رکود تورمی چیست و چرا باعث نگرانی است؟

رکود تورمی وضعیتی نادر است که در آن تورم بالا با رشد اقتصادی راکد همراه میشود.
جهان صنعت نیوز، با اجرای تعرفههای جدید در شرایط تورم پایدار و رشد کند اقتصادی، برخی ناظران بازار درباره رکود تورمی هشدار میدهند. این وضعیت بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) را در شرایط دشواری قرار میدهد. اقتصاددانان میگویند خطر رکود تورمی در حال افزایش است، اما همچنان نسبتاً پایین است. بازارها با عدم شفافیت در سیاستهای تجاری و چشمانداز متغیر رشد اقتصادی دست و پنجه نرم میکنند.
رکود تورمی چیست؟
اصطلاح جدیدی در والاستریت به گوش میرسد که برای سرمایهگذاران نگرانکننده است: رکود تورمی. این مفهوم به تورم بالا و رشد اقتصادی راکد اشاره دارد که یک وضعیت نادر و چالشبرانگیز برای اقتصاد ایالات متحده محسوب میشود. گاس فاوچر، اقتصاددان ارشد در گروه خدمات مالی PNC، توضیح میدهد: «ممکن است یکی از این شرایط رخ دهد یا دیگری، اما نادر است که هر دو با هم اتفاق بیفتند.»
برای بسیاری، رکود تورمی یادآور دهه ۱۹۷۰ است، زمانی که دو شوک نفتی، قیمت انرژی را به شدت افزایش داد و همزمان اقتصاد در رکود فرو رفت. امروز، این تهدید دوباره سر برآورده است، زیرا دونالد ترامپ تعرفههای جدیدی را بر بزرگترین شرکای تجاری ایالات متحده اعمال کرده و باعث افزایش نگرانیها درباره افزایش قیمتها و ضعف بازار کار شده است، آن هم در شرایطی که تورم بالا و رشد اقتصادی در حال کاهش است.
آیا تعرفهها میتوانند باعث رکود تورمی شوند؟
سرمایهگذاران در مواجهه با چشمانداز نامشخص رشد اقتصادی و نبود شفافیت در سیاستهای تجاری، با مشکلاتی روبهرو هستند. تصمیمات تعرفهای ظرف چند روز گرفته و تغییر داده میشوند. روز سهشنبه، تعرفههای ۲۵ درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک و تعرفههای ۱۰ درصدی بر کالاهای وارداتی از چین اجرایی شد که منجر به کاهش ارزش بازارهای جهانی گردید. ترامپ سپس تعرفههای خودرویی را به تعویق انداخت و روز پنجشنبه تعرفههای کانادا و مکزیک را برای یک ماه دیگر کاهش داد.
رئیسجمهور آمریکا اعلام کرده است که قصد دارد تعرفههای متقابل و تعرفههایی بر سایر کالاهای وارداتی، از جمله فولاد و آلومینیوم، اعمال کند. تحلیلگران هشدار میدهند که در صورت اجرای این تعرفهها، پیامدهای اقتصادی قابلتوجهی به دنبال خواهد داشت. برایان رز، اقتصاددان ارشد در مدیریت ثروت جهانی UBS، میگوید: «تعرفهها یک شوک کلاسیک رکود تورمی هستند. این در واقع یک افزایش مالیاتی است که باعث افزایش قیمتها نیز میشود.» وی افزود: «در کوتاهمدت، بدون شک این موضوع برای رشد اقتصادی منفی خواهد بود.»
در همین حال، کاهش رقابت خارجی به شرکتهای داخلی اجازه میدهد قیمتهای خود را افزایش دهند. همچنین، شرکتهایی که در انتظار شفافیت بیشتر درباره تعرفهها هستند، ممکن است برخی از عملیات خود را متوقف کنند. «ما انتظار کاهش رشد را داشتیم، اما این تعرفههای جدید بر کانادا و مکزیک یک شوک نسبتاً بزرگ محسوب میشوند»، رز میگوید. در صورت ماندگاری این تعرفهها، رشد اقتصادی بهطور قابلتوجهی کاهش خواهد یافت.
چشمانداز تورم و رشد اقتصادی
اجرای تعرفهها در شرایطی رخ میدهد که دادههای اقتصادی ضعیفتر از حد انتظار منتشر شده و سرمایهگذاران را نگران کرده است. هفته گذشته، گزارشی از *کنفرانس بورد* نشان داد که اعتماد مصرفکنندگان بیشترین کاهش را از آگوست ۲۰۲۱ تاکنون داشته، در حالی که انتظارات تورمی افزایش یافته است. همچنین، در ماه ژانویه فروش خردهفروشی کند شد. دادههای ماه فوریه نیز نشان داد که میزان سرمایهگذاری در بخش ساختوساز و فعالیتهای تولیدی کاهش یافته است.
یک مدل رشد تولید ناخالص داخلی که توسط فدرال رزرو آتلانتا نظارت میشود، نشان میدهد که رشد اقتصادی در سهماهه اول سال ۲۰۲۵ با نرخ ۲.۸ درصد کاهش یافته است. این یک تغییر شدید نسبت به ۱۱ فصل متوالی رشد نسبتاً سالم اقتصادی محسوب میشود.
تحلیلگران توصیه میکنند که این پیشبینیها را با احتیاط بررسی کنید، زیرا ممکن است افزایش واردات اخیر ناشی از تلاش شرکتها برای پیشگیری از ریسک تعرفهای باشد. با این حال، نگرانیها درباره کاهش رشد اقتصادی همچنان ادامه دارد.
دوراهی فدرال رزرو در برابر رکود تورمی
رکود تورمی نه تنها برای مصرفکنندگان و کسبوکارها مشکلساز است، بلکه فدرال رزرو را نیز در موقعیت دشواری قرار میدهد. یک اقتصاد در حال کندی نیاز به کاهش نرخ بهره دارد، اما در شرایط تورم پایدار، بانک مرکزی در کاهش نرخ بهره محتاط خواهد بود، زیرا نرخهای پایینتر میتوانند تورم را افزایش دهند.
این شرایط یک معضل بزرگ برای فدرال رزرو ایجاد میکند. اگر رکود تورمی رخ دهد، بانک مرکزی آمریکا به سمت حفظ نرخهای فعلی تمایل خواهد داشت. با توجه به توقف فعلی کاهش نرخ بهره، بعید است که بانک مرکزی بخواهد با کاهش زودهنگام نرخها، باعث افزایش انتظارات تورمی شود. آنها احتمالاً منتظر خواهند ماند تا دادهها نشان دهند که فشارهای قیمتی کاهش یافته است.
وضعیت بازار کار میتواند عامل تعیینکننده باشد. اگر بازار کار بهاندازه کافی ضعیف شود، فدرال رزرو نرخ بهره را کاهش خواهد داد، حتی اگر تعرفهها همچنان تورم را بالا نگه دارند.
برخی اقتصاددانان استدلال میکنند که تعرفهها یک شوک مقطعی هستند و اثرات تورمی آنها در طول زمان کاهش خواهد یافت. بیل آدامز، اقتصاددان ارشد در بانک کومریکا، میگوید: «وقتی درباره رکود تورمی فکر میکنم، به تورم بالای پایدار فکر میکنم. مگر اینکه نرخ تعرفهها بهطور مداوم افزایش یابد، بعید میدانم که این تعرفهها باعث افزایش مداوم نرخ تورم شوند.»
آیا رکودتورمی رخ خواهد داد؟
تحلیلگران معتقدند که تهدید رکود تورمی در مقایسه با چند سال یا حتی چند ماه پیش بیشتر شده است، اما وقوع آن هنوز قطعی نیست. نشانههایی از قوت اقتصادی در ایالات متحده وجود دارد، و هشدارهای بسیاری درباره رکود تورمی داده شده که در نهایت تحقق نیافته است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :