غافلگیری در مذاکره: آمریکا غنی‌سازی محدود را به ایران پیشنهاد داد
پیشنهاد هسته‌ای تازه آمریکا به ایران، با پذیرش محدود غنی‌سازی اورانیوم، از مواضع علنی واشنگتن عقب‌نشینی کرده است.
جهان صنعت نیوز، پایگاه خبری آکسیوس مدعی شد که ایالات متحده در تازه‌ترین پیشنهاد خود به ایران، اجازه غنی‌سازی محدود اورانیوم در خاک این کشور را داده است؛ اقدامی که با اظهارات قبلی مقامات بلندپایه آمریکایی از جمله استیو ویتکاف، نماینده ویژه کاخ سفید، و مارکو روبیو، وزیر خارجه، در تضاد است. آن‌ها پیش‌تر تأکید کرده بودند که هرگونه توافق باید شامل توقف کامل غنی‌سازی و برچیدن کامل زیرساخت‌های هسته‌ای ایران باشد.
مفاد کلیدی پیشنهاد جدید
بر اساس این پیشنهاد که دو منبع مطلع جزئیات آن را در اختیار آکسیوس قرار داده‌اند، ایران اجازه خواهد داشت برای مدت زمانی که در مذاکرات بعدی مشخص خواهد شد، غنی‌سازی کم‌درصد (تا ۳ درصد) را در سطحی محدود و صرفاً برای مقاصد غیرنظامی ادامه دهد. همچنین ایران متعهد خواهد شد:
- از ساخت تأسیسات جدید غنی‌سازی خودداری کند؛
- برخی زیرساخت‌های کلیدی تبدیل و فرآوری اورانیوم را برچیند؛
- فعالیت سانتریفیوژهای پیشرفته را متوقف کند؛
- و تأسیسات زیرزمینی خود را برای دوره‌ای از کار بیندازد.
همچنین، تمام فعالیت‌های غنی‌سازی در تأسیسات روزمینی باید مطابق با استانداردهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شود.
مکانیزم راستی‌آزمایی و رفع تحریم‌ها
در این طرح، سازوکاری «قوی و فوری» برای راستی‌آزمایی و اجرای پروتکل الحاقی آژانس پیش‌بینی شده است. رفع تحریم‌ها نیز منوط به ارائه نشانه‌های واقعی تعهد از سوی ایران و تأیید آن توسط آمریکا و آژانس خواهد بود.
واکنش ایران و تردیدهای متقابل
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در واکنش به این پیشنهاد اعلام کرد که ایران هنوز تضمین کافی از طرف مقابل برای چگونگی و زمان‌بندی رفع تحریم‌ها دریافت نکرده و بررسی طرح همچنان ادامه دارد. او همچنین ارزیابی آمریکا از «قابل‌قبول بودن» پیشنهاد را رد کرد.
تنش در واشنگتن و تل‌آویو
پیشنهاد جدید آمریکا نگرانی‌هایی جدی در میان متحدان منطقه‌ای واشنگتن به‌ویژه اسرائیل ایجاد کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ضمن فشار به دولت ترامپ برای حفظ خطوط قرمز پیشین، تهدید به اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران کرده و منابع آمریکایی از احتمال حمله مستقل اسرائیل در صورت شکست مذاکرات ابراز نگرانی کرده‌اند.
شباهت با توافق ۲۰۱۵، تفاوت با سیاست رسمی
پیشنهاد فعلی از نظر ساختاری شباهت‌هایی با توافق سال ۲۰۱۵ (برجام) دارد که ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، اما با رویکرد رسمی دولت او در تضاد است. همین تناقض، زمینه‌ساز واکنش‌های احتمالی تند در کنگره آمریکا خواهد شد.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :