شکاف جنسیتی در بازار کار
گزارش مرکز آمار ایران از تابستان ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که با وجود کاهش اندک نرخ بیکاری، مشارکت اقتصادی کاهش یافته و بیکاری زنان همچنان دو برابر مردان است.
جهان صنعت نیوز – مرکز آمار ایران در گزارش جدید خود از وضعیت نیروی کار تابستان ۱۴۰۳، به کاهش اندک نرخ بیکاری نسبت به سال گذشته اشاره کرده است، اما این کاهش همراه با کاهش نرخ مشارکت اقتصادی بوده است. استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان و کرمانشاه همچنان بالاترین نرخ بیکاری را دارند و بیکاری در میان جوانان و زنان به‌ویژه زنان تحصیل‌کرده همچنان بالاست. میزان بیکاری زنان دو برابر مردان است و نرخ مشارکت اقتصادی آن‌ها همچنان پایین‌تر از میانگین جهانی است. با توجه به مشکلاتی چون عدم تمایل کارفرمایان به استخدام زنان، اشتغال ناقص و گسترش مشاغل کاذب، وضعیت بازار کار ایران همچنان نگران‌کننده است.
بررسی نرخ بیکاری و مشارکت اقتصادی در تابستان ۱۴۰۳
سرویس اقتصاد کلان: مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود از وضعیت نیروی کار در تابستان ۱۴۰۳ به مرور مهم‌ترین شاخص‌های بازار کار پرداخت. بر اساس این گزارش، نرخ بیکاری در تابستان ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش اندکی داشته است، اما همزمان نرخ مشارکت اقتصادی نیز کاهش یافته است. این کاهش مشارکت اقتصادی، که به معنای کاهش جمعیت فعال در بازار کار است، از چالش‌های اساسی بازار کار ایران به شمار می‌رود.
وضعیت بیکاری در استان‌های مختلف
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که در تابستان ۱۴۰۳، ۱۷ استان کشور نرخ بیکاری بالاتر از میانگین کشوری ۷.۵ درصد داشتند. استان‌های سیستان‌وبلوچستان، خوزستان و کرمانشاه با نرخ‌های بیکاری دو رقمی به ترتیب ۱۴ درصد، ۱۳.۱ درصد و ۱۲.۶ درصد، بالاترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه بر این، شش استان همچنان با نرخ بیکاری دو رقمی مواجه هستند، که این نشان از عدم بهبود شرایط اشتغال در این مناطق دارد. در برخی از استان‌ها مانند خوزستان و سیستان‌وبلوچستان، برخلاف کاهش کلی نرخ بیکاری در کشور، نرخ بیکاری افزایش یافته است.
چالش‌های اشتغال زنان و جوانان
نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله در تابستان ۱۴۰۳ معادل ۱۹.۴ درصد گزارش شده که نسبت به تابستان سال گذشته اندکی کاهش یافته است. اما بیکاری در میان زنان همچنان چالشی بزرگ برای بازار کار ایران محسوب می‌شود. بر اساس گزارش‌ها، نرخ بیکاری زنان دو برابر مردان است، در حالی که میزان زنان تحصیل‌کرده بیشتر از مردان است. به گفته امیرمحمود حریرچی، جامعه‌شناس، دلیل این موضوع به عدم تمایل کارفرمایان به استخدام زنان متأهل و مشکلات ناشی از مرخصی بارداری برمی‌گردد. بسیاری از زنان تحصیل‌کرده نیز به دلیل پایین بودن دستمزدها و جایگاه شغلی، حاضر به پذیرش مشاغل با حقوق کم نیستند.
کاهش نرخ مشارکت اقتصادی
با وجود کاهش نرخ بیکاری، نرخ مشارکت اقتصادی در کشور کاهش یافته است. نرخ مشارکت اقتصادی جهانی به طور متوسط بالای ۶۰ درصد است، در حالی که این رقم در ایران بین ۴۰ تا ۴۵ درصد قرار دارد. کاهش نرخ مشارکت اقتصادی در میان زنان بیشتر مشهود است؛ در حالی که میانگین جهانی نرخ مشارکت زنان بیش از ۶۰ درصد است، در ایران این رقم حدود ۲۰ درصد است. کاهش مشارکت اقتصادی به معنای کاهش تعداد افراد فعال در بازار کار است که نشان‌دهنده عدم تمایل افراد به ورود به بازار کار به دلیل مشکلات اقتصادی و دستمزدهای پایین است.
گسترش مشاغل کاذب و اشتغال ناقص
یکی دیگر از چالش‌های مهم بازار کار ایران گسترش مشاغل کاذب و اشتغال ناقص است. بسیاری از افراد تحصیل‌کرده به دلیل عدم توانایی در یافتن شغل مناسب با تخصص خود، به مشاغل کم‌بازده و کاذب مانند کار در تاکسی‌های اینترنتی روی آورده‌اند. به گفته حریرچی، بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد از جمعیت کشور درگیر اشتغال ناقص هستند، یعنی در هفته تنها چند روز کار می‌کنند و نمی‌توانند به صورت تمام‌وقت مشغول به کار شوند.
در مجموع، اگرچه گزارش‌های مرکز آمار از کاهش اندک نرخ بیکاری حکایت دارد، اما کاهش مشارکت اقتصادی و نرخ بالای بیکاری در میان زنان و جوانان همچنان نشان‌دهنده مشکلات اساسی در بازار کار ایران است. گسترش مشاغل کاذب و عدم توانایی در ایجاد مشاغل پایدار نیز از دیگر چالش‌هایی است که اقتصاد ایران با آن روبروست. تحلیل دقیق‌تر این اعداد و شاخص‌ها نشان می‌دهد که رفع این مشکلات نیازمند سیاست‌گذاری‌های جدی و اصلاحات ساختاری است.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهویدئولینک کوتاه :