تهران در آستانه روز صفر آب؛ تهران غیر قابل سکونت می‌شود؟
با هشدار درباره نزدیک شدن تهران به «روز صفر آب»، یک پژوهشگر حوزه آب تأکید کرد که بحران آبی ایران نتیجه دهه‌ها ناترازی در سیاست‌های توسعه‌ای بوده و راهکارهای ساده‌ای مانند تفکیک آب یا انتقال منابع نمی‌تواند پاسخگوی عمق این بحران چندوجهی باشد.
جهان صنعت نیوز، بحران آب در ایران وارد مرحله‌ای هشدارآمیز شده و نشانه‌های آن در کلان‌شهری مانند تهران به‌وضوح دیده می‌شود. سوسن نوربخش، پژوهشگر حوزه آب، با انتقاد از رویکردهای تک‌بعدی نسبت به مدیریت منابع آبی، تأکید کرد که نزدیک شدن تهران به «روز صفر آب» نتیجه دهه‌ها سیاست‌گذاری نادرست در حوزه توسعه و مصرف منابع است.
به گزارش خبرآنلاین، نوربخش ضمن هشدار درباره وخامت اوضاع منابع آبی پایتخت، خاطرنشان کرد: وضعیت فعلی، محصول دهه‌ها فشار بر منابع آب در قالب طرح‌های توسعه‌ای در حوزه‌های کشاورزی، صنعت و مصرف خانگی است؛ به‌طوری که ناترازی عمیقی میان منابع و مصارف به‌وجود آمده است.
وی تصریح کرد: بحران آب در ایران، صرفاً یک مسئله فنی یا اقتصادی نیست و ابعاد گسترده اجتماعی، سیاسی، امنیتی و حقوقی دارد. بنابراین، تقلیل این معضل به تفکیک آب شرب از غیرشرب، یا راهکارهایی چون شیرین‌سازی و انتقال آب، نه‌تنها راه‌حل مؤثری نیست، بلکه می‌تواند بحران را تشدید کند.
نوربخش با بیان اینکه مواجهه با این بحران نیازمند نگاهی جامع و دقیق است، افزود: تفکیک آب شرب از غیرشرب شاید بخشی از راه‌حل باشد، اما نمی‌توان آن را نسخه‌ای برای حل کل مسئله دانست. حل بحران آب به سیاست‌گذاری‌های چندلایه، بر اساس شناخت دقیق از وضعیت هر حوزه آبریز و تدوین برنامه‌هایی متناسب با ویژگی‌های بومی نیاز دارد.
روز صفر آب در تهران؛ هشدار جدی اما مغفول
وی با اشاره به استفاده پرتکرار رسانه‌ها از عباراتی چون «روز صفر آب» گفت: استفاده مکرر از این واژه‌ها اگرچه در برخی مناطق مانند تهران ممکن است مصداق داشته باشد، اما در سطح ملی می‌تواند موجب بی‌تفاوتی عمومی شود. در حال حاضر، تهران به این نقطه نزدیک شده و نیازمند راهکارهای فوری و عملیاتی است.
نوربخش افزود: در تهران، بیش از ۹۰ درصد مصرف آب به بخش خانگی اختصاص دارد و برخلاف سایر مناطق، کشاورزی نقش پررنگی در مصرف آب این شهر ندارد. اما یکی از مشکلات جدی، نبود آمار دقیق و منسجم در خصوص نوع و میزان مصرف آب در بخش‌های مختلف کشور است.
او ادامه داد: اگرچه گفته می‌شود که ۹۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، اما میان برداشت و مصرف واقعی آب تفاوت‌هایی وجود دارد. بخش قابل توجهی از این آب به چرخه طبیعی بازمی‌گردد و نباید در تحلیل‌ها نادیده گرفته شود.
واقعی‌سازی قیمت آب؛ گامی مهم اما ناکافی
نوربخش با اشاره به قیمت پایین آب در ایران، تأکید کرد: اصلاح قیمت آب می‌تواند انگیزه‌ای برای کاهش مصرف در بخش‌های خانگی، صنعتی و کشاورزی ایجاد کند. اما تصور اینکه تنها با اصلاح قیمت می‌توان بحران را پشت سر گذاشت، نادرست است. این موضوع تنها بخشی از پازل بزرگ مدیریت منابع آب در کشور است.
وی تصریح کرد: برخلاف دیدگاه رایجی که صرفه‌جویی خانگی را بی‌اثر می‌داند، باید توجه داشت که تأمین آب شرب شهری بسیار پرهزینه است و کاهش مصارف خانگی، به‌ویژه در شرایط اضطراری مانند تهران، اهمیت زیادی دارد.
راهکارهای فوری برای تهران؛ استخرها و چمن‌ها در اولویت
این پژوهشگر در پایان بر لزوم اتخاذ اقدامات فوری برای جلوگیری از تشدید بحران در تهران تأکید کرد و گفت: یکی از گام‌های ضروری در شرایط فعلی، تعطیلی استخرها و توقف آبیاری چمن‌های شهری است. تجربه‌های جهانی نیز نشان داده که در مواقع بحرانی، این قبیل اقدامات تأثیر بسزایی در کاهش مصرف دارند.
او هشدار داد: دولت باید توان نظارت و اجرای این محدودیت‌ها را افزایش دهد. نبود کنترل مؤثر بر مصارف غیرضروری، تهدیدی جدی برای پایداری منابع آبی پایتخت است.
اجتماعی و فرهنگیلینک کوتاه :