گسل رامهرمز؛ عامل اصلی زلزله خوزستان

جهان صنعت نیوز، مهدی زارع، استاد دانشگاه، اعلام کرد که زمین‌لرزه ۱۵ آذر ۱۴۰۳ در نزدیکی رامهرمز به‌دلیل فعالیت گسل رامهرمز مشابه زلزله ۵.۷ ریشتری سال ۱۳۹۸ است. این زلزله با سازوکار فشاری و در عمق ۲۵ کیلومتری رخ داده و به احتمال زیاد پس‌لرزه‌های فوج‌گونه را در هفته‌ها و ماه‌های آینده به‌دنبال خواهد داشت. وی با اشاره به جوان بودن پوسته زاگرس، تأکید کرد که گسل رامهرمز به‌عنوان یک گسل فشاری فعال، در گذشته نیز چندین زلزله متوسط تا شدید را رقم زده است.

تحلیلی بر زلزله رامهرمز: شباهت به زلزله ۱۳۹۸ و امکان وقوع پس‌لرزه‌ها

دکتر مهدی زارع، استاد دانشگاه، در گفت‌وگویی با خبرآنلاین، زمین‌لرزه ۱۵ آذر ۱۴۰۳ در جنوب ۲۰ کیلومتری مسجدسلیمان را از جنبه‌های گوناگون تحلیل کرد. وی اعلام کرد که این زلزله با بزرگای مشابه به زلزله ۵.۷ ریشتری ۱۷ تیرماه ۱۳۹۸ و با سازوکار گسل فشاری نزدیک به قائم رخ داده است. گسل رامهرمز، که عامل اصلی این زلزله محسوب می‌شود، در راستای شمال‌غربی به جنوب‌شرقی فعال بوده و ژرفای آن حدود ۲۵ کیلومتر برآورد شده است.

زمین‌لرزه مشابه در سال ۱۳۹۸

دکتر زارع یادآور شد که زلزله ۱۳۹۸ در جنوب‌شرق مسجدسلیمان موجب خساراتی شامل تخریب ۵۰ درصدی چندین خانه، ترک‌خوردگی دیوارها و آسیب به بناهای عمومی از جمله مسجد جامع این شهر شد. این رویداد یک کشته و ۱۱۲ مصدوم بر جای گذاشت. از آن زمان تاکنون، گسل رامهرمز همچنان به‌عنوان یکی از گسل‌های فعال زاگرس باقی مانده است.

ویژگی‌های گسل رامهرمز

طبق توضیحات وی، گسل رامهرمز یک گسل فشاری با طول ۱۰۰ کیلومتر است که در مرز جنوبی زاگرس چین‌خورده و دشت آبرفتی رامهرمز قرار دارد. فعالیت این گسل تحت‌تأثیر ساختارهای زمین‌شناسی منطقه، از جمله لایه نمک هرمز، صورت می‌گیرد. این لایه در برخی موارد به‌عنوان مانعی برای گسیختگی عمل کرده و در عین حال، زمینه‌ساز رخداد زلزله‌های متوسط تا شدید در گذشته بوده است.

پیش‌بینی پس‌لرزه‌ها

زارع افزود که جوان بودن پوسته منطقه و وجود فشار و استرس انباشته در گسل‌ها، موجب وقوع مجموعه‌ای از زلزله‌های فوج‌گونه به‌جای آزاد شدن یکباره انرژی می‌شود. وی وقوع پس‌لرزه‌های مشابه به مدل زلزله سال ۱۳۹۸ را در هفته‌ها و ماه‌های آتی محتمل دانست.

تاریخچه و اهمیت منطقه گلگیر

در کنار تحلیل زلزله، زارع به پیشینه تاریخی و اهمیت منطقه گلگیر اشاره کرد که در گذشته دارای منابع طبیعی غنی، باغات میوه و چشمه‌های آب شیرین بوده است. با این حال، خشکسالی‌های اخیر و فعالیت‌های انسانی، از جمله حفر چاه‌های عمیق، باعث خشک شدن این منابع شده است. از دیگر آثار برجسته منطقه، فرودگاه مسجدسلیمان است که توسط انگلیسی‌ها و پس از کشف نفت در یک قرن پیش ساخته و به‌عنوان اثر ملی ایران به ثبت رسیده است.

حوادث