فرستاده ویژه مکرون چه طرحی را به ظریف می‌رساند؟
جهان صنعت نیوز| پس از اجرا شدن گام دوم تعهدات برجامی از سوی ایران دیپلمات های اروپا بالاخره بعد از یک سال در حال تحرک هستند. امانوئل بن،فرستاده ویژه رئیس جمهوری فرانسه در حال مذاکرات مختلف در تهران است. در سر اروپایی ها چه می‌گذرد؟ آیا آنها به دنبال خروج از برجام هستند؟ یا احیای آن؟ اروپایی‌ها می‌توانند کاری برای کاهش تنش‌ها و تحقق انتظارات ایران انجام دهند؟
امروز امانوئل بن، مشاور ویژه رئیس جمهوری فرانسه در تهران با مقامات ایران از جمله دکتر محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان دیدار می کند که قرار است در این دیدار فرستاده امانوئل مکرون طرح تازه ای را به وزیر خارجه کشورمان ابلاغ کند البته هنوز معلوم نیست که ایران در مقابل این طرح چه موضع و تصمیمی خواهد گرفت.
روز یکشنبه ۱۶ تیرماه عباس عراقچی معاون حقوقی وزیر خارجه در نشست خبری با سخنگوی دولت به طور واضح به طرف غربی هشدار داد که آمریکا در کانسپت برجام دیگر جایی ندارد. اما حضور آنها در مذاکرات ایران و ۴+۱ شرط دارد، انهم اینکه اگر تحریم‌ها متوقف شود می توانند نماینده ای در مذاکرات داشته باشند. ضمن اینکه عراقچی تاکید کرد که طرف حساب ما ۴+۱ است.
همچنین عراقچی در این نشست به رفت آمدهای دیپلماتیک ماه پیش رو اشاره کرد و گفت اگر با مشاوراقای مکرون به نتایجی برسیم در جولای رئیس جمهور فرانسه به تهران می آید. همچنین مقام‌های وزارت امور خارجه در تدارک نشست قریب‌الوقوع میان ایران و وزرای خارجه ۴+۱ هستند که قرار است به زودی برگزار شود.
فرستاده مکرون چرا به تهران آمده است؟
پس از اینکه عباس عراقچی معاون حقوقی وزارت خارجه کشورمان سفر مشاور ارشد دیپلماتیک مکرون به تهران را تایید کرد اخباری منتشر شد با این مضمون که مکرون با ترامپ درباره ایران به توافق رسیده است. برخی اخبار دیگر حاکی از آن بود که فرانسه میانجیگر تازه ترامپ شده است و رئیس جمهور آمریکا از او خواسته است که ایران را برای مذاکره راضی کند.این خبرها زمانی قوت گرفت که معاون حقوقی وزیر خارجه کشورمان برای ۴+۱ شرط گذاشت و اعلام کرد اگر آمریکا تحریم ها را لغو کند، امکان «گفتگو نه مذاکره» وجود دارد. به این معنا که نماینده ای از آمریکا می تواند در مذاکره با ایران و اروپا حضور داشته باشد.
این احتمال وجود دارد که ترامپ از مکرون خواسته است که برای تسهیل وضعیت و امکان فراهم شدن مذاکره یا گفتگو ایران را به این امر راضی کند.
پس از اینکه دونالد ترامپ سال گذشته رسما از برجام خارج شود قبل از خروج نیز مکرون فرستاده اروپایی ها به واشنگتن شد برای اینکه بتواند ترامپ را راضی به ماندن در برجام کند که رئیس جمهور فرانسه در این سفر موفق به نظر نرسید. حال پس از گذشت یکسال او فرستاده طرف آمریکایی در ایران می شود و این گمانه زنی را مطرح می کند که آیا مکرون ناجی اروپایی ها شده است؟ او به نفع کدام یک به ایران آمده است؟ حفظ برجام؟ جلوگیری از تنش ؟ مذاکره تلفنی ترامپ و مکرون قبل از آنکه امانوئل بن راهی تهران شود به همین خاطر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.
او درباره سفر خود به شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان گفت: من به عنوان میانجی به ایران نیامده‌ام و حامل هیچ‌گونه پیامی از سوی آمریکا برای تهران نیستم. ما بدنبال دستیابی به ابتکارات مشترک برای ایجاد آتش بس در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران هستیم و معتقدیم که این اقدام به کاهش تنشهای رو به تزاید در منطقه منجر خواهد شد.
طرح انجماد در مقابل انجماد؟
پس از شرط عراقچی، سدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در گفتگو با ایرانا در رابطه این سوال که آیا مکرون در گفت‌وگو با رئیس‌جمهور مشخصاً پیشنهاد بازگشت آمریکا به گروه ۱+۵ و کمیسیون مشترک برجام را مطرح کرده است؟ یادآور شد: این مسئله از سوی رسانه‌ها مطرح شده است. هنوز جمهوری اسلامی ایران پیشنهادی را به صورت رسمی دریافت نکرده است. البته من هم موضوعاتی نظیر فریز در برابر فریز را شنیده‌ام.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا تهران علامتی از طرف مقابل پس از کاهش تعهدات برجامی دریافت کرده است؟ خاطرنشان کرد: در این مدت سیگنال ویژه‌ای که نشان دهد اروپایی‌ها شروع به انجام تعهدات‌شان کرده باشند، نداشته‌ایم اما رفت و آمدهایی که به ایران انجام می‌شود را نفی نمی‌کنیم و اعلام هم کرده‌ایم اگر تلاش‌ها با حسن نیت باشد، می‌پذیریم و شنونده خواهیم بود و هر گامی که در راستای کاهش تنش باشد و به دیپلماسی و گفت‌وگو کمک کند را مثبت تلقی می‌کنیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا سفر امانوئل بن به تهران در راستای سفر میانجیگرایانه شینزو آبه به تهران است؟ بیان کرد: من اسم این کار را میانجیگری نمی‌گذارم اما اینکه در راستای کاهش تنش‌هاست، را تائید می‌کنم. هدف اعلامی آنها این مسئله است و ایران نیز مخالفتی با این تلاش‌ها ندارد.
موسوی به طرحی اشاره کرده است که قبل تر از آن برخی از رسانه های خبری عنوان کردند که مکرون ظاهرا به توافقی با ترامپ رسیده است که آن را فریز در مقابل فریز نامیده است، بر اساس این طرح ایران در این مرحله کاهش تعهدات هسته‌ای خود را فریز می‌کند و در مقابل آمریکا هم برخی از معافیت‌های نفتی ایران را به صورت موقت دوباره احیا می‌کند تا مذاکرات با ایران به جریان بیفتد.
این در حالی است که همزمان با سفر مشاور مکرون به تهران برایان هوک مسول میز ایران در وزارت خارجه آمریکا، گفته است که به دنبال توافقی هستیم که کنگره آن را تایید کند.
دلایل سفر امانوئل بون فرستاده مکرون به تهران حتی در غرب هم حواشی بسیار داشت تا جایی که هوک به آن واکنش نشان داد و گفت ما هیچ کانال مخفی و غیر مخفی برای ارتباط با ایران نداریم و تنها خواستار توافق با ایران هستیم.
این در حالی است که برخی گمانه زنی ها حاکی از آن است که ترامپ، مکرون را برای ترغیب ایران راضی کرده است که چه مستقیم و چه غیر مستقیم تهران را پای مذاکره بکشاند حتی اگر ایران برای واشنگن شرط تعیین کند!
اروپا تا چه زمانی می تواند بی طرفی خود را در مناقشه ایران و آمریکا حفظ کند؟
اداره کل رسانه های خارجی به نقل از روزنامه واشنگتن پست که در شماره امروز این روزنامه آمریکایی منتشر شده است ، به سفر فرستاده فرانسه به تهران پرداخت و نوشت: کشورهای اروپایی بیش از یکسال است که تلاش می کنند تا در مناقشه آمریکا و ایران از جانبداری از یکی از طرفین مناقشه خودداری کنند تا توافق هسته ای را که با خروج آمریکا از آن و نقض اخیر برخی از مفاد آن توسط ایران به خطر افتاده است، نجات دهند. با توجه به نقض توافق هسته ای از سوی ایران در اعتراض به تحریم های آمریکا و ناتوانی اروپایی ها در مقابله با زوگویی های آمریکا، چند روز آینده برای توافق هسته ای سرنوشت ساز خواهد بود.
در پی تصمیم ایران به افزایش میزان غنی‌سازی اورانیوم، دیپلمات های اروپایی به تکاپو افتاده و از ایران خواستند تا به تعهدات خود در قبال توافق هسته ای ادامه دهد. امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه بیش از یکساعت با همتای ایرانی خود آقای حسن روحانی تلفنی گفتگو کرد و روز سه شنبه مشاور ارشد سیاسی خود را برای گفتگو با مقامات ایران روانه تهران کرد.
تلاش زمامداران سه کشور اروپایی یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان برای نجات توافق هسته ای که بی شباهت به حفظ تعادل در حرکات بندبازی نیست، این هفته به پایان خواهد رسید چون برای این سه کشور افزایش عیار غنی سازی اورانیوم نوعی خط قرمز محسوب می شود.
اروپایی ها که از زمان روی کار آمدن ترامپ همواره از سوی وی که مدعی است کشورهای اروپایی به اندازه کافی در زمینه مسایل دفاعی هزینه نمی کنند تحت فشار و انتقاد قرار دارند از آن می ترسند که مبادا با ادامه حمایت از توافق هسته ای و داشتن روابط تجاری با ایران، منافع شرکت های اروپایی را که با آمریکا دادوستد داردند، به خطر بیاندازند.
یکی از سخنگویان اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت ما از ایران خواسته ایم تا از هرگونه اقدام دیگری که موجودیت توافق هسته ای را به خطر می اندازد خودداری کند و اکنون از این کشور می خواهیم تا فعالیت هایی را که با مفاد توافق هسته ای مغایرت دارد، متوقف کند.
الی گرانمایه، از کارشناسان مساله اشاعه هسته ای در اندیشکده شورای اروپایی روابط خارجی که مقر آن در لندن است می گوید: کشورهای اروپایی تلاش می کنند تا پیش از اینکه زمینه برای اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه ایران فراهم شود و توافق هسته ای در معرض نابودی قرار گیرد، برای برون رفت از وضعیتی که برای این توافق پیش آمده است راه حلی پیدا کنند. وی گفت باید توجه داشت که تدابیر اتخاذ شده از سوی ایران حساب شده و ملایم بوده است و می توانست شدید تر از این ها باشد.
گرانمایه گفت عملی نیست که اروپایی ها به یکباره تصمیم بگیرند از توافق هسته ای، آنگونه که ترامپ می خواهد خارج شوند.
برایان هوک نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران ماه گذشته گفت: هیچ کس نمی تواند هم با ایران دادوستد داشته باشد و هم با آمریکا.
هیچ یک از زمامداران اروپا به اندازه مکرون برای نجات توافق هسته ای تلاش نکرده اند. کاخ الیزه اعلام کرد مکرون در تماس تلفنی خود با آقای روحانی تلاش کرد تا وی را به پایبند باقی ماندن به توافق هسته ای که سه کشور اروپایی همچنان مدافع آن هستند، متقاعد کند.
البته فعالیت های دیپلماتیک تا کنون بی نتیجه بوده است چون ایران اعلام کرده است که هم اکنون غنی سازی اورانیوم با عیار چهارونیم درصد را آغاز کرده است . بر اساس توافق هسته ای ایران فقط مجاز است تا اورانیوم با عیار سه ممیز شصت و هفت صدم، غنی سازی کند.
مقامات اروپایی شتابی برای تشدید مناقشه با ایران و تصویب قطعنامه جهت تحریم این کشور در شورای امنیت ندارند و می گویند اینکه ایران مدت یکسال بعد از خروج آمریکا از توافق هسته ای به این توافق پایبند باقی مانده بود این نوید را می دهد که هنوز هم می توان این توافق را از خطر نابودی نجات داد.
اگر اروپایی ها ایران را رسما ناقض توافق هسته ای اعلام کنند از زمان چنین تصمیمی یک ماه فرصت خواهند داشت تا با ایران به گفتگو ها برای نجات توافق ادامه دهند
آمدن فرستاده مکرون به تهران ممکن است برخی یکی از امیدها برای تعیین تکلیف برجام می‌دانند. تهران در حالی با دو طرف اروپایی و آمریکایی گرفتار است که انگلیس با زیرکی در مذاکرات اروپا و ایران کارشنکنی می کند. حال باید به انتظار خروجی مذاکره وزیر خارجه کشورمان با فرستاده فرانسه باشیم چرا که نتیجه آن امکان دارد عاقبت برجام را روشن کند.
القدس العربی با اشاره به سفر فرستاده فرانسه به تهران، نوشت: در اینجا پرسش هایی درباره مسئولیت این پنج کشور امضا کننده برجام برای اتخاذ تدابیری که مانع فروپاشی نهایی این توافق شود، مطرح می شود. سئوال این است که آیا سیاست وقت کشی که کشورهایی مثل انگلیس و آلمان و فرانسه در پیش گرفته اند عملا برای متقاعد کردن ایران کافی است تا از برداشتن گام های بیشتری منصرف شود؟ درست است که امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه به تماس هایش با حسن روحانی رئیس جمهور ایران برای بررسی امکان گفتگو درباره توافقی جدید ادامه می دهد ولی آیا تهران در شرایطی که از یک سو زیر فشار تحریم های آمریکا و از سوی دیگر زیر فشار جریان های تندرو مخالف با برجام در داخل کشور قرار دارد، می تواند در چنین مسیری گام بردارد؟
عمومیلینک کوتاه :