عراق و ترکیه گاز ایران را فراموش می کنند؟
اگر عراق و ترکیه بتوانند از مبادی دیگری نیاز خود را تامین کنند و مطمئن باشند که در تمام فصول سال می‌توانند به طور پیوسته گاز را دریافت کنند، سراغ خریداران دیگری خواهند رفت. این را سیدحمید حسینی رییس هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی گفته است.
به گزارش جهان صنعت نیوز: طی روزهای گذشته ترکیه همایش «قرن ترکیه در انرژی» را برگزار کرد؛ همایشی که از استراتژی و برنامه‌های این کشور در حوزه انرژی و به خصوص گاز رونمایی کرد. آنچه وزیر انرژی ترکیه در این همایش گفت در واقع برگرفته از توافقی است که بین رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین در ماه‌های گذشته برای هاب انرژی شدن ترکیه صورت گرفت.
ترکیه در سال‌های اخیر تلاش بسیاری برای دستیابی به منابع گاز داشت و در نهایت به کشف یک میدان گازی منجر شد. میدان گازی که بنا به گفته فاتح دونمز، وزیر انرژی این کشور نیاز ترکیه را حداقل تا ۳۰ سال آینده تامین خواهد کرد.
البته ترکیه فقط به این منابع بسنده نکرده و از آذربایجان و روسیه هم گاز وارد می‌کند. در چنین شرایطی سوال این است که آیا با ورود گاز جدید به خطوط لوله این کشور، سرنوشت قرارداد گازی ایران و ترکیه به خطر خواهد افتاد؟
ایران از نقشه انرژی منطقه حذف می شود؟
شرایط ماه‌های اخیر در ایران و کمبود گاز، صادرات گاز را تحت تاثیر قرار داد. هرچند صادرات گاز به ترکیه به جز چند روز که به دلیل مسائل فنی قطع شد، ادامه دارد و تابستان گذشته هم مقامات دو کشور بر ادامه این قرارداد تاکید کرده‌اند، اما همه چیز به تولید داخل کشور بستگی دارد.
اگر کماکان سرمایه‌گذاری در این حوزه صورت نگیرد، نه‌تنها تولید داخل کفاف مصرف داخلی را نخواهد داد، بلکه عملا گازی هم برای صادرات باقی نخواهد ماند.
موضوعی که بنا به گفته کارشناسان می‌تواند قدرت ایران را در مناسبات انرژی منطقه کاهش دهد و رقبا جای ایران را در این بازار بگیرند.
عراق و ترکیه متعهد باقی می‌مانند؟
در دو دهه گذشته چشم‌انداز بازار انرژی پیش‌روی ایران، صادرات گاز از مسیر ترکیه به اروپا، صادرات گاز از مسیر پاکستان به هند و صادرات گاز به عراق و عمان بوده است. از این چشم‌انداز که تلاش‌های دیپلماتیک بسیاری برای آن صورت گرفت، خط لوله موسوم به صلح که قرار بود گاز ایران را از مسیر پاکستان به هند برساند، به جایی نرسید. قرارداد ۲۵ ساله ایران و ترکیه برای صادرات گاز برقرار است اما در زمستان امسال خطر کمبود گاز این انتقال را هم تحت تاثیر قرار داد.
صادرات گاز به عراق هم با همه سختی‌های ناشی از انتقال پول در جریان است. اما این صادرات هم امسال به دلیل کمبود گاز تحت تاثیر قرار گرفت. تا جایی که عراقی‌ها پس از قطع گاز به فکر قراردادهای دیگری برای تامین گاز خود افتادند. طی روزهای گذشته خبرهایی از انعقاد قرارداد بین قطر و عراق برای تامین گاز این کشور منتشر شده است. خبری که برای آینده بازار گاز ایران در عراق می‌تواند نگران‌کننده باشد.
ترکیه و عراق با گاز ایران چه می کنند؟
سیدحمید حسینی رییس هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی در این رابطه به ایلنا گفته است: قطعا اگر عراق و ترکیه بتوانند از مبادی دیگری نیاز خود را تامین کنند و مطمئن باشند که در تمام فصول سال می‌توانند به طور پیوسته گاز را دریافت کنند، سراغ خریداران دیگری خواهند رفت.
ولی وضعیت منطقه طوری است که کشور دیگری امکان جایگزینی ما را در بازار عراق ندارد. ترکیه نیز با توجه به افزایش مصرف داخل و هم با توجه به اینکه امکان صادرات را دارد قطعا در سال ۲۰۲۶ قراردادشان را با ایران تمدید می‌کنند.
حسینی درباره اخباری مبنی بر توقف صادرات گاز به عراق از سوی ایران اظهار داشت: طبق آماری که اخیرا منتشر شده جمعا ۱۴ میلیون مترمکعب در روز صادرات گاز انجام می‌شود که احتمالا ۶ تا ۷ میلیون مترمکعب به ترکیه می‌رود، در حالی که توافق ما با ترکیه حدود ۲۵ میلیون مترمکعب در روز است.
او با اشاره به میزان صادرات گاز ایران به عراق گفت: به عراق هم حدود ۷ میلیون مترمکعب گاز صادر می‌شود. در حالی که ما در ماه‌های قبل روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب به این کشور صادر می‌کردیم. آمار صادراتی که اخیرا اصلاح شد بیانگر این است که امسال عراق ۳.۵ میلیارد دلار گاز از ایران وارد کرده است.
قطعا در قرارداد با عراق آمده که ما در زمستان می‌توانیم صادرات به این کشور را کاهش دهیم. بنابراین با توجه به سرما در داخل کشور شرایط به گونه‌ای نیست که بتوانیم بیش از این صادرات انجام دهیم.
دو سال گذشته هم صادرات به این کشور کاهش یافته بود، هرچند عراق گلایه‌مند است اما شرایط ما را درک می‌کنند.
طلب‌های وصول‌نشده
رییس هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی در ادامه درباره مطالبات می‌گوید: اخیرا رییس کل بانک مرکزی مطالبات ما از عراق را ۱۰ میلیارد دلار اعلام کرده است. نخست‌وزیر عراق قول داد مکانیسمی طراحی شود که ما این منابع را وصول کنیم یا صرف خرید کالاهای مورد نیاز کشور کنیم.
وی با تاکید بر اینکه قاعدتا روال کنونی تولید و مصرف گاز کشور نمی‌تواند ادامه پیدا کند، بیان داشت: باید به طور جدی سرمایه‌گذاری صورت گرفته و تولید افزایش پیدا کند. باید گازهای فلر و تلفات در شبکه نقل‌وانتقال و در مصرف بخاری‌های گازی کنترل شود.
از سوی دیگر باید بتوانیم مصرف داخل را مدیریت کنیم و به وضعیت پایدار برسیم. باید بتوانیم ذخیره‌سازی را جدی بگیریم که برای زمستان به کمک ما بیاید.
پروژه‌های ال‌ان‌جی را توسعه دهیم یا مصرف گاز ال‌پی‌جی را در برخی زمینه‌ها مثل خودرو جایگزین مصرف گاز شهری کنیم.
اخبار برگزیدهنفت و پتروشیمیلینک کوتاه :