توسعه ناکام صنعتی

جهان صنعت نیوز – بهروز هادی زنوز، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در نشست توسعه صنعتی اتاق بازرگانی ایران، به رابطه مستقیم توسعه صنعتی و پیشرفت دموکراسی اشاره کرد و بر ضرورت ایجاد دولت توسعه‌گرا برای تدوین و اجرای سیاست‌های صنعتی تاکید کرد. وی معتقد است که اقتصاد ایران بدون شایسته‌سالاری، اصلاحات ساختاری و استراتژی صنعتی کارآمد به رشد پایدار نخواهد رسید. هادی زنوز همچنین ضمن مقایسه با کره جنوبی، بر لزوم آشتی با جهان و تمرکز بر تکنولوژی، شفافیت، و تقویت بخش خصوصی به عنوان اصولی برای موفقیت سیاست‌های توسعه صنعتی تاکید کرد.

پیشرفت دموکراسی نیازمند توسعه صنعتی پایدار است

بهروز هادی زنوز، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، در نشست «بررسی سیاست‌های صنعتی در ایران» که توسط اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، به نقش کلیدی توسعه صنعتی در پیشرفت دموکراسی اشاره کرد و گفت: “دموکراسی در کشورهای بدون توسعه صنعتی به‌ندرت مشاهده شده است.” وی تاکید کرد که ساختار ارباب-رعیتی و نبود شایسته‌سالاری، مانع از شکل‌گیری دموکراسی حقیقی در ایران می‌شود و تنها راه‌حل، ایجاد بوروکراسی متکی بر شایسته‌سالاری و اصلاحات ساختاری است.

نیاز به استقرار دولت توسعه‌گرا

هادی زنوز همچنین بیان کرد که برای تحقق توسعه صنعتی، نیاز به یک دولت توسعه‌گرا داریم که قادر به اجرای سیاست‌های صنعتی پایدار باشد. او با اشاره به برنامه هفتم توسعه که در آن به تدوین سیاست‌های صنعتی با مشارکت بخش خصوصی و وزارت صمت تاکید شده است، افزود: “بدون برنامه‌ریزی جامع و مشارکت فعالان اقتصادی، سیاست‌های صنعتی موفق نخواهد شد.” او یادآور شد که پیش‌نویس‌های متعددی از این سیاست‌ها تهیه شده‌اند، اما بدون اقدامات اجرایی، تحقق توسعه صنعتی امکان‌پذیر نخواهد بود.

مبانی نظری و مشکلات ساختاری توسعه صنعتی در ایران

به گفته هادی زنوز، یکی از مبانی نظری سیاست‌های صنعتی موفق، شناسایی و جبران شکست‌های بازار، مانند بازار کار و فناوری است. وی بیان کرد که اقتصاد ایران برای جبران این نواقص نیازمند حمایت دولت در حوزه‌های تحقیق و توسعه، زیرساخت‌ها و فناوری است تا در نهایت، شرایط مناسب برای رشد صنعتی فراهم شود. هادی زنوز با انتقاد از سیاست‌گذاران گذشته، تاکید کرد که رویکردهای رقابتی نادرست و عدم توجه به بازارهای بین‌المللی، مانع از رشد واقعی صنایع ایران شده است.

مقایسه با کره جنوبی و اهمیت شایسته‌سالاری

در ادامه، هادی زنوز به مقایسه سیاست‌های اقتصادی ایران و کره جنوبی پرداخت و بیان کرد که کره جنوبی با تمرکز بر پیوند دانشگاه‌ها و صنعت، نظام ملی نوآوری و حمایت دولت از توسعه تکنولوژی، توانسته است به یک قدرت صنعتی تبدیل شود. او با تاکید بر نقش کلیدی شایسته‌سالاری و ظرفیت سازمانی در توسعه اقتصادی، اظهار داشت که کره جنوبی با ثبات سیاسی و تعهد به سیاست‌های توسعه‌گرا، به موفقیت رسیده است؛ در حالی که اقتصاد ایران به‌دلیل نبود استراتژی مشخص، با مشکلات متعددی روبرو شده است.

ضرورت برنامه‌ریزی دقیق برای توسعه پایدار

هادی زنوز با اشاره به اهمیت تعامل با جهان و ضرورت آشتی سیاسی برای تدوین سیاست‌های صنعتی، افزود: “بدون تعامل جهانی و اصلاح سیاست‌های خارجی، تحقق اهداف صنعتی ممکن نخواهد بود.” وی همچنین بر لزوم رفع موانع تولید، اصلاح ساختارهای اقتصادی و توجه به فناوری‌های پیشرفته تاکید کرد و بیان داشت که بدون این تغییرات، توسعه پایدار امکان‌پذیر نخواهد بود.

گام‌های لازم برای تقویت بخش خصوصی

این استاد دانشگاه همچنین اشاره کرد که بخش خصوصی ایران برای ایفای نقش موثر در اقتصاد کشور باید از وابستگی به رانت‌های دولتی دوری کند و نقش خود را در ایجاد شفافیت و اعتماد عمومی ایفا نماید. وی تاکید کرد که در تدوین سیاست‌های صنعتی، به ایجاد و تقویت چهار نهاد کلیدی بازار شامل حقوق مالکیت، نهادهای قانونی نظارتی، نهادهای تثبیت‌کننده پولی-مالی و نهادهای تامین اجتماعی باید توجه شود تا یک بستر مناسب برای رشد اقتصادی فراهم گردد.

جمع‌بندی: مسیر دشوار توسعه صنعتی و دموکراسی

هادی زنوز معتقد است که اگرچه سیاست‌های توسعه صنعتی چندین بار تدوین شده‌اند، اما عدم اجرای آنها، مانع از دستیابی به رشد پایدار شده است. او تصریح کرد که ایران نیازمند استراتژی صنعتی با محوریت شایسته‌سالاری و اصلاحات ساختاری است تا بتواند در مسیر توسعه قرار گیرد و به دموکراسی دست یابد.

اخبار برگزیدهصنعت و معدن