بانک مرکزی گزیده آمارهای اقتصادی هفت ماهه ۱۴۰۱ را اعلام کرد/موتور چاپ پول روشن شد

به گزارش جهان صنعت نیوز: بانک مرکزی گزارش وضعیت متغیرهای پولی تا پایان مهر ماه ۱۴۰۱ را منتشر کرد. این گزارش نشان می دهد که شتاب رشد نقدینگی کم شده با این وجود سرعت رشد پایه پولی بیشتر شده است. آنطور که این گزارش نشان می دهد، حجم نقدینگی با رشد ۱۷.۵ درصدی در هفت ماهه امسال به ۵۶۷۷ هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد نقدینگی نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز ۳۴.۳ درصد بوده استهرچند به نظر می رسد سرعت رشد نقدینگی در مهر ماه کمتر شده اما در مقایسه با مهر ماه سال گذشته ۱۴۵۰ هزار میلیارد تومان پول جدید خلق شده است.

پایه پولی اما طبق آمارهای بانک مرکزی همچنان در وضعیت رشد قرار دارد. این متغیر در هفت ماهه امسال رشد ۱۸ درصدی و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نیز رشد ۳۴.۵ درصدی داشته است. بر این اساس حجم پایه پولی در پایان مهر ماه امسال به ۷۱۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. بررسی ها نشان می دهد که پایه پولی در ماه های مرداد و شهریور نیز افزایشی بوده است. بررسی اطلاعات بانک مرکزی نشان می دهد که رشد نقطه ای این متغیر در مرداد برابر با ۳۰.۷ درصد، در شهریور ماه ۳۳.۱ درصد و در مهرماه نیز ۳۴.۵ درصد بوده است. تداوم روند صعودی پایه پولی به این معناست که موتور چاپ پول روشن است و گردش نقدینگی در بازارهای موازی ادامه دارد.

این موضوع را می توان از میزان مطالبات بانک مرکزی از دولت و بانکها نیز فهمید. در گزارش منتشر شده، رشد نقطه به نقطه بدهی های دولت به بانک مرکزی برابر با ۴۶.۸ درصد بوده است. در این مدت بدهی بانکها به بانک مرکزی نیز با رشد نقطه ای ۳۵ درصدی به حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. این اعداد نشان می دهند که دولت یا مستقیما در حال استقراض از بانک مرکزی است و یا با برداشتن از منابع بانکها به استقراض خود به شکل غیرمستقیم ادامه می دهد. بدیهی است کسری بودجه و ناتوانی سیاست گذار در پوشش این کسری یکی از دلایلی است که دولت را به استقراض از بانک مرکزی می کشاند. بررسی اجزای نقدینگی نیز نشان می دهد که سرعت رشد پول تقریبا دو برابر شبه پول بوده است. در این گزارش، رشد هفت ماهه پول و شبه پول به ترتیب ۲۹.۷ و ۱۴.۳ درصد و همچنین رشد نقطه ای این دو ۵۶.۳ و ۲۹ درصد بوده است. بالا بودن سرعت رشد پول به این معناست که سیالیت نقدینگی بالا رفته و نقدینگی بیشتری در اقتصاد در گردش است.

نکته جالب توجه اما کاهش ضریب تکاثری پول است. در حالی که عدد این ضریب در ماه های گذشته به ۸ واحد رسیده بود در مهرماه به ۷.۹۶ واحد کاهش یافته است. با نگاه به این ضریب می توان اعلام که پایه پولی با ضریب ۷.۹۶ واحدی به نقدینگی تبدیل می شود. به این ترتیب هرچه این ضریب کوچکتر شود نقدینگی کمتری وارد عرصه اقتصادی می شود. هرچند کاهش این ضریب می تواند مثبت باشد اما تداوم روند رو به رشد پایه پولی هنوز علامت خطر رشد تورم در ماه های آینده است. نکته مهم تر اینکه کارشناسان دلیل کاهش رشد نقدینگی در مهرماه را نیز کاهش ضریب تکاثری می دانند نه توقف چاپ پول. بر این اساس با استناد به حجم بالای نقدینگی و رشد نگران کننده پایه پولی می توان تورم را برای ماه های آتی افزایشی پیش بینی کرد.