هشدار؛ ماسک بزن یا در خانه بمان

جهان صنعت نیوز – رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا اعلام کرد که شاخص آلودگی هوا در شهر تهران و بسیاری از مناطق کشور از روز ۱۱ تیرماه به وضعیت ناسالم، بسیار ناسالم و حتی خطرناک رسیده است. غلظت ذرات معلق ۲.۵ و ۱۰ میکرون در برخی نقاط به ۶۰۰ میکروگرم بر متر مکعب نیز رسیده که تا ۱۵ برابر حد مجاز سازمان بهداشت جهانی است.
طبق اعلام دکتر محمدصادق حسنوند، سالانه بیش از ۵۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در ایران ثبت می‌شود. این معضل زیست‌محیطی اکنون دومین عامل مرگ‌ومیر بعد از فشار خون بالا در کشور است و روند آن، به‌ویژه در سال‌های اخیر، یا ثابت مانده یا بدتر شده است.

منشأ داخلی و خارجی؛ از بیابان‌های عراق تا اطراف تهران

مطالعات نشان می‌دهد توفان‌های گردوغبار از منابع داخلی و خارجی وارد ایران می‌شوند. کشورهایی مانند عراق، سوریه، عربستان و حتی برخی مناطق آفریقا منشأ این توفان‌ها هستند که گاهی فاصله هزار کیلومتری را طی کرده و به ایران می‌رسند. در عین حال، اطراف تهران، اصفهان و مناطق مرکزی نیز چشمه‌های بالقوه گردوغبار هستند، به‌ویژه در سال‌هایی که بارندگی کاهش می‌یابد.

در شرایط فعلی، ماندن در خانه، استفاده از ماسک‌های N95 یا سه‌بعدی، و حتی پوشاندن دهان و بینی با پارچه توصیه شده است. این ماسک‌ها اگر درست استفاده شوند، می‌توانند تا ۷۰ درصد از ورود ذرات معلق جلوگیری کنند. همچنین مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین C و سبزیجات به تقویت سیستم ایمنی در برابر اثرات آلودگی کمک می‌کند.
برخلاف تصور رایج، دکتر حسنوند تاکید کرد که تعطیلی شهرها راهکار معمول در دنیا نیست. در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا و چین، در وضعیت بسیار ناسالم، فعالیت‌های خاصی مانند ورزش در فضای باز مدارس محدود می‌شود. در ایران نیز در صورت عبور شاخص از عدد ۱۵۰، باید کارگروه اضطرار آلودگی هوا تشکیل شود.

وضعیت تا پایان هفته نگران‌کننده است

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که وضعیت آلودگی فعلی تا پایان هفته ادامه خواهد داشت و با توجه به خشکسالی و کم‌بارشی، احتمال تکرار آن در آینده نیز بالاست. در سال ۱۴۰۲ با وجود بارندگی نسبتاً بهتر، ۷۰ درصد روزهای سال در شرایط فراتر از حد استاندارد جهانی بودند؛ در حالی که مجاز است تنها سه روز در سال این شاخص‌ها از حد عبور کند.
به گفته رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا، ایران بیش از ۲۵ سال است که با توفان‌های گردوغبار درگیر است. در برخی سال‌ها این پدیده تا ۲۰ بار در سال در تهران رخ داده. همچنین، ۲ میلیون خودروی فرسوده در کشور تردد دارند، در حالی که ظرفیت نوسازی تنها ۵۰۰ هزار خودرو در سال بوده است. بنابراین، بهبود کیفیت هوا وابسته به برنامه‌ریزی علمی، اقدامات ساختاری و سرمایه‌گذاری مستمر است.

محیط زیست