تغییر اقلیم برای چه کسانی مرگبارتر است؟
چالش سازگاری با تغییرات اقلیمی به عنوان یک تغییر‌دهنده بازی، راهی ضروری برای نجات جوامع و اقتصادهای آسیب‌پذیر در برابر بحران‌های زیست‌محیطی معرفی شده است.
جهان صنعت نیوز، تغییرات اقلیمی اکنون نه یک تهدید دور، بلکه واقعیتی ملموس است که زندگی و معیشت میلیاردها نفر را به خطر انداخته است. بانک جهانی در گزارشی مفصل، راهکارهای کلیدی برای افزایش تاب‌آوری جوامع در برابر پیامدهای اقلیمی را تشریح کرده و تأکید کرده است که سازگاری نه‌تنها ابزاری برای حفظ بقاء، بلکه محرکی برای توسعه پایدار است. از پناهگاه‌های چندمنظوره در بنگلادش تا بودجه‌های سبز در سنگال، کشورهای مختلف با اقدامات ابتکاری در پی حفظ امنیت زیستی و اقتصادی خود هستند. با این حال، کمبود سرمایه‌گذاری در بخش سازگاری، همراه با شکنندگی زیرساخت‌ها در کشورهای فقیر، نیاز به حمایت گسترده‌تر جهانی را دوچندان کرده است.
چالش سازگاری با اقلیم؛ نجات زمین در گرو تاب‌آوری جوامع
با افزایش سریع دمای زمین و تشدید بلایای طبیعی، میلیاردها انسان در سراسر جهان در معرض خطرات اقلیمی قرار گرفته‌اند. بر اساس گزارش اخیر بانک جهانی، حدود ۱.۲ میلیارد نفر تنها در سال ۲۰۲۱ دست‌کم یک بحران اقلیمی را تجربه کرده‌اند؛ از سیل و خشکسالی گرفته تا طوفان‌ها و موج‌های گرمایی.
در حالی که کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای همچنان ضرورتی اساسی است، اما سازگاری با تغییر اقلیم به یک اولویت هم‌زمان بدل شده است. سازگاری می‌تواند از طریق اقداماتی ساده، همچون تخلیه سریع زباله‌های حاصل از سیل یا ساخت پناهگاه‌های مقاوم در برابر طوفان، جان هزاران نفر را نجات دهد و اقتصادها را پایدارتر کند.
کشورهایی در صف اول مبارزه
بنگلادش با موقعیتی جغرافیایی حساس در کنار خلیج بنگال، از نمونه‌های موفق سازگاری است. این کشور با کمک بانک جهانی، پناهگاه‌هایی ساخته که در شرایط عادی مدارس ابتدایی‌اند و در هنگام بحران، جان مردم و دام‌هایشان را نجات می‌دهند. مقایسه دو طوفان در این کشور نشان می‌دهد که در سال ۱۹۷۰ طوفان «بولا» جان حدود ۳۰۰ هزار نفر را گرفت، اما در سال ۲۰۲۰، تلفات طوفان «آمفان» به ۲۰ نفر محدود شد.
هلند نیز با قرار داشتن یک‌سوم خاک خود زیر سطح دریا، توانسته با تکیه بر زیرساخت‌های قوی و منابع مالی گسترده، از مخاطرات اقلیمی جلوگیری کند. این در حالی است که کشورهای فقیر نه بودجه دارند و نه سیستم مدیریتی برای مقابله با بحران.
شکاف در تاب‌آوری؛ فقر، مانع اصلی
در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، نبود برق، درآمد پایین و فقدان حمایت‌های اجتماعی، باعث می‌شود که مردم نتوانند در برابر شوک‌های اقلیمی تاب بیاورند. تجربه کشورهای آفریقایی مانند اوگاندا و مالاوی نشان می‌دهد که حتی در فقر مطلق، با ارائه یارانه‌های نقدی و خدمات اولیه می‌توان تاب‌آوری را افزایش داد.
چهار توصیه حیاتی برای دولت‌ها
۱. افزایش اطلاعات و تنظیم‌گری: کشورها باید داده‌های اقلیمی را در اختیار مردم و کسب‌وکارها بگذارند، مانند سامانه هشدار خشکسالی در برزیل که به‌طور ماهانه ارزیابی‌های پیشگیرانه ارائه می‌دهد.
۲. محافظت از زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی کاربری زمین: حفظ زیرساخت‌های حیاتی مانند شبکه انرژی، و اکوسیستم‌هایی چون جنگل‌ها و تالاب‌ها باید در اولویت باشد. در سنگال، توسعه شبکه برق با مشارکت بانک جهانی موجب تاب‌آوری بیشتر در برابر سیلاب‌ها شده است.
۳. تقویت سیستم‌های پاسخ اضطراری: برخی کشورها مانند لهستان با ایجاد مراکز هماهنگی و دستورالعمل‌های بازیابی پس از بحران، الگویی برای مدیریت بهتر حوادث ارائه داده‌اند.
۴. پایداری مالی دولت‌ها: کشورهایی مانند سنگال با تدوین «بودجه سبز» و فیلیپین با راه‌اندازی استراتژی مالی ریسک، گام‌هایی عملی برای مدیریت هزینه‌های تغییر اقلیم برداشته‌اند.
سازگاری، تغییر‌دهنده بازی برای آینده‌ای زیست‌پذیر
فعال اقلیمی اهل تووالو، «گریس مالیه»، در توصیف آینده مبهم سرزمین خود می‌گوید: «ما حق داریم که سرزمین، هویت و فرهنگ‌مان را حفظ کنیم.» همان‌گونه که کشورهای بیشتری با تهدیدات اقلیمی مواجه می‌شوند، سازگاری به‌عنوان راهی برای نجات جوامع، حفاظت از اقتصادها و ایجاد آینده‌ای قابل زندگی، بیش از هر زمان دیگری حیاتی است.
اخبار برگزیدهمحیط زیستلینک کوتاه :