تورم و دو سناریوی محتمل

جهان صنعت نیوز| _مصطفی مصری پور_ اقتصاد ایران در طی شش ماه اخیر به دلیل فشارهای تحریمی، سر ریز شدن انتظارت تورمی و انباشت حجم بالای نقدینگی دچار جهش‌های تورمی قابل توجهی شده که نشانه‌های آن در آمار شاخص قیمت‌ها در ماه های اسفند و فروردین قابل مشاهده بود. این بار موج جدید تورمی با تمرکز بر اقلام خوراکی و کالاهای اساسی ایجاد شد که نتیجه آن، تورم ماهانه ۳٫۹ درصدی در اسفند و ۴ درصدی در فروردین ۹۸ بود. این در حالی است که متوسط تورم ماهانه در آبان ماه و آذر ماه ۲ درصد برآورد می شود و بر این اساس، شاخص قیمت‌ها از ۱۵۰ واحد بهمن به ۱۷۰٫۹ واحد در فروردین رسید.

در همین حال با رشد ۴ درصدی تورم فروردین، تورم نقطه به نقطه نیز از رکورد تاریخی خود گذر کرد و به بالای ۵۰ درصد رسید و بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، در پایان فروردین‌ماه سال جاری، تورم نقطه به نقطه کشور ۵۱٫۴ درصد است و این یعنی، مصرف‌کننده ایرانی، در فروردین امسال برای تأمین سبد مصرفی خود، ۱٫۵ برابر پول بیشتری نسبت به فروردین سال گذشته صرف کرده است.

آخرین آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که نرخ تورم نقطه ‌به ‌نقطه در خرداد ماه به ۵۰٫۴ درصد رسیده است. آمارهای تورمی خرداد ۹۷ از یک جهت حائز اهمیت است که نکته مهم آن، کاهش قابل توجه نرخ تورم ماهانه نسبت به ماه های قبل و رسیدن آن به عدد ۰٫۸ درصد بود. از طرفی،این اتفاق از این جهت طی یک سال بی سابقه بوده است که از دی ماه سال ۹۷ تا کنون، نرخ تورم ماهانه متوسط بالای ۲ درصد بوده و هیچ گاه در ۱۲ ماه به زیر یک درصد نرسید.

به  هر حال، بررسی نرخ تورم در سال ۹۷ نشان می دهد که نرخ تورم نقطه به نقطه در این سال به دلیل تنش های موجود در اقتصاد کشور، از ۷ درصد فروردین ماه به ۴۷٫۵ درصد در اسفند ماه رسیده و این روند در سال ۹۸ نیز ادامه پیدا کرده است اما نکته مهم دیگر در خصوص آمارهای تورمی سال ۹۸، کاهش پلکانی تورم ماهانه سه ماهه ابتدایی امسال از ۴ به ۱٫۵ و پس از آن ۰٫۸ درصد است و این یعنی، میانگین تورم ماهانه سه ماه اخیر، ۲٫۱ درصد برای هر ماه بوده است و این یعنی با فرض ثبات شرایط، تورم کل سال ۹۸ به عدد ۳۸ درصدی خواهد رسید که در قیاس با تورم نقطه به نقطه خرداد ماه ۱۲ واحد کمتر است و نزول تورم در ماه های آتی را قوت می بخشد.

همچنین بررسی روند ۶ ماهه نرخ تورم نشان می دهد که نرخ متوسط تورم ماهانه در این شش ماه برابر با ۲٫۴ درصد بوده و بر این اساس و با فرض ثبات شرایط ۶ ماهه اخیر، نرخ تورم کل سال ۹۸ برابر با ۳۹٫۳ درصد خواهد بود.

به طور قطع در طی یکسال اخیر، نرخ ارز مهمترین شاخص اثرگذار بر تورم انتظاری در کشور بوده و تنش های سیاسی نیز بیشترین تاثیر را در تغییرات این ارز  داشته اند، در حال حاضر روند اخبار سیاسی نشان می دهد که بسیاری از تنش های سیاسی و ابهامات موجود در اذهان کنشگران اقتصادی در طی ماه های اخیر و خصوصا در سال جدید رفع شده و اخباری همچون عملیاتی شدن اینستکس، رفع سایه جنگ، بهبود فروش نفت، تداوم صادرات غیرنفتی و … منجر به خوش بینی فعالان اقتصادی به شرایط آتی و همچنین کاهش قیمت ارز شده است. پر واضح است در چنین شرایطی، انتظارات تورمی نیز فروکش کرده و این امکان محتمل شود که شاهد کاهش تورم ماه های آتی نسبت به ماه های ابتدایی سال باشیم.

مصطفی مصری پور،تحلیلگر بازار سرمایه

خبرنگار: مسعود کریمی