«اره برقی» ناجی اقتصاد آرژانتین میشود؟
خاویر میلی با اصلاحات اقتصادی جسورانه، کاهش هزینهها و کنترل تورم، در تلاش است تا بحران اقتصادی آرژانتین را مهار کند و الگویی برای مهار دولتهای متورم ارائه دهد.
جهان صنعت نیوز – اکونومیست در سرمقاله نسخه جهانی این هفته خود با عنوان «نفرت من از دولت بیپایان است.» به بررسی سیاستها و اصلاحات خاویار میلی، رئیس جمهور آرژانتین پرداخت. خاویر میلی، با اجرای یکی از جسورانهترین برنامههای اصلاحات بازار آزاد در تاریخ معاصر، طی یک سال توانسته است هزینههای عمومی را کاهش دهد و تورم را از ۱۳ درصد ماهانه به ۳ درصد کاهش دهد. او با تکیه بر اصول تجارت آزاد، انضباط مالی و مقابله با گسترش بیرویه دولت، نشان داده که اصلاحات سخت اما ضروری امکانپذیر است. با وجود نتایج اولیه امیدوارکننده، سیاستهای ریاضتی او نرخ فقر را افزایش داده و چالشهایی همچون مقاومت داخلی، حذف کنترلهای ارزی و شخصیت جنجالی او میتوانند تهدیدهایی جدی ایجاد کنند. با این حال، تلاشهای میلی برای مهار بحران اقتصادی آرژانتین، درسهایی مهم برای کشورهای دیگر، از جمله آمریکا، در مورد شجاعت و انسجام در سیاستگذاری ارائه میدهد.
خاویر میلی: «نفرت من از دولت بیپایان است.»
بسیاری از مردم آمریکا امیدوارند که دولت جدید ترامپ بتواند با اصلاحات جدی، هزینههای سنگین دولتی را کاهش دهد و مقررات دستوپاگیر را کنار بگذارد. اما این سوال مطرح است که آیا این هدف در جهانی که طی دو دهه گذشته شاهد افزایش بیوقفه بدهیهای دولتها بوده است، امکانپذیر است؟ این بدهیها که با بحران مالی سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ و همچنین همهگیری کرونا تشدید شدهاند، چالشی بزرگ برای آمریکا و جهان محسوب میشوند. برای یافتن پاسخ این سوال و بررسی نمونهای از مهار یک دولت بینظم و متورم، بهتر است سفری ۵۰۰۰ مایلی به جنوب واشنگتن داشته باشیم؛ جایی که یک آزمایش بیسابقه در حال انجام است.
یک سال حکومت خاویر میلی در آرژانتین
خاویر میلی، رئیسجمهور آرژانتین، یک سال پیش بر مسند قدرت نشست. او با نماد اره برقی در کارزار انتخاباتیاش شناخته شد، اما برنامه اقتصادی او بسیار جدی و یکی از رادیکالترین نسخههای سیاست بازار آزاد از زمان تاچریسم محسوب میشود. این اصلاحات، با وجود خطراتی که به دلیل تاریخچه بیثباتی آرژانتین و شخصیت جنجالی میلی وجود دارد، اهمیت زیادی دارند.
چپگرایان از میلی نفرت دارند و راستگرایان هوادار ترامپ او را تحسین میکنند، اما میلی به هیچیک از این دو جناح تعلق ندارد. او نشان داده است که گسترش مداوم دولت، امری اجتنابناپذیر نیست و برخلاف پوپولیسم فرصتطلبانه ترامپ، به اصولی همچون تجارت آزاد و انضباط مالی پایبند است. میلی به جای تکیه بر خیالپردازیهای جذاب و محبوب، حقیقتهای سخت را بیپرده بیان میکند.
تاریخچه بحران در آرژانتین
آرژانتین سالهاست که با مشکلات اقتصادی عمیق دستوپنجه نرم میکند. دولتی که امتیازات بیرویه ارائه میداد، سیاستمدارانی که حقیقت را پنهان میکردند و بانک مرکزی که با چاپ پول سعی در پوشاندن مشکلات داشت، از جمله دلایل این بحران بودهاند. برای مهار تورم، دولتهای آرژانتین به کنترل شدید قیمتها، نرخهای متعدد ارز و محدودیتهای سرمایهای متوسل شدهاند. این کشور تنها نمونهای در تاریخ اقتصادی مدرن است که از جایگاه یک کشور ثروتمند به گروه کشورهای با درآمد متوسط سقوط کرده است.
برنامه اصلاحات جسورانه میلی
میلی با مأموریتی برای متوقف کردن این سقوط انتخاب شد. او با کاهش هزینههای عمومی به میزان یکسوم در ارزش واقعی، نصف کردن تعداد وزارتخانهها و دستیابی به مازاد بودجه، اصلاحات گستردهای را آغاز کرده است. علاوه بر این، بسیاری از قوانین محدودکننده بازارها، از جمله در بخش مسکن و خطوط هوایی، لغو شدهاند. نتایج اولیه امیدوارکننده است: تورم از ۱۳ درصد ماهانه به ۳ درصد کاهش یافته، ارزیابی ریسک نکول بدهیها به نصف رسیده و نشانههایی از بهبود اقتصادی مشاهده میشود.
فلسفه پشت سیاستها
آنچه بیش از نتایج مالی مهم است، فلسفهای است که پشت سیاستهای میلی قرار دارد. او اغلب به اشتباه با رهبرانی مانند ترامپ، راستگرایان افراطی فرانسه و آلمان یا ویکتور اوربان در مجارستان مقایسه میشود. اما میلی از یک سنت کاملاً متفاوت میآید. او که به بازارهای آزاد و آزادی فردی ایمان دارد، تعهدی تقریباً مذهبی به آزادی اقتصادی و نفرتی عمیق از سوسیالیسم دارد. به جای سیاستهای حمایتی و تعرفهها، میلی بر تجارت آزاد با شرکتهای خصوصی، حتی چینیها، تأکید دارد.
با این حال، برنامه میلی با خطرات جدی روبهرو است. سیاستهای ریاضتی او نرخ فقر را افزایش داده و این رقم از ۴۰ درصد در سال گذشته به ۵۳ درصد در نیمه اول ۲۰۲۴ رسیده است. اگر مخالفتها افزایش یابد و اپوزیسیون پرونیستی سازماندهی بهتری پیدا کند، میلی ممکن است در اداره کشور با مشکلات جدی مواجه شود. همچنین، اعتماد سرمایهگذاران زمانی که او محدودیتهای ارزی را برداشته و ارزشگذاری بیش از حد پزو را به یک نرخ ارز شناور منتقل کند، به چالش کشیده خواهد شد. سقوط احتمالی ارزش پول میتواند باعث بازگشت تورم شود. شخصیت غیرمعمول میلی نیز ممکن است او را به سمت درگیریهای فرهنگی درباره مسائل جنسیتی و تغییرات اقلیمی سوق دهد و از تمرکز بر مأموریت اصلی بازدارد.
درسهایی برای جهان
با وجود این چالشها، تجربیات سال اول میلی درسهای مهمی برای جهان دارد، بهویژه برای طرفداران و منتقدان او در آمریکا. طی ۲۰ سال گذشته، بدهی عمومی جهانی از ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی به ۹۳ درصد افزایش یافته و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به ۱۰۰ درصد برسد. این مشکل نه تنها در کشورهای ثروتمند بلکه در اقتصادهای نوظهوری مانند چین و هند نیز وجود دارد.
بحران مالی و همهگیری کرونا موجب شد که دولتها استقراض را افزایش دهند و این باور را ایجاد کنند که دولت همیشه در زمان بحران به کمک مردم میآید. علاوه بر این، بسیاری از کشورها با افزایش هزینههای بهداشتی و بازنشستگی ناشی از پیر شدن جمعیت مواجهاند. قوانین و مقررات نیز دائماً در حال افزایش هستند و دولتها نمیدانند چگونه این چرخه را متوقف کنند. در کشورهایی مانند فرانسه، تلاش برای تغییر این روند میتواند به آشوبهای سیاسی منجر شود.
اصلاحات فنی میلی
بخشی از اصلاحات میلی ماهیتی فنی دارند. او برای کاهش هزینهها از وزارتخانهها خواسته است که هزینههای مربوط به خرید، امور اداری و حقوق و دستمزد را کاهش دهند، اما پرداختهای نقدی به فقیرترین اقشار را حفظ کنند. میلی همچنین بر این باور است که مهار هزینههای بازنشستگی، که بخش بزرگی از بودجه را میبلعد، ضروری است؛ واقعیتی مالی که بسیاری از کشورها هنوز با آن مواجه نشدهاند. او در زمان قدرت به یادگیری و عملگرایی بیشتر گرایش پیدا کرده است. با تعیین جهت کلی برای آرژانتین، او مذاکره با قانونگذاران را به تیمش واگذار کرده و از وزرای کاردان برای نظارت بر اقتصاد استفاده کرده است. یکی از این وزرا فدریکو استرزنگر است که مسئولیت اصلاحات مقرراتی را بر عهده دارد.
شخصیتی بزرگ با دولتی کوچک
شاید بزرگترین درس میلی، شجاعت و انسجام او در سیاستگذاری باشد. سیاستهای او، چه مورد پسند قرار گیرند و چه نه، هماهنگی داخلی دارند و این باعث تقویت تأثیرگذاری آنها شده است. برخلاف ترامپ، میلی وعدههای متناقض نمیدهد. او نشان داده است که رأیدهندگان میتوانند حقیقتهای سخت اما ضروری را بپذیرند.
میلی، با ژاکتهای چرمی، شعارهای “آنارکو-کاپیتالیستی” و شخصیت جنجالی خود، ناجی نامحتملی است. اما تلاش او برای مقابله منظم و سیستماتیک با یکی از شدیدترین نمونههای بحرانهای دولتهای متورم، شایسته توجه و مطالعه از سوی جهان، از جمله کاخ سفید است.
اقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :