بی‌محلی دلار به تاکتیک‌های بازارساز
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این میان اما سیاستگذار پولی انتشار اوراق ارزی و تسهیل خرید و فروش ارز با سیاست‌های حمایتی از صرافی‌ها و دارندگان کارت بازرگانی را تاکتیک‌های اصلی بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز عنوان کرده است. با توجه به آنکه معامله‌گران بازار ارز به سیاست‌های اخیر بانک مرکزی روی خوش نشان نداده و بی‌توجه به نقشه ارزی سیاستگذار به معاملات ارزی خود ادامه می‌دهند، باید پرسید که آیا بازار ارز تسلیم اقدامات بازارساز خواهد شد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ ارز در هفته‌های اخیر و همزمان با اقدامات بانک مرکزی به روند صعودی خود ادامه داده و نشانه‌ای از بازگشت به نرخ‌های زیر ۳۵ هزار تومان به چشم نمی‌خورد. تحولات ارزی بازار حاکی از آن است که نرخ ارز از ابتدای مهر ماه تا به امروز رشد قیمتی نزدیک به ۱۵ درصدی داشته است. به عبارتی قیمت دلار از نرخ ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومانی ابتدای پاییز به ۳۶ هزار و ۵۰۰ تومان در میانه آذر ماه رسیده است. دلار در حالی در مدت یادشده بیش از ۴ هزار تومان افزایش قیمت داشته که مقامات دولتی همواره از تلاش‌های بی‌دریغ خود برای مدیریت بازار ارز سخن می‌گویند. واقعیت اما این است که همه اقدامات و سیاست‌های بانک مرکزی و مسوولان دولتی تنها مسکن‌هایی موقتی بوده‌اند که موجبات فشرده‌تر شدن فنر نرخ ارز را نیز فراهم آورده‌اند. اما چه شد که دلار به طور ناگهانی دچار جهش قیمتی شد و به تقلای خود برای فتح قله ۳۷ هزار تومانی ادامه می‌دهد؟
۴۰ درصد افت ریال در ۵/۱ سال
واقعیت این است که نرخ ارز در تابستان سال گذشته و درست در روزهایی که دولت سیزدهم فعالیت خود را آغاز کرد در کانال قیمتی ۲۶ هزار تومانی قرار داشت. با گذشت بیش از یک سال نرخ ارز افزایش قیمت بیش از ۱۰ هزار تومانی داشته و پیش‌بینی می‌شود که روند صعودی قیمت ارز کماکان ادامه داشته باشد. نکته جالب توجه آنکه ابراهیم رئیسی سال گذشته و در نخستین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، از تیم اقتصادی‌اش خواسته بود که برای کنترل نرخ ارز و تورم اقدامات فوری و سازمان‌یافته انجام دهند و راهکارهای تقویت ارزش پول ملی را بررسی کنند. از زمان صدور این دستور اما، ریال حدود ۴۰ درصد افت ارزش داشته و روند افزایش قیمت ارزهای خارجی نیز همچنان ادامه دارد. بنابراین می‌توان گفت که سیاست‌های دولت برای کنترل نرخ ارز به بن‌بست خورده و سیاستگذار دستاوردی در زمینه حمایت از پول ملی در مدت یادشده نداشته است. نکته جالب توجه آنکه در طول دوره مورد اشاره، بازار ارز نوسانات زیادی را از سر گذرانده که این موضوع نیز در سایه تحولات سیاسی اتفاق افتاده است. برای مثال در دوره‌هایی که زمزمه توافق و به نتیجه رسیدن مذاکرات به گوش می‌رسید دلار کاهشی می‌شد و در دوره‌هایی که خبرهای مذاکرات منفی بود دلار بار دیگر روند صعودی به خود می‌گرفت. بنابراین می‌توان گفت که حتی در دوره‌هایی که نرخ دلار کاهشی بوده این کاهش قیمت در سایه اخبار و تحولات سیاسی اتفاق افتاده و نتیجه سیاست‌های بانک مرکزی نبوده است.
تصویر متفاوت بازار ارز
اما طی یک ماه و نیم گذشته بازار ارز در وضعیت متفاوتی قرار گرفته است، به طوری که معامله‌گران خبرهای مثبت سیاسی را نیز نادیده می‌گیرند و با عینک بدبینی به آینده کشور نگاه می‌کنند. نگاه بدبینانه معامله‌گران در نهایت موجب به راه افتادن موج افزایش قیمت‌ها شد به طوری که در هفته دوم آبان‌ماه دلار به طور ناگهانی چند هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و تا نزدیک کانال ۳۷ هزار تومانی نیز پیش رفت. عقبگرد دلار در هفته‌های پس از آن در سایه سیاست تزریق ارز بانک مرکزی اما دوام چندانی نداشت و در چند هفته اخیر شاهد تداوم روند افزایشی قیمت ارز هستیم. نکته جالب توجه آنکه بانک مرکزی در همین چند هفته هم اقدام به انتشار اوراق ارزی کرد و هم سیاست‌هایی برای حمایت از دارندگان کارت بازرگانی و صرافی‌ها در دستور کار قرار دارد. این قبیل سیاست‌ها نیز کمکی به جریانات شکل‌گرفته در بازار ارز نکرد و حرکت آرام و پیوسته دلار در مسیر رشد همچنان ادامه دارد.
رئیس بانک مرکزی اما در تازه‌ترین اظهارات خود نیز به اقداماتی اشاره کرده که اخیرا در دستور کار قرار گرفته و از تلاش‌های بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز سخن گفته است. علی صالح‌آبادی در خصوص این اقدامات گفته: «اقدامات بسیاری برای ساماندهی بازار در حال انجام است؛ عرضه‌هایی در بازار‌های مختلف در حال انجام است و ضوابط موردنیاز این بازار انجام می‌شود. به طور مثال اخیرا مقررات مربوط به اعطای ارز به دارندگان کارت‌های بازرگانی تسهیل شد. همچنین بسیاری از مقررات ارزی را متناسب با نیاز‌های واقعی بازار تسهیل می‌کنیم. بانک مرکزی نیز به عنوان بازارساز در بازار‌های مختلف حضور دارد و صادرکنندگان را به عرضه ارزشان در بازار تشویق می‌کند. همچنین تامین ارز موردنیاز واردکنندگان و نیاز‌های خدماتی موجود در بازار را مستمر دنبال می‌کنیم و در بازار‌های مختلف نیز حضور داریم و مدیریت بازار‌های مختلف را انجام می‌دهیم. در بانک مرکزی تمام تلاش خود را می‌کنیم که نیاز‌های بخش‌های مختلف چه واردکنندگان و چه نیاز‌های خدماتی را تامین کنیم. برای افرادی که از نوسانات نرخ ارز نگران هستند، ابزار گواهی ارزی معرفی شد که اکنون در شعب بانک ملی افرادی که نگران نرخ ارز هستند، می‌توانند دارایی خود را پوشش ریسک دهند.» وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا نرخ ارز در روز‌های آینده کاهش می‌یابد، گفته: «ما تمام تلاشمان را برای مدیریت بازار ارز انجام می‌دهیم.»
افق قیمت دلار تا پایان سال
اما رئیس بانک مرکزی در حالی به دفاع از اقدامات اخیر خود برای مدیریت بازار ارز برخاسته که منفی بودن چشم‌انداز مذاکرات و اعمال تحریم‌های جدید علیه مقامات ایرانی در هفته‌های اخیر و همچنین سایه قطعنامه شورای حکام بر سر کشورمان مسائلی است که به تداوم روند افزایش قیمت ارز کمک کرده‌اند. در این میان کارشناسان می‌گویند که نقش عوامل و فاکتورهای اقتصادی در افزایشی بودن قیمت ارز نیز بسیار پررنگ است. به باور آنان، کسری بودجه دولت بالاست و پیش‌بینی‌ها نیز از تداوم این وضعیت برای سال آینده حکایت دارد. این مساله زمینه‌ساز استقراض از بانک مرکزی و نظام بانکی از سوی دولت شده که بیانگر تزریق پول پرقدرت به اقتصاد است. این موضوع نیز نتیجه‌ای جز افزایش تورم ندارد که یکی از علامت‌های اصلی رشد قیمت ارز و افت ارزش ریال به حساب می‌آید. با توجه به اینکه کارشناسان چشم‌انداز اقتصادی کشور را مثبت نمی‌بینند از افزایش نرخ تورم حداقل تا پایان سال سخن می‌گویند. اگر انتظارات تورمی را هم به این مساله اضافه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که بازار ارز حداقل تا پایان سال جاری افزایشی خواهد بود و هیچ یک از نشانه‌های کاهش نرخ ارز به چشم نمی‌خورد. نکته قابل توجه آنکه رئیس بانک مرکزی نیز در لابه‌لای صحبت‌های جدید خود تنها نسبت به مدیریت بازار ارز ابراز امیدواری کرده و صراحتا از کاهشی بودن قیمت‌ها در این بازار سخن نگفته است. مجموعه این موارد نشان می‌دهد که باید کمربندها را محکم‌تر ببندیم و خود را آماده جهش‌های قیمتی جدید در بازار ارز کنیم.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :