردند، وضعیت اسفبار دستمزدهای پرداختی در سیستم هوانوردی را با آلمان یا حتی کشورهای حوزه خلیج‌فارس یا حتی ترکیه مقایسه می‌کرد و گزارشی به مسوولان می‌داند. به جای مقایسه فرودگاه‌های ایران با آلمان و نتیجه‌گیری آنچنانی که سبب انتشار بوی تعفن زخمی که سال‌هاست هوانوردی کشور با خود همراه دارد می‌شود، شاید بهتر باشد دستور بفرمایید وضعیت معیشت کارکنان صنعت هوانوردی بررسی شود، شاید صنعت هوانوردی هنوز برای تامین نیروی آتش‌نشان و امداد و نجات در فرودگاه‌های کشور دچار مشکل باشد و حتی کارکنان ساعتی در این بخش مهم به کار گرفته شده باشند.
امیدوارم این اعداد همان اندازه که برای اهالی هوانوردی دردآور و پرمعنی است برای شما هم مفهوم داشته باشد.
* کارشناس ایمنی هوانوردی
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :