قیمت نفت با تنش در یمن افزایش مییابد؟
بزرگترین چالش پیش روی تجارت جهانی پس از همهگیری کرونا، مورد حمله قرار گرفتن کشتیهای باری در دریای سرخ در هفتههای اخیر بوده است. با این وجود و علیرغم تاخیر در تامین منابع، قیمت نفت به طور شگفتانگیزی ثابت مانده است.
به گزارش جهان صنعت نیوز به نقل از الجزیره، یمن در پاسخ به حملات اسرائیل به غزه و در جهت ایجاد فشار بر تلآویو برای متوقف کردن حملات و همچنین ایجاد امکان رسیدن کمکهای بشردوستانه به غزه، کشتیهای متعلق به متحدین اسرائیل را در دریای سرخ هدف قرار داده است. از ۱۹ نوامبر تا کنون بیش از ۲۶ حمله به کشتیهای باربری صورت گرفته است. با وجود اینکه هنوز هیچ کشتی غرق نشده است، ایالات متحده اخیراً یک نیروی دریایی چندملیتی را به منطقه اعزام کرده است. در ۳۱ دسامبر هلیکوپترهای متعلق به نیروی دریایی آمریکا ۱۰ یمنی را کشته و ۳ قایق تندروی متعلق به آنها را غرق کردهاند.
روز بعد ایران ناو جنگی البرز را به دریای سرخ اعزام کرد. ایران هدف از اعزام این ناو را اعلام نکرد. روز چهارشنبه، بزرگترین موشک خود را پرتاب کرند که این موضوع به درگیری با آمریکا و انگلستان منجر شد. پنجشنبه شب، آمریکا و انگلستان مواضع حوثیها در یمن زا بمباران کردند.
در حالیکه پس از حملات هوایی روز پنجشنبه قیمت نفت خام برنت برای مدت کوتاهی به بالای ۸۰ دلار در هر بشکه رسید، اما قیمت نفت در هفتههای اخیر عمدتاً روندی منفی داشته است. وضعیت موجود حاکی از یک بازار متعادل یا با کمی مازاد است. به نظر میرسد تا زمانیکه تهدیدی آشکار برای منابع جهانی وجود نداشته باشد، معامله گران تنش ها در خاورمیانه را جدی نمیگیرند.
اهمیت کانال سوئز
حوثیها تاکنون در تنگه باب المندب متمرکز شدهاند که خلیج عدن را به دریای سرخ متصل میکند. به طور میانگین، هر روز ۵۰ کشتی از این تنگه عبور میکنند که یا به سمت کانال سوئز، شریان اصلی تجارت جهانی، میروند و یا از آن سمت میآیند. برخی از شرکتهای کشتیرانی بزرگ کشتیهای خود را وادار کردهاند به جای عبور از این منطقه از دماغه امید نیک در آفریقای جنوبی گذر کنند. طولانیتر شدن مسیر به افزایش هزینه سوخت، خدمه و بیمه و در نهایت افزایش هزینه باربری منجر شده است.
عبور از دماغه امید نیک مسیر را یک هفته دورتر کرده و در حدود ۶.۴۸۲ کیلومتر به آن اضافه میکند.
به گفته یک دلال کشتی به نام کلارکسونز، سال گذشته تقریباً ۲۴۰۰۰ کشتی از کانال سوئز عبور کردند. این یک دهم تجارت جهانی است که شامل ۱۰ درصد نفت دریایی و ۸ درصد گاز طبیعی مایع است. عبور کشتیها از کانال سوئز از زمان آغاز جنگ در اوکراین اهمیت استراتژیک بیشتری پیدا کرده است، زیرا تحریمهای روسیه اروپا را بیشتر به نفت خاورمیانه که یک سوم نفت خام برنت جهان را تامین میکند، وابسته کرده است.
راهول شاران، مدیر ارشد مشاور دریایی دروری Drewry در اینباره گفت “این منطقه یک کانال مهم برای حمل و نقل است که تقریباً یک سوم ظرفیت کانتینری جهانی را تشکیل می دهد. به همین دلیل، تنگنای ایجاد شده برای کشتیها توسط حوثیها به رشد تورم کمک خواهد کرد. در ماههای اخیر شاهد تغییر مسیر صدها کشتی از کانال سوئز بودهایم. هنوز نمیدانیم که کدام صنایع بیشتر تحت تأثیر این موضوع قرار گرفتهاند، اما در صورت افزایش قیمت نفت و گاز، ممکن است هزینههای کالاهای مصرفی افزایش یابد.”
با وجود انحراف منابع از کانال سوئز، تنشها در دریای سرخ تاکنون تأثیر زیادی بر قیمت انرژی نداشته است. محمد یعقوب یکی از تاجرین انرژی در اینباره میگوید: ” به دلیل وجود نوسانات زیاد خطرات ژئوپلیتیکی در نظر گرفته شدهاند اما این خطرات برای افزایش قیمتها کافی نیست.”
قیمت نفت از اول نوامبر روند کاهشی داشته است
محمد یعقوب به الجزیره گفت: “حقیقت این است که مدت زیادی است که درگیریها در دریای سرخ تیتر اصلی رسانهها است اما عرضه انرژی جهانی در هفتههای اخیر ثابت مانده است.”
وی ادامه داد:” باید در نظر داشته باشید که نفت هنوز هم میتواند از سراسر آفریقا و بنادر غربی عربستان سعودی منتقل شود و نیاز به عبور از باب المندب را دور بزند.”
همچنین به این موضوع پرداخت که حوثیها از حمله به کشتیهای نفتکش که متعلق به کشورهای دوست منطقه هستند، خودداری میکنند.
تنشها با ایران
یعقوب افزود: عوامل دیگری همچون رکورد تولید اخیر ایالات متحده، لغو تحریمهای نفتی در ونزوئلا و تقاضای ضعیف جهانی نیز در این زمینه نقش دارند. با این حال، او درباره آینده هشدار داد که “تنشها در ایران، بهویژه در اطراف هرمز، میتواند بر قیمتها تاثیر منفی بگذارد.”
بهطور روزانه حدود ۱۷ میلیون بشکه نفت خام، یک ششم عرضه جهانی، از طریق تنگه هرمز بین خلیج فارس و خلیج عمان جابهجا میشود. در صورت درگیر شدن ایران در این تنش، این کشور میتواند تهدید به بستن این تنگه مهم کند.
به گفته کالوم بروس، تحلیلگر گلدمن ساکس Goldman Sachs ، بستن این تنگه به هر شکلی میتواند منجر به افزایش ۲۰ درصدی و بیشتر قیمت نفت در یک ماه شود.
وی افزود:”این شوک بزرگی خواهد بود. با این وجود، این احتمال اکنون کمتر از ۱ درصد است.”
به نظر میرسد تهران با اقتصاد شکنندهای که دارد، تمایلی به درگیری نظامی با ارتش آمریکا ندارد. بروس یه این نکته نیز اشاره کرد که:” تاجرین نفت توجه ویژهای به فعالیتهای خاورمیانه دارند. ابتدا غزه و سپس دریای سرخ. در هفتههای اخیر تنشها در منطقه به شدت بالا گرفتهاند.”
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا گفته است که تمایل دارد از تبدیل شدن جنگ علیه غزه به یک درگیری همهجانبه منطقهای جلوگیری کند. این در حالی است که حوثیها بمباران یمن را به عنوان آتشی بر نفت تنشها تلقی میکنند. روز یکشنبه، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا برای چهارمین بار در سه ماه اخیر سفری دیپلماتیک به خاورمیانه کرده است. کالوم بروس میگوید:” درگیری اسرائیل با حماس به تنشهای موجود دامن زده است. و در حالیکه فعالیت نیروی دریایی ایالات متحده در دریای سرخ سرفصل اخبار است، مسائل اقتصادی همچنان تعیینکننده قیمت نفت هستند.”
اخبار برگزیدهنفت و پتروشیمیلینک کوتاه :