سرنوشت اقتصادی سال ۱۴۰۴ در هالهای از ابهام

سال 1404 سال شگفتیهای اقتصادی خواهد بود. از زمانی که دولت لایحه بودجه 1404 را به مجلس برد، قیمت دلار حدود 30 هزار تومان گرانتر شده است، و این خود گویای نکات بسیاری است. شرایط به گونهای است که هیچ فعال اقتصادی و هیچ کارشناسی نمیتواند آینده اقتصاد کشور را در سال آینده پیشبینی کند.
هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: تقریبا تمامی کارشناسان اقتصادی درباره این موضوع اتفاق نظر دارند که سال ۱۴۰۴ سالی عجیب، پیچیده و غیر قابل پیشبینی برای اقتصاد ایران خواهد بود. از زمانی که پزشکیان با شعار مذاکره و رفع تحریمها بر سر کار آمد، تا زمانی که امید عمومی برای از سر گیری مذاکرات بینالمللی به ناامیدی تبدیل شد، مدت زیادی طول نکشید. حالا چند هفتهای است که فعالین اقتصادی و مردم عادی در حالت انتظار و بلاتکلیفی به سر میبرند و با نگرانی چشم به آینده اقتصادی کشور دوختهاند. آنچه که به پاشنه آشیل هرگونه فعالیت اقتصادی در کشور تبدیل شده است، عدم پیشبینی پذیری است. از زمانی که دولت لایحه بودجه ۱۴۰۴ را به مجلس برد، قیمت دلار حدود ۳۰ هزار تومان گرانتر شده است؛ همین نکته برای فهم ابعاد پیشبینیناپذیر بودن اقتصاد از کوچکترین بنگاه اقتصادی تا بزرگترین آن که خود دولت باشد، کافی است.
درگیریهای جناحی در داخل و ترامپ در خارج؛ کسبوکارها از هر طرف در منگنه
عدم شفافیت در قوانین مرتبط با کسبوکار و وضع و لغو مداوم قوانین همیشه پیشبینی پذیری و امکان برنامهریزی بلند مدت را از فعالین این عرصه سلب کرده است. اضافه شدن سردرگمی و ناآگاهی از اتفاقات آینده و تصمیمات سیاسی سیاستمداران ایرانی و آمریکایی نیز به این موضوع دامن زده است. شرایط بینالمللی و داخلی آنچنان پیچیده شده است که اصلا مشخص نیست تحریمها از بین خواهند رفت و یا با قدرت و شدت بیشتر باز خواهند گشت. در داخل نمایندگان سرگرم استیضاح وزیر اقتصاد و دعواهای جناحی هستند و در خارج نیز ترامپ با کولهباری از تصمیمات جدید و با توپی پر بر سر کار آمده است.
۳ سناریوی محتمل درباره آینده اقتصاد
حسین سلاحورزی در اینباره در صفحه شخصی خود مینویسد: اگر بخواهیم سه سناریوی اقتصادی برای ایران در شش ماه آینده بر اساس متغیرهای کلیدی مانند سیاستهای پولی، تجارت خارجی و شرایط ژئوپلیتیک ترسیم کنیم، با توجه به روندهای فعلی و پیشبینیها، این موارد مطرح میشوند:
سناریوی خوشبینانه:
در صورت موفقیت در مذاکره با آمریکا و کاهش تحریمها، همراه با تثبیت قیمت نفت بالای ۸۰ دلار در بشکه، اقتصاد ایران میتواند بهبود یابد. تورم به زیر ۳۰ درصد کاهش مییابد، رشد اقتصادی حدود ۳ درصد رقم میخورد و بازار ارز ثبات نسبی پیدا میکند. این چشمانداز به افزایش منابع ارزی، بهبود تراز تجاری و کنترل نقدینگی توسط بانک مرکزی وابسته است.
سناریوی پایه:
با ادامه شرایط کنونی، شامل تحریمهای پایدار و صادرات نفت در سطح ۱.۵ میلیون بشکه در روز، تورم حول ۳۵ درصد باقی میماند. رشد اقتصادی به دلیل محدودیتهای سرمایهگذاری و چالشهای انرژی بین ۲ تا ۲.۵ درصد خواهد بود. نرخ ارز نیز بهتدریج افزایش مییابد، نتیجه تقاضای بالای ارز و عرضه محدود آن. در این حالت، دولت کسری بودجه را با ابزارهای کوتاهمدت مدیریت میکند.
سناریوی بدبینانه:
اگر تحریمها تشدید شود، صادرات نفت به زیر ۱ میلیون بشکه در روز سقوط کند یا بحرانهای داخلی (مانند ناآرامیها یا سوءمدیریت) شدت گیرد، تورم میتواند از ۵۰ درصد فراتر رود. رشد اقتصادی نزدیک به صفر میشود و بازار ارز با جهش شدید نرخها مواجه خواهد شد که ارزش ریال را به شدت تضعیف میکند. این سناریو کسری بودجه فزاینده، بدهی عمومی بیشتر و کاهش اعتماد به سیاستهای اقتصادی را به دنبال دارد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلان
لینک کوتاه :