ضرورت تشکیل شورای تجارت خارجی/رییسی: ما افسران و سربازان خنثی کردن و دور زدن تحریم‌ها را داریم
به گزارش جهان صنعت نیوز: در همین کشور خودمان ایران نیز می‌توان به صراحت اعلام کرد که صادرکنندگان در شرایط سخت تحریم نقش قابل توجهی در تامین ارز کشور ایفا کردند و با وجود تشدید تحریم‌های خارجی و داخلی، تمام توان خود را به کار گرفتند تا به کشور خود خدمت کنند. اما متاسفانه در ماه‌ها و سال‌های اخیر شاهد اقداماتی از سوی دولت‌ها بودیم که نشان می‌داد دولتمردان علاوه بر اینکه نسبت به نقش مهم صادرات و صادرکنندگان آگاه نیستند بلکه برنامه‌ای هم برای حمایت از حوزه تجارت ندارند.
تعدد دستگاه‌های تصمیم‌گیر در حوزه تجارت از جمله موانعی است که اگرچه در سال‌های گذشته نیز مورد انتقاد فعالان اقتصادی و حتی برخی مسوولان دولتی قرار گرفته است اما همچنان تجار را درگیر کرده است. به همین منظور فعالان بخش خصوصی بر این باور هستند که باید به منظور ایجاد یکپارچگی در سیاستگذاری‌های تجاری ایران، شورای تجارت خارجی تاسیس شود. بر همین اساس رییس اتاق بازرگانی ایران به عنوان رییس پارلمان بخش خصوصی در این مراسم اظهار کرد: مدیریت واحد یکی از نیازهای مهم و قدیمی کشور است. طبق یافته‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران بر اساس قوانین مصوب در ایران حدود ۴۴ دستگاه به صورت مستقیم و غیرمستقیم درگیر تجارت هستند. این در حالی است که در کشورهای موفق که تجارت خارجی آنها رشد قابل‌توجهی داشته، مرکز واحد و مشخصی برای سیاستگذاری شکل گرفته و تجربه نشان می‌دهد که این تفکر به کاهش هزینه مبادله در روند تجارت کمک می‌کند، بنابراین خواسته بخش خصوصی تشکیل شورای تجارت خارجی است.
فعالان بخش خصوصی همچنین بر این باور هستند که باید دیپلماسی سیاسی در خدمت دیپلماسی اقتصادی باشد. همچنین عقیده صاحبنظران اقتصادی این است که ایران برای جهش صادراتی نیازمند بازنگری در اصول اقتصاد سیاسی، سیاست خارجی و حکمرانی اقتصادی است. از طرفی حضور تولیدکنندگان و کالاهای ایرانی در نمایشگاه‌های بین‌المللی به عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارهای توسعه صادرات اعلام می‌شود در حالی که دولت در این زمینه کمک چندانی به صادرکنندگان نمی‌کند. در همین راستا رییس‌جمهور در مراسم روز ملی صادرات با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه به جایگاه تجارت و صادرات تاکید شده، اعلام کرد بسته‌ای برای رفع مشکلات تجاری پیشنهاد و ابلاغ شده است. ابراهیم رییسی می‌گوید مجلس و دولت و تمامی بخش‌های کشور به تبعیت رهبری، مصمم بر افزایش تولید و صادرات غیرنفتی در کشور هستند.
پیش‌بینی تولید در گرو ثبات
بر همین اساس رییس‌جمهور با بیان اینکه امروز علی‌رغم تمام تحریم‌ها و تهدیدها شاهد رشد صادرات در کشور هستیم، گفت: ۴۰ درصد رشد صادرات و ۱۳ درصد رشد صادرات غیرنفتی در سال جاری نشان از عزم صادرکنندگان و فعالان اقتصادی دارد.
سیدابراهیم رییسی اظهار کرد: اگر احیای کارخانجات و کارگاه‌های تولیدی، مثبت شدن تراز تجاری، رشد تولید و صادرات نفتی و غیرنفتی دشمن را عصبانی می‌کند، بگذار عصبانی شود و از این عصبانیت بمیرد. ما متوقف نمی‌شویم. ما افسران و سربازان خنثی‌کردن تحریم‌ها و دور زدن تحریم‌ها را داریم.
وی یادآور شد: دیروز در صنعت نظامی گرفتار سیم‌خاردار بودیم، اما امروز در نیویورک و سمرقند یکی از خواسته‌هایشان این است که یکی از صنایع نظامی‌مان را به آنها بفروشیم. می‌گویند ما شنیده‌ایم که صنایع نظامی شما پیشرفته است و با بقیه کشورها فرق دارد. رییسی تاکید کرد که «ما امروز جنگ اراده‌ها را داریم» و افزود: یک اراده نمی‌خواهد ما تولید داشته باشیم و ملت ایران با اراده می‌خواهد این کار را انجام دهد.
رییس‌جمهور با بیان اینکه «قابل پیش‌بینی شدن تولید در گرو ثبات است و هرچه ثبات بیشتر شود و تصمیمات لحظه‌ای کنار رود طبیعتا تولید رشد بیشتری خواهد یافت» افزود: دستورالعمل‌ها و تصمیمات باید متقن باشد و دارای ثباتی باشد که به بازار و عرضه کالا ثبات دهد.
نباید صادرکننده را متهم کنیم
وی همچنین با بیان اینکه «امروز کیفیت حرف بالایی را می‌زند. بسیار مهم است که کار از کیفیت بالایی برخوردار باشد و دستیابی به رشد اقتصادی در گرو صادرات در کشور است«، تاکید کرد: همانطور که ملت در جنگ تحمیلی سرافراز شد، در این جنگ تحریمی نیز تاکنون سرافراز شده‌ایم. سخنگوی امریکا خودش گفته که در فشار حداکثری شکست خورده است و این حرف خودشان است.
رییسی ادامه داد: نباید صادر‌کننده‌ای را که تشویق می‌کنیم، اگر ارز را نیاورد متهم کنیم بلکه باید مشکلش رفع شود و باید تسهیل کرد که کالا به سهولت صادر شود. باید دنبال شود که صادرکننده با یک روش صادر کند.
وی با بیان اینکه «ما باید جایگاه رفیعی در ترانزیت منطقه داشته باشیم»، گفت: ترانزیت خدمات فنی و مهندسی مهم است و بخش مهمی از کار صادرات ما می‌تواند باشد و باید بر روی آن کار شود.
رییس‌جمهور با اشاره به بحث گردشگری سلامت گفت: در این زمینه ایران در منطقه و جهان حرف دارد. بهترین عمل‌های جراحی در کشور انجام می‌شود. وی در ادامه گفت: از فرمایشات رهبری مساله جلوگیری از خام‌فروشی است و باید ارزش افزوده ایجاد کرد. شما ببینید بهترین کاشی، سرامیک، پارچه، پرده، مبل، فرش و… کجا تولید می‌شود؟
دیپلماسی سیاسی باید در خدمت دیپلماسی اقتصادی باشد
وی با بیان اینکه «احیای کارخانه‌ها از سیاست‌های دولت است و ادامه دارد»، گفت: دیپلماسی سیاسی باید در خدمت دیپلماسی اقتصادی باشد و هیچ سفیری از ما در خارج از کشور نباید دغدغه مسائل اقتصادی جزو مساله اولش باشد. رشد ۴۰ درصدی صادرات عزم فعالان اقتصادی کشور است. همه تلاش باید در چارچوب تولید باشد و باید مجلس در این زمینه قوانین را اصلاح کند.
رییسی با بیان اینکه «دشمن تلاش می‌کند که کشور مولد نباشد و فقط مصرف‌کننده باشد»، گفت: ما با وجود تحریم‌ها در صادرات پیروز شدیم. باید شورای عالی صادرات تشکیل شود و باید دانشگاه در کنار تولید باشد. وی با اشاره به مساله برنامه هفتم گفت: جایگاه تجارت در برنامه هفتم مهم است و در مجلس و دولت دنبال می‌شود.
وی ادامه داد: حجم و کیفیت صادرات، نشان قدرت اقتصادی است و نشانه‌های خوبی است و افزایش صادرات نشان بسیاری از موفقیت‌ها در کشور در همه حوزه‌هاست. ما می‌توانیم عرصه‌های مختلفی در صادرات داشته باشیم. رییس‌جمهور گفت: فعال کردن بازارچه‌های مرزی لازم است و می‌تواند به توسعه تجارت کمک کند. رییسی اظهار کرد: ما بسته‌ای را برای رفع مشکلات تجاری پیشنهاد کردیم و ابلاغ شد و گامی بود که صادرکنندگان خوشحال شدند. مجلس و دولت و تمامی بخش‌های کشور به تبعیت رهبری مصمم بر افزایش تولید در کشور و صادرات غیرنفتی در کشور هستند.
تراز تجاری سال آینده مثبت می‌شود!
همچنین وزیر صمت با بیان اینکه رتبه ایران در شاخص پیچیدگی صادرات سال قبل به ۶۵ رسید و سال ۱۴۰۴ به زیر ۴۰ خواهد رسید، گفت: اعلام می‌کنم با روند فعلی، تراز تجاری کشور در پایان سال آینده مثبت می‌شود.
سیدرضا فاطمی‌امین تصریح کرد: هر کشوری که بتواند صادرات بیشتری داشته باشد وضع بهتری دارد و این به معنای تراز تجاری مثبت است. خوشبختانه اعلام می‌کنم با روند فعلی، تراز تجاری کشور در پایان سال آینده مثبت می‌شود. وی تاکید کرد: واردات سال گذشته ۵۲ میلیارد و صادرات غیرنفتی ۴۷ میلیارد دلار بود و امسال در ۶ ماه ابتدایی این اختلاف به ۲ میلیارد دلار رسید و به زودی برای سال آینده این اختلاف از وضعیت منفی خارج و مثبت خواهد شد.
وزیر صمت همچنین کارکرد دیگر صادرات را افزایش توان قدرت کشور عنوان کرد و افزود: این افزایش قدرت با خام‌فروشی ایجاد نمی‌شود؛ برای مثال صادرات سیمان اعتبار و قدرت برای کشور ندارد اما فروش تجهیزات پزشکی، داروهای با فناوری بالا و صنایع پیچیده عامل قدرت و اعتبار کشور در سطح بین‌المللی می‌شود. وی خاطرنشان کرد: اگر کشوری بتواند کالای پیچیده تولید کند، به معنای این است که دانش مولد دارد. اینکه ما بر دانش‌بنیان بودن کالاها تاکید می‌کنیم، منظور مولد بودن آن علم است نه تعداد مقالات منتشر شده و دانشجو و هیات علمی.
وزیر صمت با اشاره به مشکلات صادراتی سال‌های قبل گفت: امروز ما بازارهای بکر و مغفول مانده مانند آفریقا را زنده کردیم و برخلاف گذشته تجارت خود را به جایی گره نزدیم که دستاوردی نداشته باشد. فاطمی‌امین همچنین گفت: امروز در برخی صنایع ظرفیت تولید بالایی وجود دارد اما به علت فقدان بازار فروش، تولید صورت نمی‌گیرد و در این زمینه صادرکنندگان می‌توانند تکمیل‌کننده چرخه رشد اقتصادی شوند.
تعدد دستگاه‌های تصمیم‌گیر
رییس اتاق بازرگانی ایران نیز در این مراسم اعلام کرد که به منظور ایجاد یکپارچگی در سیاستگذاری‌های تجاری ایران، تاسیس شورای تجارت خارجی اهمیت بسیار زیادی دارد. غلامحسین شافعی اظهار کرد: از سال‌های قبل همواره یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که اقتصاد ایران با آن مواجه بوده تعدد دستگاه‌های تصمیم‌گیر و فعال در حوزه‌های مختلف اقتصاد بوده است. از این‌رو یک مدیریت واحد می‌تواند از آسیب‌های جدی که در این حوزه به اقتصاد ایران وارد شده جلوگیری کند.
وی با بیان اینکه ۴۴ دستگاه در ایران به شکل مستقیم و غیرمستقیم درگیر تجارت هستند تاکید کرد: بررسی وضعیت کشورهایی که در تجارت خارجی موفق بودند نشان می‌دهد که هر چه به سمت حرکت در تصمیم‌گیری واحد برویم شانس موفقیت در تجارت بالاتر می‌رود از این‌رو خواسته مشخص بخش خصوصی تشکیل شورای تجارت خارجی برای عبور از این مشکلات است.
رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه نیاز به یک برنامه بلندمدت در حوزه صادرات و سیاست خارجی داریم، بیان کرد: امروز در جهان حجم صادرات غیرنفتی و چگونگی ترکیب آن اهمیت فراوانی در سنجش قدرت اقتصادی و سیاسی دارد. یکی دیگر از معضلات‌مان محدود بودن نقش‌آفرینی اقتصاد ایران در زنجیره عرضه جهانی به حساب می‌آید موضوعی که باید در برنامه‌های بالادستی به آن توجهی ویژه داشت.
شافعی ادامه داد: در برنامه‌های توسعه به عنوان سند بالادستی می‌توان نگاه کلان به صادرات را مشخص کرد. نگاهی به اقلام اصلی صادرات کشور نشان می‌دهد که محصولات پتروشیمی و میعانات گازی تقریبا نیمی از صادرات ما را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر حدود ۷۵ درصد از صادرات ما تنها به پنج مقصد انجام می‌شود.
وی با اشاره به پایین‌بودن ارزش افزوده یا کالاهایی با فناوری بالا در سبد صادراتی ایران تاکید کرد: افزایش صادرات نیاز به افزایش تولید کالای باکیفیت دارد. برنامه‌ریزی برای همکاری بلندمدت با همسایگان و در نظر گرفتن تحولات سیاسی و اقتصادی در این زمینه نقشی مهم ایفا می‌کند. در شرایطی که پیش‌بینی می‌شود قدرت اقتصادی جهان در سال‌های آینده تغییر کند جبران عقب‌افتادگی‌های اقتصادی در برنامه هفتم توسعه می‌تواند اقتصاد ایران را به جایگاه واقعی خود برساند.
پیگیری ۳۰۰ اقدام زیرساختی برای توسعه صادرات
رییس سازمان توسعه تجارت نیز در این مراسم گفت: پیگیری حدود ۳۰۰ اقدام زیرساختی برای توسعه تجارت ایران از آمارهایی که از حدود یک سال و نیم پیش منتشر شده حاکی از رشد در بسیاری از بخش‌ها دارد. علیرضا پیمان‌پاک اظهار کرد: برآوردها نشان می‌دهد که اقدامات انجام شده در دولت سیزدهم منجر به آن شده که میزان صادرات در سال ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۴۰ درصدی داشته باشد و از ابتدای سال نیز تا پایان شهریورماه افزایش ۱۳ درصدی صادرات به ثبت رسیده است.
وی با بیان اینکه توجه ویژه رییس‌جمهوری به فعالیت‌ها در این حوزه باعث رشد و رونق تجارت ایران شده است، تصریح کرد: اینکه بعد از حدود هشت سال، مراسم روز ملی صادرات با حضور رییس‌جمهوری برگزار شد و صادرکنندگان و فعالان این حوزه توانستند خواسته‌های خود را به شکل مستقیم مطرح کنند، برای تجارت ایران اهمیت زیادی دارد.
رییس سازمان توسعه تجارت ادامه داد: رییس‌جمهوری در سال گذشته در چارچوب هم‌اندیشی‌هایی که با صادرکنندگان داشتند دستوراتی را مطرح کردند که خوشبختانه بخش مهمی از آنها پیگیری شده و نتایج مثبتی نیز به همراه داشته است.
مسیرهای تازه برای تاجران ایرانی
پیمان‌پاک با بیان اینکه بخش مهمی از برنامه‌ریزی‌های تجاری دولت سیزدهم حول محور مانع‌زدایی تعریف شده توضیح داد: ما تلاش کردیم در سازمان توسعه تجارت اقدامات و راهکارهای قابل پیگیری در دوره چهارساله دولت را در دستور کار قرار دهیم با هدف آنکه یک جهش و تحول در عرصه صادرات به ثبت برسد.
وی ادامه داد: ما در سال‌های گذشته شاهد تصمیم‌هایی بودیم که مانعی جدی بر سر راه توسعه صادرات به حساب می‌آمده است که تلاش شده بسیاری از آنها برطرف شود. برای مثال موضوع بازگشت ارز و رفع تعهد ارزی یکی از مسائل مطرح شده در این حوزه بود که تلاش کردیم با پیگیری برخی اقدامات مسیرهای تازه برای تاجران ایرانی باز کنیم.
رییس سازمان توسعه تجارت اقدامات هدفمند در جهت توسعه فعالیت‌های تجاری را یکی دیگر از اولویت‌های این سازمان دانست و گفت: حضور ایران در نمایشگاه‌هایی مانند مسکو برنامه‌ریزی کامل هدفمند برای حضور در نمایشگاه‌ها در سال ۲۰۲۳، پیگیری تجارت آزاد با اتحادیه‌هایی مانند اوراسیا و پذیرش هیات‌های تجاری از شرق آسیا، شرق اروپا و آفریقا تنها بخشی از برنامه‌ریزی‌های هدفمندی بوده که در این مدت در دستور کار قرار گرفتند.
پیمان‌پاک اضافه کرد: رفع موانع پولی و بانکی و همچنین بهبود زیرساخت‌های لجستیک یکی از اولویت‌های ما در طول این مدت بوده است. در این مسیر تلاش شده از ظرفیت خطوط کشتیرانی، احتیاج کریدور سبز گمرکی و همکاری با کشورهای همسایه برای فعال کردن ظرفیت‌هایی که بتواند جایگزین ال‌سی شود استفاده کنیم و این امید وجود دارد که با نهایی شدن این اصلاحات توسعه صادرات ایران با سرعت بیشتری دنبال شود.
تقدیر از ۵۷ صادرکننده برتر
گفتنی است در مراسم روز ملی صادرات از ۵۷ شرکت صادرکننده برتر ۱۴۰۱ تقدیر شد. در فرآیند انتخاب صادرکنندگان برتر ۱۴۰۱ که در فراخوانی از ۲۲ تیر تا ۵ مرداد سال جاری اعلام شد، تعداد ۶۱۲ شرکت در ۷۶ گروه کالا و خدمات، ثبت‌نام کردند که نهایتا ۵۷ صادرکننده در فهرست منتخبین قرار گرفتند.
از میان ۶۱۲ شرکت، صادرکنندگان سیمان و کلینکر با ۳۲ محصول و محصولات پایه پتروشیمی پلیمری با ۳۱ مورد، بیشترین سهم را داشته‌اند. همچنین، صادرکنندگان لوازم خانگی انرژی‌بَر با ۱۴، داروهای شیمیایی با ۱۱، محصولات دانش‌بنیان و فناوری بالا با ۱۰، قطعات یدکی و مجموعه‌های خودرو با ۱۰ مورد، در رتبه‌های بعدی تعداد شرکت‌کنندگان در این دوره هستند.
لینک کوتاه :