اقتصاد ایران در دوران پساجنگ

جهان صنعت نیوز – در پی پایان تنش‌های نظامی و ورود کشور به دوران آتش‌بس، پرسش اصلی این است که برنامه‌ریزی اقتصادی در شرایط فعلی چگونه باید انجام گیرد؟ مرتضی افقه، عضو هیئت علمی دانشگاه چمران اهواز، در گفت‌وگو با فرارو بر پیچیدگی شرایط فعلی و لزوم اصلاحات ساختاری فراتر از فرمول‌های اقتصادی تأکید می‌کند.

بحران‌های ریشه‌دار؛ محدودیت دولت و مسئولیت حاکمیت

افقه تأکید دارد که بسیاری از مشکلات اقتصادی ایران خارج از دایره اختیارات دولت است و باید در سطوح بالاتر تصمیم‌گیری برای آن‌ها انجام شود. او می‌گوید: «از سال ۱۳۹۷ تا کنون، هیچ‌یک از فرمول‌های انتزاعی کارساز نبوده و اکنون که در دوران پساجنگ هستیم، این ناکارآمدی‌ها پررنگ‌تر شده‌اند.»

این اقتصاددان با اشاره به کاهش سرمایه‌گذاری در دوران جنگ، هشدار می‌دهد که دولت باید مانع خروج سرمایه در دوره آتش‌بس شود. همچنین باید بر مدیریت بخش توزیع تمرکز کند تا نیازهای اقشار کم‌درآمد تأمین شود. به گفته او، در حال حاضر بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی با نصف ظرفیت فعالیت می‌کنند و بخش زیادی از این افت به مشکلات داخلی بازمی‌گردد، نه تحریم‌ها.

افقه خواستار ورود فوری مجلس برای تسهیل شرایط کسب‌وکار شد. او می‌گوید بروکراسی ناکارآمد و ساختارهای معیوب، تولید را زمین‌گیر کرده‌اند و باید بدون اتکا به روال‌های زمان‌بر اداری، این موانع رفع شوند. در غیر این صورت، خطر افزایش نرخ بیکاری جدی است.

او معتقد است که دولت باید با ارائه بیمه بیکاری و کمک‌هزینه‌های بازسازی، از اقشار آسیب‌دیده حمایت کند. اما با توجه به منابع محدود، ضروری است دولت اولویت‌بندی دقیقی در تخصیص منابع انجام دهد تا از فروپاشی بیشتر اقتصادی جلوگیری شود.

دیپلماسی اقتصادی؛ برگ برنده یا حلقه مفقوده؟

افقه در پایان با تأکید بر نقش کلیدی وزارت خارجه می‌گوید: «تیم دیپلماسی اکنون بیش از تیم سیاسی بر اقتصاد تأثیرگذار است.» وی خواستار موازنه مثبت بین شرق و غرب و پایان دادن به تنگ‌نظری‌های سیاسی شد، چرا که ادامه فضای پرتنش داخلی، حتی در غیاب جنگ نظامی، می‌تواند کشور را در بحران نگه دارد. همچنین سرنوشت صادرات نفت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و اینجاست که نقش دیپلماسی اقتصادی بیش از هر زمان دیگری حیاتی می‌شود.

 

منبع: فرارو

اقتصاد کلان