خانه‌سازی بدون افغان‌ها؛ بحران کارگر، افزایش قیمت، رکود خرید
خروج کارگران افغان از ایران، هزینه ساخت‌وساز را افزایش داده و بازار مسکن را تحت فشار قرار داده است.
جهان صنعت نیوز، پس از تحولات سیاسی در افغانستان در مرداد ۱۴۰۰، موج جدیدی از مهاجرت اتباع افغان به ایران آغاز شد. بسیاری از این مهاجران از طریق طرح سرشماری سال ۱۴۰۱ اقامت قانونی دریافت کرده و در بخش‌هایی چون ساختمان‌سازی مشغول به کار شدند. سهم این گروه در بازار کار ایران به‌ویژه در صنعت ساخت‌وساز قابل توجه است؛ هرچند به دلیل اشتغال غیررسمی، آمار دقیقی از تعداد آن‌ها در دست نیست.
نیروی کار ارزان، پشتیبان بازار مسکن
در دوره‌هایی، تا ۷۵ درصد نیروی کار ساده ساختمان در اختیار کارگران افغان بوده و حتی با بازگشت بخشی از آن‌ها، این رقم همچنان حدود ۵۰ درصد تخمین زده می‌شود. طبق برآوردها، هزینه نیروی کار حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از کل هزینه ساخت‌وساز را تشکیل می‌دهد و بیش از نیمی از این هزینه مربوط به کارگران ساده است—که عمدتاً افغان هستند.
افزایش هزینه‌ها و رکود بالقوه
مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس بازار مسکن، با اشاره به اینکه کارگران ایرانی اغلب حاضر به اشتغال در مشاغل ساختمانی با دستمزدهای پایین نیستند، می‌گوید: خروج کارگران افغان، دستمزدها را بالا برده و هزینه ساخت‌وساز را در ماه‌های اخیر افزایش داده است. او حداقل هزینه ساخت در شمال تهران را ۵۰ میلیون تومان به ازای هر مترمربع و در حاشیه تهران حدود ۲۰ میلیون تومان عنوان می‌کند.
افزایش قیمت تمام‌شده، فشار بر بازار
سلطان‌محمدی تأکید می‌کند که افزایش هزینه ساخت‌وساز، یکی از عوامل مؤثر در رشد قیمت مسکن است، اما نه عامل اصلی. قیمت زمین، نرخ بهره، و شرایط کلی اقتصاد نیز اثرگذارند. به‌گفته او، در کوتاه‌مدت، خروج کارگران افغان ممکن است شوک قیمتی ایجاد کند، اما در بلندمدت باید به متغیرهای ساختاری توجه کرد.
مهاجران؛ تقاضا در بازار، اما نه در کانون شهرها
این کارشناس معتقد است حضور افغان‌ها در حاشیه شهرها، تأثیر مستقیمی بر تقاضای مسکن در مناطق شهری گران‌قیمت ندارد، اما در بخش تقاضای کلان برای مسکن، نقش آن‌ها غیرقابل انکار است. بیت‌الله ستاریان، پژوهشگر اقتصاد مسکن، می‌افزاید: ایران سالانه به ساخت یک میلیون واحد نیاز دارد و حضور مهاجران این رقم را حداقل ۲۰۰ هزار واحد دیگر افزایش می‌دهد.
ستاریان هشدار می‌دهد که خروج کارگران افغان علاوه بر افزایش هزینه ساخت، بازار کار و مسکن را دچار بحران می‌کند، چراکه نیروی جایگزین ماهر برای آن‌ها وجود ندارد. همچنین تقاضای مسکن از سوی این گروه، در نبود عرضه متناسب، به تنش در بازار می‌انجامد.
منبع روزنامه اعتماد
مسکنلینک کوتاه :