نتایج عجیب انتخابات پاکستان
طبق اخباری که روز گذشته در این خصوص منتشر شده، کمیسیون انتخابات پاکستان اعلام کرده نامزدهای نزدیک به عمران خان از حزب تحریک انصاف ۱۰۲ کرسی از ۲۶۵ کرسی مجلس را در اختیار گرفتهاند و در سوی مقابل نواز شریف رهبر حزب مسلم لیگ (شاخه نواز) ۷۳ کرسی و بلال بوتو زرداری رهبر حزب مردم نیز موفق به کسب ۵۴ کرسی مجلس شدهاند.
این اتفاق در حالی رخ داده که از دو سال قبل و همزمان با برکناری عمران خان از نخستوزیری، یک جنگ علنی قدرت میان او و ارتش پاکستان شکل گرفته و در نهایت مانند روال گذشته ارتش توانسته با روانه کردن عمران خان به زندان و تشکیل پروندههای معتدد قضایی، او را از صحنه سیاسی پاکستان حذف کند.
سایه سنگین عمران خان بر سر دولت پاکستان
پس از این ماجرا شهباز شریف (برادر نواز شریف) به عنوان نخستوزیر پاکستان مامور تشکیل دولت شد و با بازگشت برادرش از تبعید، صحنه انتخاباتی به گونهای چیده شده بود که نواز شریف برای چهارمین بار نخستوزیر پاکستان شود، اما حالا با توجه به آرای بالایی که احزاب و جریانهای همسوی عمران خان در انتخابات آوردهاند، هر چند آنها به نصاب ۱۶۹ کرسی برای تشکیل دولت نرسیدهاند، اما به طور جدی کار را برای نواز شریف و مسلم لیگ برای تشکیل دولت سخت کردهاند و حالا طبق قانون باید دولتی ائتلافی در پاکستان تشکیل شود؛ دولتی که جریانهای طرفدار عمران خان در آن وزن بالایی خواهند داشت و دورنمای یک چالش سیاسی جدید را برای پاکستان به تصویر کشیدهاند.
گفتنی است مجلس ملی پاکستان متشکل از ۳۳۶ کرسی است که در هر دوره از انتخابات ۲۶۶ کرسی به رای گذاشته میشود و مابقی نیز به تناسب ۶۰ کرسی برای زنان و ۱۰ کرسی برای غیرمسلمانان است. در همین راستا برخی از ناظران معتقدند با توجه به برهم خوردن نقشه ارتش برای حذف عمران خان و به نخستوزیری رسیدن نواز شریف، احتمال دارد مانند دورههای قبل ارتش طی کودتایی به طور کامل قدرت را در اختیار بگیرد. با این تفاوت که این بار در پاکستان علاوه بر بنبست سیاسی، بحران اقتصادی و امنیتی نیز در جریان است.
بازی دوگانه ارتش در شطرنج سیاسی پاکستان
روزنامه گاردین روز گذشته در گزارشی با اشاره به انتخابات بحثبرانگیز پاکستان آورده است که حزب سیاسی عمران خان پس از ادعای پیروزی در این انتخابات به دنبال تشکیل دولت بعدی است؛ امری که بر آشفتگیهای سیاسی در پاکستان دامن خواهد زد.
در چنین شرایطی گوهر علی خان از نزدیکان عمران خان و رییس کنونی حزب تحریک انصاف طی گفتوگویی با روزنامه آبزرور گفته موانع زیادی پیش روی آنها قرار دارد، اما با این حال قصد دارند با تمام توان به سمت تشکیل دولت گام بردارند.
به گفته علی خان نتایج انتخابات پس از چند روز تاخیر در اعلام آن روشن بوده و مردم با رای خود نشان دادند چه گروهی را مناسب برای تشکیل دولت میدانند.
این صحبتها در حالی مطرح میشود که حزب تحریک انصاف با وضعیت دشواری روبهرو است؛ یعنی در شرایطی نامزدهای رسمی این حزب ۱۰۲ کرسی به دست آوردهاند که همانطور که گفته شد این تعداد کمتر از ۱۶۹ کرسی مورد نیاز برای کسب اکثریت ۱+۵۰ رای است.
در این میان نزدیکان عمران خان مدعی هستند نتایج به دست آمده در شرایطی بوده که تقلبهای گستردهای نیز در فرآیند انتخابات شده و حتی آمریکا و اروپا نیز در خصوص دستکاری آرا ابزار نگرانی کردهاند. دشواری بعدی حزب تحریک انصاف رویارویی آنها با دو خانواده قدرتمند سیاسی در پاکستان است. یعنی علاوه بر ارتش آنها باید با خانواده شریف و خانواده بوتو نیز رقابت کنند. به همین دلیل است که دورنمای ادعای حزب تحریک انصاف برای تشکیل دولت همچنان مبهم و نامشخص است.
در چنین شرایطی گاردین در ادامه گزارش خود آورده است به نظر میرسید نواز شریف با حمایت ارتش قرار است برای چهارمین بار قدرت را در دست بگیرد. ارتشی که روند سیاسی در پاکستان را مشخص میکند و در طول ماههای گذشته از هر اقدامی جهت کنار زدن عمران خان فروگذار نکرده است. در نتیجه به گفته علی خان رهبر فعلی حزب تحریک انصاف، ارتش انتظار نداشت ما این چنین با استقبال مردم و رایدهندگان مواجه شویم.
نواز شریف که خود زمانی تحت تعقیب قرار داشته و به تازگی از انگلستان به پاکستان بازگشته است نیز از نتایج انتخابات ناراضی بوده و به گفته اطرافیانش از این نتایج به عنوان خیانت مهم یاد کرده است.
دقیقا در همین نقطه است که برخی از ناظران معتقدند گویا ارتش نواز شریف را نیز بازی داده است. یعنی او را با وعده نخستوزیری دوباره به پاکستان فراخوانده و با نتایج به دست آمده اندک اعتبار سیاسی وی را نیز از بین برده است. به طور مثال طاهر نعیم مالک تحلیلگر سیاسی به روزنامه گاردین گفته این نتایج مورد رضایت ارتش است، زیرا اگر جامعه پاکستان بیش از این دوقطبی شود، موقعیت برای نظامیان جهت ورود مستقیم به عرصه سیاست، معلق کردن پارلمان و در اختیار گرفتن کامل قدرت سیاسی فراهم خواهد شد.
لینک کوتاه :