از انکار واقعیت تا شکستن سکوت
جهان صنعت نیوز| شیدا ملکی- تب کریمه کنگو در گروه بیماریهایی است که حتی شنیدن نام آن نگرانی را در ذهن چندین برابر میکند. این بیماری همان بیماری نگرانکنندهای است که علائم ابتدایی آن شباهت بسیاری به سرماخوردگی و آنفلوآنزا دارد و در ادامه با پیشرفت در بدن بیمار با خونریزی و زخمهای متعدد فرد را غافلگیر میکند.
فوت ۱۵۰ نفر مبتلا
این غافلگیری اما به قیمت جان آدم تمام میشود. همان جان عزیزی که گویا اهمیتی برای مسوولان حوزه بهداشت و سلامت ندارد و امسال هم مانند سالهای گذشته ترجیح میدهند در برابر گسترش این بیماری سکوت کنند و اطلاعرسانی نکنند.
حال آنکه بیماری تب کریمه کنگو در ۳۰ درصد موارد حتی با اقدامات درمانی کشنده است.
مقامهای وزارت بهداشت در کشور تا روز ۱۵ خرداد تعداد مبتلایان به بیماری تب کریمه کنگو در شهرهای مختلف را ۳۳ نفر اعلام کرده بودند. محمدمهدی گویا، رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با اعلام این آمار گفته سه نفر بر اثر این بیماری، جان خود را از دست دادهاند. سال گذشته نیز ۳۵ نفر در ایران به بیماری تب کریمه کنگو مبتلا شده بودند.
البته سال گذشته هم شاهد آن بودیم که این روند تا جای ممکن انکار شد و البته به نظر مسوولان با هیچ بحران جدی نیز مواجه نبودیم. این اما در حالی است که به گفته مقامهای وزارت بهداشت، از سال ۷۹ تاکنون یعنی طی ۱۷ سال گذشته، ۹۸۸ مورد ابتلای انسانی به بیماری تب کریمه کنگو در ایران وجود داشته که بیش از ۱۵۰ نفر از آنها فوت کردهاند.
دنیای متفاوت آرامش مسوولان و شهروندان
نزدیک به دو دهه است که در فصل گرم سال شاهد شیوع این بیماری در شهرهای مختلف مخصوصا شهرهای مرزی هستیم و در حال حاضر در روزهای گرم تیرماه در گوشه کنار کشور قربانیهای خود را گرفته است.
تب کریمه کنگو واقعیت انکارناپذیری است که نه تنها در امر پزشکی قابل توجه است بلکه تبدیل به موضوع شده تا با توجه به آن شاخص مسوولیتپذیری مسوولان را مورد بررسی قرار داد. سکوت در مقابل بحران البته از همان راههایی است که در الفبای ارتباطات آموزش داده میشود؛ سکوتی هوشمندانه در مقابل بحرانی که اگر پرسر و صدا شود شاید آرامش و امنیت عمومی جامعه را دستخوش تغییر کند.
اما تعریف آرامش و امنیت از نگاه مسوولان در مقایسه با نگاه جامعه در این روزها متفاوت است. هیجان جامعه در مقابل اینکه آینده چگونه خواهد بود و واکنشهایی متعدد در مقابل این علامت سوال در بیشتر موارد برای مسوولان جذاب نیست.
همچنان مسوولان سادهترین گزینه یعنی حذف صورت مساله را انتخاب میکنند. ساده است ماجرا را از ابتدا انکار میکنیم. انکار بحران دیگر نه چارهاندیشی میخواهد برای حل مساله و نه مجال و فرصتی فراهم میشود برای مطالبهگری آسیبدیدگانی که جان و مالشان قربانی سادهترین انتخاب مسوولان شده است.
انکار مسئله
گام بعدی مسوولان بعد از سکوت اما انکار است؛ انکار هر آنچه که رسانهها فریاد میزنند و جامعه شاهد آن است. رسانه محکوم به سیاهنمایی میشود و جامعه هم که بنا بر تعریف مسوولان مربوطه قربانی اطلاعات نادرستی است که از سوی رسانهها منتشر شده است.
در نهایت هم صورت مساله به دست قدرتمند مسوولان پاک میشود. همه مشکلات هم فراموش میشود تا سال آینده که باری دیگر تعداد قربانیان دهان به دهان شود و داستان تکراری انکار و البته پاک کردن صورت مساله را شاهد باشیم. شاید یک بار برای همیشه با این انکار دردناک خداحافظی میشد. از همان لحظه بود که به طور قطع عملکرد مسوولیتپذیرتری را شاهد بودیم.
آماری که تغییر نمیکند
تقربیا یک ماه قبل، سهشنبه ۱۶ خرداد کیانوش جهانپور، قائممقام رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتوگو با ایرنا از شناسایی ۱۰ بیمار مشکوک به تب کریمه کنگو در این استان خبر داده بود. به گفته او از این تعداد یک نفر جان باخته و همه بیمارستانهای استان اصفهان در آمادهباش کامل هستند.
این آمار منتشر شده از سوی جهانپور اما تا امروز بعد از یک ماه همچنان بهروزرسانی نشده است. این اما در حالی است که بعید و البته دور از ذهن است که کلانشهر اصفهان با ورود به مرحله آمادهباش تا امروز با بیمار دیگری مواجه نشده باشد.
این مهم اما در حالی است که تعداد موارد مشکوک ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو تا تاریخ هفتم خرداد در استان اصفهان، چهار نفر اعلام شده بود که این آمار در ۱۰ روز اخیر افزایش یافته است.
بستری شدن دو قصاب
ماجرا اما به استان اصفهان ختم نمیشود. این تب نگرانکننده تا شمال کشور نیز پیش رفته است و فرهنگ بابامحمودی، مدیر گروه بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی مازندران هم از شناسایی هشت فرد مشکوک به بیماری تب کریمه کنگو در این استان خبر داده است. بابامحمودی ۱۵ خرداد به ایرنا گفته بود که ابتلای دو نفر از این افراد به بیماری تب کنگو پس از انجام آزمایشها، قطعی شده است.
در عین حال این بیماری در استان مازندران «تحت کنترل» قرار دارد و آموزشهای لازم به مردم و پزشکان برای پیشگیری و درمان داده شده است.
یک روزنامه محلی هم در شماره روز گذشته خود به نقل از محمدهادی ایمانیه، رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز از شناسایی هشت مورد مشکوک به «تب کریمه کنگو» در استان فارس خبر داده است. به گفته ایمانیه در حال حاضر سه مورد از افراد مشکوک به تب کریمه کنگو در بیمارستان شهید فقیهی بستری شدهاند که دو نفر آنها قصاب هستند.
بر اساس این گزارش، یکی از افراد مشکوک به ابتلا به این بیماری که در بیمارستان نمازی بستری بوده، جان باخته است.
شکستن روزه سکوت
اما بعد از تشدید بحران مواجه شدن جامعه به طور جدی با زخمهای حاصل از سکوت طولانی مسوولان، رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت هفته گذشته درخصوص راههای انتقال بیماری تب کریمه کنگو، اعلام کرده بود تب کریمه کنگو از سه راه میتواند به انسان منتقل شود.
یکی، تماس نزدیک با دام است و اگر کنه روی بدن دام، انسان را مورد گزش قرار دهد، ممکن است فرد به این بیماری مبتلا شود و نباید فراموش کنیم که در دام علامتی وجود ندارد که مشخص باشد دام آلوده به ویروس است یا خیر.
همچنین گویا راه دوم انتقال بیماری تب کریمه کنگو را ذبح حیوان و تماس با ترشحات آلوده امعا و احشا و خون حیوان عنوان کرد و افزود: در زمان ذبح حیوان و پاک کردن گوشت تازه حیوان، ممکن است فرد در معرض ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو قرار داشته باشد.
افرادی که در کشتارگاهها کار میکنند، برای این منظور آموزشهای لازم را میبینند و گوشت حیوانات ذبح شده در کشتارگاهها، تا ۲۴ ساعت در یک فضای مخصوص نگهداری میشود تا اگر ویروسی در بدن دام ذبح شده وجود دارد، در این فضا از بین برود. احتمال انتقال ویروس تب کریمه کنگو از گوشت ذبح شده در کشتارگاهها، بسیار پایین است.
راه انتقال بیماری
از سوی دیگر رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت تاکید کرد گوسفندی که در کنار جاده و خیابانها ذبح شود، میتواند فرد ذبحکننده و فردی که با لاشه گوسفند، بز و گاو تماس داشته را در معرض ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو قرار دهد. تماس با افراد مبتلا به تب کریمه کنگو به عنوان سومین راه انتقال این بیماری است.
البته مواردی وجود داشته که پزشک، پرستار و افرادی که با خون و ترشحات بیماران مبتلا به تب کریمه کنگو در ارتباط بودند، به این بیماری مبتلا شدهاند. بروز بیماری تب کریمه کنگو با تب، سردرد، درد بدن، علائم گوارشی مانند استفراغ، اسهال و درد گلو همراه است و به مرور که وارد مراحل پیشرفته میشود، ممکن است بیماران، دچار علائم زردی و خونریزی از دهان، لثه، بینی، دستگاه گوارش، تناسلی و ادرار شوند.
تمامی بیماران مبتلا به تب کریمه کنگو در بیمارستانها در محیط ایزوله نگهداری و درمان میشوند و تحت درمان دارویی قرار میگیرند.
شیوع بیماری را باور کنید
شیوع تب کریمه کنگو به هر روی در نهایت با سکوت و انکار از سوی مسوولان پذیرفته شده است. این پذیرش اما همچنان کافی نیست.
آنچه جامعه به شکلی کاملا جدی نیازمند آن است، اطلاعرسانی گسترده و البته همهجانبه از سوی رسانههای رسمی است. جای خالی آموزش مقابله و راههای پیشگیری با این بیماری کاملا احساس میشود.
مردم امروز نیازمند آن هستند که بدانند جانشان چگونه تهدید میشود. راه اطلاعرسانی و شکستن سکوت در اینباره اما گفتوگوهای مسکوت و تکراری با خبرگزاریها نیست. امروز باید رودررو با جامعه از بحرانی گفت که اگر مدیریت نشود در سکوت جان تعداد قابل توجهی از مردم را خواهد گرفت.
اخبار برگزیدهلینک کوتاه :