موسیقی دستگاهی در بین مخاطب جایگاه اصلی خود را ندارد!
به گزارش سرویس فرهنگی «جهان صنعت نیوز» آنچه در ادامه می‌خوانید گفت و گویی کوتاه اما عمیق با برنده جایزه باربد ۱۴۰۲در بخش موسیقی دستگاهی است. هادی فیض آبادی کاندیدای تندیس حافظ نیز بوده است و در میان مردم مخاطبین خاص خودش را دارد. با او از فضای کلی موسیقی دستگاهی پرسیدیم که او از نگاه مخاطب و چگونگی چرخه اقتصادی موسیقی ایرانی گفت.
-این روزها بیشتر مشغول چه کاری هستید؟
چند سالیست مشغول تحقیق، بررسی و ساخت مجموعه هایی در دستگاه ها و آواز های ایرانی هستم خوشبختانه در سال ۱۴۰۲ آلبوم دستگاه سه گاه منتشر شد و در حال حاضر مشغول آهنگسازی و تهیه مجموعه آواز افشاری هستم که امیدوارم بتوانم مابقی دستگاه ها و آوازها را هم به زودی به مرحله ضبط و انتشار برسانم.
-کمی قبل‌تر جایزه باربد ۱۴۰۲ را کسب کردید. این تجربه چطور بود؟
افتخار داشتم در سال ۱۴۰۲ جایزه بهترین خواننده ی بخش موسیقی دستگاهی را کسب کنم. فعالیت در عرصه موسیقی ردیف دستگاهی همیشه برای من بسیار ارزشمند بوده است و سال‌هاست دغدغه مند در این زمینه فعالیت می کنم و خوشحالم که آلبوم من و آواز خواندن من مورد توجه هیئت داوران و همچنین منتقدین قرار گرفت .
-جایزه شما در بخش موسیقی دستگاهی است. با توجه به موسیقی قالب بر مارکت، جایگاه موسیقی دستگاهی کجاست؟
در حال حاضر موسیقی ردیف دستگاهی آنچنان که باید مورد توجه مخاطب قرار نمی‌گیرد و تنها دلیل ادامه فعالیت بخش قابل توجه هنرمندان در عرصه موسیقی ردیف دستگاهی ،عشق وعلاقه شخصی خود هنرمندان نسبت به این نوع موسیقی است و عموماً آلبوم ها و آثاری که در این گونه موسیقی تولید و منتشر می شوند با هزینه‌ها و تلاش خود هنرمندان صورت می گیرد. باید تاکید کنم که همیشه موسیقی ایرانی که مضمونی اندیشمندانه و شعری تامل برانگیز به همراه دارد مورد احترام مردم بوده است. اما متاسفانه در حال حاضر شرایط به این گونه است که چرخه اقتصادی آن معیوب پیش می‌رود به این شکل که هنرمند موسیقی را تولید، ضبط و منتشر می کند ولی چون بستر مناسبی برای ارائه آثارشان در فضای شنیداری جامعه وجود ندارد به گوش مخاطب نمیرسد، و برگذاری کنسرت که به واسطه آن بازگشت مالی اتفاق بی‌افتد به جز موارد محدودی تقریبا برای اکثر هنرمندان موسیقی سنتی وجود ندارد،تهیه‌کننده‌ها و برنامه گذارها به دلیل آنکه بتوانند هزینه های خود را جبران کنند عموما یا اقبالی نسبت به این نوع موسیقی نشان نمی‌دهند یا اگر هم نشان بدهند، خواننده و هنرمندان موسیقی سنتی را به سمت موسیقی پاپ و مردم پسند می برند که درواقع هنرمند موسیقی سنتی و ایرانی ازفضای هنری و ذهنی خود که سال ها برایش زحمت کشیده است دور می شود.
-شما افتخارات دیگری در سطح جهانی هم داشته‌اید.
سال ۲۰۱۵ به اتفاق گروه ” سپندار ” در فستیوال رنسانس ارمنستان شرکت داشتم که موفق به دریافت لوح تقدیر و مقام نخست شدم هیت داوران این جشنواره شدم افتخاری بود که در کنار گروه ” سپندار ” بودم.
-نیاز موسیقی سنتی را چه می‌دانید؟
موسیقی سنتی احتیاج به حمایت دارد قطعاً منظورم از حمایت، حمایت مالی نیست. مخاطب حال حاضر به هزاران دلیل استقبال خوبی ازاین نوع موسیقی نمی کند. هنرمندانی که تا پیش از این فقط در حوزه موسیقی سنتی فعالیت می کردند اغلب به موسیقی پاپ ومردمی روی آورده اند! خیلی از هنرمندان بااستعداد و درجه یک چه در حوزه آواز و چه نوازندگی وآهنگسازی به همین دلایل تمام زمان و توان خود را به جای کنسرت و ضبط و انتشار آثار و اجرا فقط و فقط به تدریس اختصاص می‌دهند.که متاسفانه درس دادن وآموزش پشت سر هم باعث می‌شود خلاقیت هنرمند رفته رفته به محاق روزمرگی و تکرار فرو رود،چنین اتفاقی کاملاً به عدم حمایت مربوط است. معتقدم شرایط تولید و اجرای قطعات موسیقی ایرانی و سنتی باید تسهیل شود و سالن‌های کوچک‌تر که گنجایش کمتری دارند برای اجرای موسیقی ایرانی انتخاب شوند و که هنرمندان بدون دغدغه موسیقی خوب تولید کنند به گونه ای که اگر کنسرتی برگذار می‌کنند یا آلبومی تولید و ضبط می کنند هزینه‌ها از بلیت فروشی و فروش آثار تامین شود. هنرمندان موسیقی ایرانی به دلیل کمال گرایی و اهمیت و ارزشی که برای هنرشان قائل هستند عموما در فضای مجازی پرکار نیستند و هنر و آثارشان به راحتی به گوش مخاطب نمیرسد و میان حجم آثاری که بیشتر جنبه سرگرمی دارند گم می‌شود. متاسفانه با گذشت مدتی کوتاه همه یا خانه نشین می‌شوند یا ناامید از دیده و شنیده شدن آثارشان در این محیط یا به طور کلی فعالیت را در این محیط کنار می‌گذارند یا فقط در زمینه تدریس باقی می مانند. این اتفاق برای هنرمندانی که توانایی درخشش روی صحنه را دارند بسیار متاثر کننده است که امیدوام شرایط مستقل برای ارائه آثار مهیا باشد.
-در پایان می‌خواهم به یک نتیجه‌گیری برسیم. شما که نفر اول جایزه باربد در بخش موسیقی دستگاهی ۱۴۰۲ هستید هم برای رفتن روی صحنه حمایت کافی را ندارید؟
همان طور که گفتم منظورم از حمایت لزوماً فقط روی صحنه رفتن و اجرای کنسرت نیست.مهم ترین بخش تولید موسیقی در حال حاضر،در هر ژانری پخش و انتشار آن است و که این کار در این بازار و مارکت موسیقی بسیار پیچیده و هزینه بردار است که عموما خود هنرمندان به تنهایی بدون جذب اسپانسر و حامی مالی از عهده هزینه های پخش گسترده آثارشان برنمی آیند. در این سالها تجربه ثابت کرده در صورتی که شما پخش خوبی داشته باشید به واسطه آن کنسرت پرشورتر و مستمرتری خواهید داشت. همه هنرمندان ممکن است با هزینه های شخصی یا حتی با جذب اسپانسرهای خصوصی کنسرت هایی را برگذار کنند اما چون منابع مالی محدود است و به تبع آن تبلیغات گسترده صورت نمی گیرد ، مداومت نخواهد داشت . هنرمندان حوزه موسیقی سنتی و ایرانی نهایتاً پخش آثارشان به پیج شخصی خودشان محدود می‌شود به سختی آثارشان به گوش مخاطب می‌رسد اما موسیقی پاپ و مردم پسند به واسطه حضور و حمایت تهیه کنندگان و کنسرت گذاران موسیقی بیشتر فضای تبلیغات را به خودش اختصاص داده و حمایت بیشتری می‌شود. بهترین قسمت های سایت ها و کانال های پخش موسیقی و بهترین زمان های پخش که نیازمند هزینه های چندصد میلیونی است فقط از عهده شرکت ها و کنسرت گذارهای بزرگ برمی آید که بتوانند این هزینه ها را در فروش بلیط های کنسرت ها جبران کنند وگرنه هنرمندانی که در ژانرهای مختلف و به طورمستقل فعالیت می کنند نمی‌توانند تبلیغات و پخش خوبی داشته باشند به همان نسبت با مخاطب کمتری مواجه خواهند بود. البته سادگی و همه فهم بودن و دوری از پیچیدگی های موسیقایی و کلامی هم که از ویژگی های موسیقی پاپ هست هم در همه گیر شدن این نوع موسیقی نسبت به موسیقی سنتی بی تاثیر نیست.
در چند سال اخیر سلیقه شنیداری مخاطب موسیقی هم تغییر کرده است. در موسیقی سنتی اشعار نسبت به موسیقی پاپ عمیق‌تر است به نوعی نیاز به تامل دارد. اما در موسیقی پاپ اشعار و ترانه های ساده تر و همه فهم تر با یک ملودی و ریتم روان همراه می‌شود که به راحتی مخاطب را همراه می کند که قطعا این دو سبک موسیقی را نباید به هیچ وجه با هم مقایسه کرد چه از لحاظ جذب مخاطب و چه از لحاظ جذب منابع مالی، موسیقی ایرانی و سنتی همواره درهر شرایطی مخاطب خودش را داشته و خواهد داشت و در صورتی که شرایط اجرا و انتشار مستقل برای آثار هنرمندان فعال در این عرصه وجود داشته باشد دیگر نیازی نیست که خوانندگان و هنرمندان موسیقی سنتی برای دیده شدن و شنیده شدن آثارشان به موسیقی پاپ و مردم پسند رو بی آورند
اجتماعی و فرهنگی
لینک کوتاه :