چالش نیروی انسانی در بازار کار؛ خروج از مشاغل رسمی و ورود به مشاغل کاذب، غیر مولد و کوتاه‌مدت

هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگویی پیرامون تعیین حداقل دستمزد کارگران به جذب شدن نیروی کار به مشاغل غیر رسمی اشاره کرد و گفت: امسال بین نمایندگان کارگری و کارفرمایی و دولت توافق ایجاد شد و همه اعضای شورای عالی کار دستمزدهای اعلام شده را قبول داشتند؛ برای علت آن را چند مسأله می‌توان ذکر کرد؛ یکی اینکه کارفرمایان در چند سال گذشته با پدیده خروج نیروی کار از بخش رسمی به سمت بخش های غیر رسمی مواجه بودند چون دستمزدها در بخش غیر رسمی بالاتر از بخش رسمی است یا حداقل تصویری که از این موضوع در بخش رسمی ایجاد می شود، این موضوع را اینگونه القا می کند.

میدری در توضیح این مسأله بیان کرد: معمولا گفته می شود حداقل دستمزد ۷ تا ۱۰ میلیون تومان است اما آن چه واقعا کارگران دریافت می‌کنند یا کارفرمایان می پردازند، با آنچه در فضای عمومی کشور مطرح می شود متفاوت است؛ کارفرمایان علاوه بر آنچه ماهانه پرداخت می کنند، معادل سه ماه را هم به عنوان عیدی، پاداش و سنوات پرداخت می کنند که این مسأله هم به نوعی دریافتی کارگران است حدود ۳۰ درصد یا کمتر هم به عنوان پس انداز کارگران در سازمان تأمین اجتماعی ذخیره سازی می شود هرچند که مجموع دریافتی کارگران واقعا با توجه به هزینه های زندگی کفاف نمی دهد اما تصویری که ساخته شده، این است که کارفرمایان کم پرداخت می کنند و این سبب خروج نیروی کار از بازار رسمی اشتغال شده است. کارفرمایان در طول دو سه سال اخیر با خروج نیروی کار و حرکت آنها به سمت بخش غیر رسمی کار مواجه شده اند و برای بهره‌وی نیروی کار دوست دارند کارگران بمانند.

عدم پوشش بیمه چالش اصلی مشاغل غیررسمی است

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به مشکلاتی که در بازار غیر رسمی کار وجود دارد اشاره و تصریح کرد: کسانی که در بازار غیر رسمی کار می کنند، فاقد بیمه هستند و اگر بیکار شوند فاقد بیمه بیکاری‌اند یا اگر از قشر زنان باشند، بارداری آنها سبب می شود مزدی دریافت نکنند لذا امنیت شغلی که در بخش رسمی بازار کار داریم، بسیار متفاوت از بازار غیر رسمی اشتغال است..

کارگران بی‌میل به اشتغال در شهرک‌های صنعتی

وی با تاکید بر اینکه کارفرمایان در طول دو سه سال اخیر با خروج نیروی کار و حرکت آنها به سمت بخش غیر رسمی کار مواجه شده اند، افزود: اگر به شهرک های صنعتی اطراف تهران نگاهی بیندازید، می‌بینید که اطلاعیه های استخدام هست اما کارگران جذب نمی شوند؛ این یک آموخته مهم برای ما بود که کارفرمایان دوست دارند کارگران بمانند و با پایداری شغلی آنها، بهره وری کسب و کار آنها افزایش یابد.

آیت اسدی، نماینده کارگران در شورای عالی کار نیز می‌گوید: متأسفانه حقوق پاسخگوی زندگی نیست, بنابراین یک کارگر برای گذران زندگی باید امرار معاش کند. مشخص است که یک کارگر تمایل به کارهای اسنپ و … دارد. یک ماه کامل عمر خود را صرف کار در یک واحد تولیدی یا کارخانه می کند در پایان ماه ۱۰میلیون تومان درآمد دارد. مشخص است که با این شرایط نمی تواند امرار معاش کند و بهره وری در کار هم ندارد. اسدی ادامه می‌دهد: متأسفانه در روزهای پایانی سال شاهد بودیم بخشی از کارگران ماهر و افراد تحصیلکرده برای اینکه درآمد بیشتری داشته باشند به سمت مشاغل خدماتی و نظافت رفتند گفت: اگر یک کارگر ماهر و فرد تحصیلکرده درآمد خوبی داشته باشد، هیچ وقت به این سمت نمی رود. زمانی که قیمت دستمزد ساعتی کارگران نظافتچی را می بیند و با حقوق خود مقایسه می کند، طبیعی است که گرایش پیدا کند.

مشاغل ناپایدار، کاذب و غیر مولد بلای جان بازار کار

در سال‌های اخیر، کمبود نیروی انسانی در تمامی سطوح از کارگر ساده تا نیروی متخصص در بازار کار نمایان شده است. کار در مشاغل تولیدی برای کارگر ساده صرفه اقتصادی نداشته و مشاغلی مانند دستفروشی، دلالی و رانندگی تاکسی اینترنتی سود ماهیانه بیشتری نصیبشان می‌کند. از سوی دیگر، نیروی متخصص نیز یا مهاجرت کرده و از بازار کار خارج می‌شود و یا با دستمزدی بیش از توان کارفرما مشغول به کار می‌شود. این است که در بسیاری از استان‌ها با وجود پایین آمدن نرخ بیکاری، فرصت‌های شغلی بسیاری خالی مانده‌اند و متقاضی ندارند. یکی دیگر از چالش‌های نوظهور در بازار کار جایگزینی نیروی کار جدید با نیروهای تعدیل شده است؛ در شرایط رکود اقتصادی بسیاری از واحدهای تولیدی ناچار به تعدیل نیرو می‌شوند، و پس از آن برای جایگزینی نیروی جدید با مشکل مواجه می‌شوند. مشاغل کاذب، پروژه‌ای، ناپایدار و غیر مولد تبدیل به چالش بزرگی برای بازار کار شده‌اند.

 

اخبار برگزیدهصنعت و معدن