فصل تازه بورس؛ عبور از سقف تاریخی با حذف ارز نیما

جهان صنعت نیوز – بازار سرمایه ایران روز گذشته با عبور شاخص کل از سقف تاریخی ۲.۶ میلیون واحد و حذف نرخ نیما، نشانه‌هایی از آغاز دوره‌ای جدید و پرتحرک را به نمایش گذاشت. تصمیم حذف ارز ترجیحی و اعمال نرخ توافقی برای مبادلات ارزی، با استقبال سرمایه‌گذاران و شرکت‌های بورسی روبرو شد و موجب تغییر رفتار سهامداران و حقوقی‌ها، ورود پول حقیقی و رشد هم‌زمان شاخص کل و هم‌وزن شد. این اقدامات، که به شفافیت بیشتر و حذف رانت ارزی انجامیده، علاوه بر تقویت اعتماد عمومی، می‌تواند به رونق پایدار اقتصاد و بازار سرمایه منجر شود.

شکستن سقف‌های تاریخی؛ آغاز فصل تازه در بازار سرمایه

بازار سرمایه ایران روز گذشته یکی از تاریخی‌ترین روزهای خود را تجربه کرد. شاخص کل بورس با عبور از مرز ۲.۶ میلیون واحد و رشد ۲.۲۹ درصدی، فضایی پرهیجان را در میان سهامداران ایجاد کرد. این رشد که با افزایش ۱۸۵۶۹ واحدی شاخص هم‌وزن همراه بود، نشان داد که شرکت‌های کوچک‌تر نیز همگام با غول‌های بورسی از این تحولات بهره‌مند شده‌اند.

حذف نرخ نیما و جایگزینی آن با نرخ توافقی، نقطه عطفی در سیاست‌های اقتصادی اخیر بود که با استقبال سهامداران و فعالان بازار روبرو شد. این تصمیم، که به کاهش رانت ارزی و شفافیت بیشتر در معاملات انجامید، موجب شد تا موج جدیدی از نقدینگی به بازار سرازیر شود و صف‌های خرید قفل‌شده نشانگر بازگشت اعتماد حقیقی‌ها به بازار بود.

حذف ارز نیما؛ بازگشت به عقلانیت اقتصادی

تصمیم دولت مبنی بر حذف نرخ نیما، که سال‌ها منبع رانت و نابرابری در اقتصاد بود، سیگنال مثبتی به بازار سرمایه ارسال کرد. با این اقدام، صادرکنندگان توانستند ارز حاصل از صادرات را به نرخ واقعی بفروشند و دیگر ملزم به عرضه آن در سامانه‌های دستوری نبودند. این تغییر نه تنها به تقویت صادرات و تولید کمک کرد، بلکه فشار بر واردکنندگان و شرکت‌های تولیدمحور نیز کاهش یافت.

علاوه بر این، تغییر نرخ‌های ارزی به سه دسته اصلی (ترجیحی، توافقی و بازار آزاد) شفافیت بیشتری به ساختار مالی و اقتصادی کشور بخشید. نرخ توافقی که مبنای محاسبات اقتصادی و صنعتی خواهد بود، از این پس نقشی کلیدی در تعیین هزینه‌ها و درآمدها، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند پتروشیمی، فلزات و انرژی ایفا می‌کند.

ورود پول حقیقی و تغییر رفتار حقوقی‌ها

یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های روز گذشته، ورود ۹۵۶ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار بود. این حجم از ورود نقدینگی، علاوه بر نشان دادن اعتماد مجدد سهامداران، به رشد شاخص‌ها و افزایش ارزش معاملات منجر شد. همچنین، خروج سرمایه از صندوق‌های درآمد ثابت و ورود آن به ابزارهای پرریسک‌تر مانند سهام و صندوق‌های مختلط، تغییر نگرش سرمایه‌گذاران به آینده بازار را تایید کرد.

حقوقی‌ها نیز که پیش‌تر رویکردی محافظه‌کارانه داشتند، دیروز با خرید سهام در قیمت‌های بالاتر، از آغاز فصل جدیدی در معاملات خبر دادند. این تغییر رفتار نشان داد که فضای کلی بازار به سمت مثبت و پرتحرک‌تری در حال حرکت است.

پیامدهای حذف رانت ارزی برای اقتصاد و بورس

سیاست ارز نیما طی سال‌های گذشته به ابزاری برای ایجاد رانت و سودهای بادآورده تبدیل شده بود. با حذف این نرخ و جایگزینی آن با نرخ توافقی، مسیر توسعه شرکت‌های تولیدمحور و صادرات‌محور هموار شد. صنایع بزرگی که پیش‌تر به دلیل نرخ‌های سرکوبگرانه در تامین ارز دچار مشکلات بودند، اکنون می‌توانند از پتانسیل‌های واقعی خود استفاده کنند.

این اقدام همچنین تأثیر مثبتی بر درآمدهای گمرکی و مالیاتی دولت دارد، زیرا نرخ‌های تعادلی شفافیت بیشتری را به ساختار اقتصادی کشور تزریق می‌کند. با این حال، حذف رانت ارزی به‌طور طبیعی با مقاومت گروه‌هایی که از این وضعیت منتفع می‌شدند، همراه بوده است.

چشم‌انداز جدید برای بازار سرمایه

تحولات اخیر، بازار سرمایه را در مسیر تازه‌ای قرار داده است که می‌تواند به تقویت پایدار شاخص‌ها و افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری منجر شود. سازمان بورس و نهادهای مالی اکنون وظیفه دارند تا با مدیریت جریان‌های ورودی نقدینگی، بستری برای رشد پایدار ایجاد کنند. افزایش عرضه‌های اولیه، توسعه ابزارهای مالی جدید و تقویت شفافیت، گام‌هایی است که می‌تواند اعتماد عمومی را به این بازار بیشتر کند.

در عین حال، تصمیمات مرتبط با دامنه نوسان و مدیریت رفتارهای هیجانی بازار باید با دقت بیشتری اتخاذ شود تا از بروز نوسانات غیرمنطقی جلوگیری کند.

ناترازی‌های اقتصاد؛ چالشی پیش‌روی سیاست‌گذاران

اگرچه حذف ارز ترجیحی گامی مهم در اصلاح ناترازی‌های ارزی کشور بوده، اما چالش بزرگ‌تری به نام ناترازی انرژی همچنان باقی است. رفع این مشکل نیازمند جراحی اقتصادی گسترده و سیاست‌گذاری‌های بلندمدت است. بهبود وضعیت انرژی، علاوه بر کمک به صنایع و تولید، می‌تواند اثرات زیست‌محیطی و اجتماعی قابل‌توجهی نیز داشته باشد.

بورسپیشنهاد ویژه