ایران‌خودرو میدان را به دلالان واگذار کرد
به گزارش جهان صنعت نیوز: برخی فعالان بازارهای خودرو و سرمایه، این عقب‌نشینی تعجب‌آور را به حواشی استیضاح رضا فاطمی‌امین وزیر صمت که قرار است روز سه‌شنبه هفته آینده دهم آبان ماه برگزار شود مرتبط می‌دانند. در حالی ایران‌خودرو از عرضه بورس این دو محصول عقب‌نشینی کرده که پیش‌بینی می‌شد بر اساس تجربه‌های موفق گذشته، فروش دو محصول تارا و پژو ۲۰۷ هم با استقبال خریداران روبه‌رو شده و موفقیت دیگری را در مقابله با دلالان بازار خودرو رقم بزند. با این حال اما این عرضه‌ها اکنون در هاله‌ای از ابهام فرو رفته است. روز گذشته حجت‌اله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس از ورود این نهاد به موضوع عقب‌نشینی ناگهانی ایران‌خودرو از عرضه بورسی محصولات خود خبر داد.
روز یکشنبه بود که مدیر پذیرش بورس کالای ایران اعلام کرد هیات پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالای بورس کالای ایران دقایقی قبل با پذیرش محصولات تارا و ۲۰۷ تولیدی شرکت ایران‌خودرو موافقت کرده است. محمدرضا بهنام‌زاده عنوان کرده بود که در جلسه روز یکشنبه هیات پذیرش بورس کالا که با حضور مدیران شرکت ایران‌خودرو برگزار شده است، محصولات ۲۰۷ و تارا این خودروساز برای عرضه در بورس کالای ایران پذیرش شد. وی همچنین پذیرش تارا و ۲۰۷ تولید ایران‌خودرو را مشروط به عرضه کل حجم تولید این شرکت در بورس کالا اعلام و تاکید کرده بود در صورتی که این خودروساز به تعهدات عرضه‌اش عمل نکند، پذیرش آن تعلیق می‌شود. آن‌طور که مدیر پذیرش بورس کالای ایران اظهار کرده بود عرضه خودروهای جدید ایران‌خودرو از محصولات اتوماتیک خانواده ۲۰۷ آغاز می‌شود و به مرور سایر محصولات این خودروساز نیز در بورس عرضه می‌شود. گفتنی است تیرماه امسال بود که در دویست و بیست و دومین جلسه شورای عالی بورس، طرح عرضه خودرو در بورس کالای ایران تصویب شد. با این حال تنها ساعاتی پس از اعلام این خبر، به یکباره گروه ایران‌خودرو در اطلاعیه‌ای کوتاه اعلام کرد که عرضه این دو خودرو در بورس کالا تا اطلاع ثانوی امکان‌پذیر نیست! این در حالی بود که بنابر گفته حاضران در جلسه هیات پذیرش بورس کالا، عرضه این دو خودرو با استقبال بسیار مدیران ایران‌خودرو مواجه شده بود و پیش‌تر نیز در تاریخ نوزدهم مهرماه مهدی خطیبی مدیرعامل ایران‌خودرو خبر عرضه ۲۰۷ و تارا را در برنامه صف اول شبکه یک سیما داده بود. در اطلاعیه ایران‌خودرو دلیل اصلی این چرخش در تصمیم‌گیری، این گونه اعلام شده است: «باید شرایطی را فراهم کرد تا اختلاف قیمت کارخانه و بازار کاهش پیدا کند و در ادامه برای تحقق این هدف برنامه‌ریزی کرد.» این در حالی است که تجربه‌های مکرر و موفق عرضه خودرو در بورس کالا نشان داده است که چگونه با قطع دست دلالان، هم تولیدکننده با قیمتی بیشتر از قیمت بازار خودروی خود را فروخته و هم خریدار با قیمتی کمتر از قیمت بازار توانسته صاحب خودرو شود؛ یعنی همان کم شدن فاصله قیمت کارخانه و بازار که البته ایران‌خودرو در اطلاعیه خود آن را انکار کرده است.
بررسی عقب‌نشینی ایران‌خودرو در مجلس
در همین ارتباط روز گذشته حجت‌اله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره علت عقب‌نشینی مدیران ایران‌خودرو در خصوص پذیرش تارا و ۲۰۷ در بورس کالا گفت: طرح عرضه خودرو در بورس کالا در اوایل مجلس یازدهم از سوی تعدادی از نمایندگان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس مطرح و به دولت قبل پیشنهاد شد، این طرح در ابتدای کار با چالش‌هایی مواجه بود که به تدریج و به مرور زمان با ارائه راهکار و سازوکارهای متناسب با بازار عرضه و تقاضا برطرف می‌شود. وی افزود: این طرح به طور قطع آسیب‌زا نیست و باید اجازه دهیم این روش به عنوان یک تنظیم‌گر بازار اجرایی و تجربه شود و وزارت صمت هم باید بر اجرای این روش کمک و نظارت کند. به گفته این نماینده مجلس، ساز‌و‌کار بورس کالا برای عرضه خودرو بسیار مناسب است، چرا که هدف آن هم تعدیل‌کننده قیمت و هم تضمین‌کننده اینکه خودرو به دست مصرف‌کننده واقعی برسد، است. نماینده فارس در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عرضه خودرو در بورس کالا گامی هدفمند است، اظهار کرد: خودرو یک کالای سرمایه‌ای است و وزارت صنعت معدن و تجارت هم نمی‌تواند تمام سازوکارهای عرضه و تقاضای بازار را به تنهایی مدیریت کند و این موضوع نیاز به سالم‌سازی و هماهنگی همه ارکان دولت دارد. این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه باید علت عقب‌نشینی مدیران ایران‌خودرو در خصوص پذیرش تارا و ۲۰۷ از سوی کمیسیون صنایع بررسی و علت‌یابی شود، به سنا گفت: علت این موضوع یا مشکل ساختاری و یا مشکلی از سوی ایران‌خودرو بوده که نتوانند به تعهدات خود نسبت به عرضه خودرو در بورس کالا عمل کنند. فیروزی با بیان اینکه اساس کارها از سوی بورس کالا به درستی پیش می‌رود و باید بررسی بیشتری صورت گیرد، خاطرنشان کرد: باید توجه داشته باشیم که هدف از اجرای این روش‌ها تسهیل در دسترسی مردم و متناسب‌سازی قیمت‌ها و کیفی‌سازی محصولات و رعایت حقوق مردم به عنوان مصرف‌کننده است.
رضایت زنجیره بازار خودرو از عرضه‌های بورسی
بهمن‌موتور به عنوان آغازکننده عرضه بورسی خودرو، تجربیات موفقی را برای دیگر خودروسازان باقی گذاشته است. این خودروساز همچنان به عرضه بورسی خودروهای خود ادامه می‌دهد؛ عرضه‌هایی که سبب شده است قیمت بازار خودروها به قیمت تعادلی نزدیک شود و سود معامله به جای دلالان به جیب شرکت، سهامداران و خریداران برود. عضو هیات‌مدیره شرکت بهمن‌موتور می‌گوید: عرضه فیدلیتی و دیگنیتی در شرایطی در بورس کالا آغاز شد که قیمت این محصولات در بازار رو به افزایش بود اما از زمان عرضه و امکان خرید مستقیم از سوی مصرف‌کننده در بورس، بازار به تعادل رسید و امروز همه عوامل فعال بازار خودرو به بهبود شرایط اذعان دارند. عیسی حسین‌پناه اظهار کرد: امروز و با گذشت چند مرحله از عرضه خودروهای بهمن‌موتور در بورس کالا، تمام عوامل فعال در بازار خودرو اعلام می‌کنند که عرضه خودرو در بورس کالا به نفع تولید، مصرف و بازار است، زیرا با عرضه این محصول در بورس، رانت حاصل از تفاوت قیمت بین کارخانه و بازار آزاد به سمت تولید روانه شده و زمانی که پول وارد چرخه تولید شود، افزایش ظرفیت‌ها ایجاد می‌شود و در نتیجه بازار نیز به سمت تعادل می‌رود. وی افزود: عرضه خودرو در بورس کالا از دو جنبه در تعادل بازار خودرو اثر مثبت داشته است یکی از نظر امکان افزایش ظرفیت و افزایش تولید و دیگری از جهت شفافیت معاملات خودرو؛ به‌گونه‌ای که در معاملات بورس، خودرو با قیمتی عادلانه کشف می‌شود و بدون دغدغه به دست مردم می‌رسد. عضو هیات‌مدیره بهمن‌موتور به کالاخبر گفت: با نگاهی به آمار معاملات بورس کالا نیز نشان می‌دهد که قیمت خودروها عموما بین قیمت کارخانه و قیمت بازار کشف شده و به این ترتیب روند افزایشی که تا پیش از این در بازار وجود داشت متوقف و ثبات در معاملات حاکم شد. حسین پناه با بیان اینکه روند عرضه خودرو در بورس کالا با قرعه‌کشی قابل مقایسه نیست، گفت: عرضه خودرو در بورس کالا روند بسیار بهتری هم برای مردم و هم برای تولیدکننده ایجاد کرده است و بازخورد مصرف‌کنندگان نیز همین موضوع را نشان می‌دهد.گفتنی است روز گذشته هم در ادامه عرضه‌های گروه بمهن،۱۱ دستگاه وانت کارا تک‌کابین بدون رقابت و با قیمت پایه ۲ میلیارد و ۹۱۳ میلیون ریال معامله شد اما در عرضه ۶۵ دستگاهی وانت کار دوکابین ۸۰ سفارش خرید روی تابلو ثبت شد که این محصول با رقابت ۰۵/۰ درصدی و میانگین قیمتی ۳ میلیارد و ۱۶ میلیون و ۶۴۶ هزار تومان معامله شد. براساس اطلاعیه منتشر شده از سوی بورس کالای ایران در تاریخ ۲۳ مهرماه قرار بر این شد تا ۱۱۵ دستگاه وانت کارا شامل ۵۰ دستگاه وانت کارا تک‌کابین و ۶۵ دستگاه وانت کارا دوکابین متعلق به بهمن‌موتور، در تالار اختصاصی خودرو روز دوم آبان‌ماه عرضه شود. در ادامه این اطلاعیه آمده بود، این محصول قرار است ۲۷ آذر به مشتریان تحویل داده شود.
موفقیت بورس کالا در کاهش قیمت بازار خودروها
عرضه خودرو در بورس کالا نشان می‌دهد، خودرو می‌تواند بسیار ارزان‌تر از آنچه در بازار آزاد فروخته می‌شود به دست مصرف‌کننده نهایی برسد. به عنوان مثال، در روز یکشنبه درحالی خودروی لاماری عرضه شد که این خودرو ارزان‌تر از قیمت بازار آزاد به دست خریدار رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد خودروهای لاماری ایمای سفید و مشکی رنگ در بورس کالا به ترتیب با متوسط قیمت یک میلیارد و ۱۰۸ میلیون و یک میلیارد و ۲۱۵ میلیون تومان معامله شدند. با احتساب هزینه‌های جانبی، خرید این خودروها به ترتیب یک میلیارد و ۳۱۰ میلیون تومان و یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان هزینه برای خریداران داشت. این ارقام از قیمت لاماری ایما در بازار ۶ و ۵/۳ درصد کمترند. هر چند باید در نظر داشت تحویل خودروهای خریداری شده در بورس ۴۰ روزه است. روز یکشنبه در رقابت داغی در تالار شفاف خودروی بورس کالا روز یکشنبه در عرضه لاماری ایما دنبال شد و بدین‌ترتیب ۲۰۰ دستگاه لاماری ایما با رقابت بیش از ۲۰ درصد فروخته شد. این تجربه البته در مورد خودروهای کشنده، کارا، دیگنیتی و فیدلیتی گروه بهمن هم صادق بوده و اثر خود را به سرعت در بازار آزاد خودرو نشان داده است. همین روند سبب جذابیت عرضه‌های بورسی خودرو برای تولیدکنندگان و خریداران شده بود. حالا اما مشخص نیست ایران‌خودرو بر اساس کدام منافع، سهامداران خود و خریداران واقعی را از یک عرضه شفاف و دور از دلالی محروم کرده است!
لینک کوتاه :