انباشت زیان در سایه سیاست‌های دستوری
به گزارش جهان صنعت نیوز: کارشناسان بازار سرمایه سیاست‌های کنترلی و دستوری دولت و وضعیت نابسامان حاکمیت شرکتی در خودروسازان را به عنوان اصلی‌ترین عوامل فرو رفتن صنایع خودروسازی می‌دانند. در همین حال فشار تحریم‌ها را نیز باید بر این عوامل افزود تا وضعیت خودروسازی کشور در شرایطی قرار گیرد که اکنون شاهد آن هستیم. این در حالی است که نه تنها پتانسیل‌های بالایی در این حوزه برای توسعه و رشد صنعتی وجود دارد بلکه زمینه اشتغالزایی مناسبی نیز در این حوزه دیده می‌شود. با این حال اما روند سیاستگذاری در این حوزه به صورتی پیش رفته که بر اساس صورت‌های مالی منتشرشده در کدال، در بهار ۱۴۰۱، زیان انباشته تجمعی ۷ خودروساز بازار سرمایه برابر با ۸۰ هزار میلیارد تومان باشد.
این رقم معادل نیمی از ارزش بازار ۷ شرکت خودروساز بازار سرمایه است!
بررسی وضعیت تولید خودرو در سال‌های ۹۰ تا ۱۴۰۰ نشان می‌دهد سال‌های ۹۵ تا ۹۶ دوران طلایی دهه ۹۰ بوده است؛ به طوری که سالانه بیش از یک ۵/۱ میلیون دستگاه خودرو تولید شده که این مقدار طی سال‌های اخیر زیر یک میلیون دستگاه بوده است. وضعیت بازدهی بلندمدت خودروسازان نیز نشان می‌دهد چالش خودروسازان در دهه ۹۰ عمدتا شامل تحریم، قیمت‌گذاری دستوری، افزایش نرخ ارز و بهای تمام‌شده تولید بوده است که این روند باعث شد سهامداران خودرو در مقایسه با کلیت بازار سرمایه، جامانده از رشد کلی سرمایه باشند. همچنین طی ۱۰ سال اخیر شاخص کل ۶۱ برابر شده است اما ۳ خودروساز سواری نتوانستند نصف شاخص بازدهی به سهامداران بدهند که به گفته کارشناسان بازار سرمایه، علت آن هم به موارد گفته شده برمی‌گردد.
سهم ۴ درصدی خودروسازان از ارزش بازار
یک کارشناس بازار خودرو در رابطه با گزارش فصلی خودروسازان و عملکرد ۷ شرکت خودروساز در کشور به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: موضوع تحریم و سیاست‌های خاص در قیمت‌گذاری دستوری بر صنعت خودرو تاثیر بسیار منفی گذاشت، اما پیش‌بینی می‌شود با اجرای طرح تحول صنعت خودرو در کشور در عمل هیچ خودروی ناقصی در انبار خودروسازان نباشد و خودروسازان از مونتاژکار به دانش‌بنیان‌کار تبدیل و خودروهایی با فناوری بالا تولید کنند. معصومه طاهرخانی خودروها را به دو دسته سواری و سنگین تقسیم کرد و به تشریح عملکرد ۷ شرکت خودروساز پرداخت و افزود: ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو به عنوان تولیدکننده‌های خودروسواری هستند که بیش از ۹۰ درصد بازار خودروی کشور را در حوزه سواری در اختیار دارند. وی عنوان کرد: ارزش بازار خودروسازان سواری، سبک، نیمه‌سنگین و سنگین، ۱۵۳ هزار میلیارد تومان است که ارزش دلاری آنها معادل ۵ میلیارد دلار می‌شود؛ به طوری که ۴ درصد از ارزش بازار سرمایه متعلق به این هفت شرکت خودروساز است.
انباشت زیان بر زیان
طاهرخانی درباره وضعیت سود و زیان انباشته خودروسازان تا بهار ۱۴۰۱ به تحریم و قیمت‌گذاری دستوری به عنوان دو عامل اثرگذار بر عملیات صنعت خودرو اشاره و اظهار کرد: این وضعیت سبب شده است که در بهار ۱۴۰۱، زیان انباشته تجمعی ۷ خودروساز بازار سرمایه برابر با ۸۰ هزار میلیارد تومان باشد که معادل نیمی از ارزش بازار خودروسازان بازار سرمایه است. گفتنی است در بهار ۱۴۰۱ از ۷ شرکت خودروساز تنها شرکت (خدیزل) دارای زیان انباشته نبوده است.
اثر افزایش نرخ بر حاشیه سود خودرویی‌ها
این کارشناس بازار سرمایه درباره متوسط نرخ فروش تولیدکنندگان خودروی سواری در بازار سرمایه تصریح کرد: در گروه خودروسازان سواری، افزایش نرخ‌های گرفته شده در پاییز ۱۴۰۰ سبب شده که متوسط نرخ فروش محصولات ایران‌خودرو و سایپا در بهار ۱۴۰۱ نسبت به بهار ۱۴۰۰ نزدیک به ۲۷ درصد افزایش داشته باشد. لازم به ذکر است، متوسط نرخ محصولات پارس‌خودرو در بهار ۱۴۰۱ نسبت به بهار ۱۴۰۰ معادل ۵۵ درصد رشد داشته است. طاهرخانی در گفت‌و‌گو با سنا به وضعیت سودآوری تولیدکنندگان خودروی سواری در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: افزایش نرخ‌های خودروسازان در پاییز ۱۴۰۰ سبب شده است به مرور زمان، سود عملیاتی این گروه افزایش داشته باشد و حاشیه سود عملیاتی این گروه از منفی ۱۰ درصد در پاییز ۱۴۰۰ به منفی ۳ درصد در بهار ۱۴۰۱ برسد. وی با اشاره به وضعیت هزینه مالی تولیدکنندگان خودروی سواری در بازار سرمایه گفت: با اینکه هزینه مالی کاهشی نبوده است اما نسبت هزینه مالی به درآمد کاهشی بوده است و به داستان افزایش نرخ برمی‌گردد.
عملکرد مطلوب خودروهای سنگین در مقابل سواری‌ها
این کارشناس بازار سرمایه در بحث مربوط به متوسط نرخ فروش تولیدکنندگان خودروهای سنگین، نیمه‌سنگین و سبک باری در بازار سرمایه اظهار کرد: این خودروها نسبت به خودروهای سواری توانستند افزایش نرخ‌های بیشتری را در سال ۱۴۰۱ بگیرند. طاهرخانی درباره وضعیت سودآوری تولیدکنندگان خودروهای سنگین، نیمه‌سنگین و سبک باری در بازار سرمایه بیان کرد: عملیات تولیدکنندگان خودروهای سنگین، نیمه‌سنگین و سبک باری در مقایسه با تولیدکنندگان خودروی سواری مطلوب‌تر است. وی افزود: سود خالص تجمعی ۴ خودروساز سنگین در بهار ۱۴۰۱ برابر با ۸۰۰ میلیارد تومان بوده است که نسبت به بهار ۱۴۰۰ نزدیک به ۴ برابر شده است و حاشیه سود عملیاتی صنعت در بهار ۱۴۰۱ نزدیک به ۱۴ درصد بوده است. این کارشناس در بررسی هزینه مالی تولیدکنندگان خودروی سنگین، نیمه‌سنگین و سبک باری در بازار سرمایه عنوان کرد: هزینه مالی آنها نسبت به تولیدکنندگان سواری عدد بزرگی نیست. اما از بهار ۱۴۰۰ نسبت هزینه‌های مالی آنها به درآمد ۱۴ درصد بوده و در بهار ۱۴۰۱ به ۴ درصد رسیده و این امر نشان می‌دهد که سیاستگذار فقط کافی است قیمت‌گذاری را به دست مکانیسم بازار و یا بورس کالا بسپارد. وی درباره وضعیت بازدهی عنوان کرد: از ابتدای امسال تا ۹ شهریور سال جاری، شاخص کل ۳ درصد بیشتر سود نداده است، بنابراین شاید رفتن به سمت خودروهای سنگین و رصد تحولات آنها، بتواند سهمی را به خودروسازان در پرتفوی معامله‌گر بدهد.
چالش‌های صنعت خودرو
طاهرخانی درباره چالش‌ها و راهکارهای این صنعت یادآور شد؛ قیمت‌گذاری دستوری، تحریم و نبود ارتباط با خودروسازان جهانی، زیان انباشته و بهای تمام‌شده بالا و ساختار دولتی و نبود مشارکت بخش خصوصی ازجمله چالش‌های این صنعت و عرضه خودرو در بورس کالا، خصوصی‌سازی از طریق واگذاری بلوک‌های مدیریتی ۲ خودروساز و در نهایت برجام از جمله راهکارهای این صنعت به شمار می‌رود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :