تالاب میانکاله به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار شد ؛ آیا میانکاله هنوز شانسی برای احیا دارد؟

جهان صنعت نیوز، تالاب میانکاله، یکی از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان و زیستگاه پرندگان مهاجر، این روزها حال خوشی ندارد. خشکسالی‌های پیاپی، کاهش بارندگی، برداشت‌های بی‌رویه آب و ورود آلاینده‌ها باعث شده تا بیش از ۳۰ درصد سطح آبی تالاب از دست برود. کاهش ورودی رودخانه‌های نکا و تجن و مدیریت نادرست منابع آبی نیز این بحران را تشدید کرده است.
خشکی تالاب نه‌تنها گونه‌های نادر جانوری و پرندگان مهاجر را تهدید می‌کند، بلکه معیشت هزاران نفر از مردم محلی را که سال‌ها از طریق کشاورزی، صیادی و گردشگری به تالاب وابسته بوده‌اند، در معرض خطر قرار داده است. کارشناسان هشدار می‌دهند اگر روند فعلی ادامه یابد، میانکاله به کانونی از ریزگردها و بحران‌های اقلیمی بدل خواهد شد.

صدای بومیان؛ میراثی که در حال محو شدن است

گزارش میدانی خبرنگار تسنیم نشان می‌دهد اهالی منطقه از جمله صیادان و کشاورزان با نگرانی از کاهش ماهی‌ها و پرندگان مهاجر سخن می‌گویند. زهرا خلیلی، بانوی روستایی، میانکاله را بخشی از خاطرات و هویت فرهنگی مردم معرفی می‌کند و هشدار می‌دهد نسل‌های آینده شاید تنها نامی از تالاب بشنوند. حاج‌قاسم، صیاد قدیمی، نیز می‌گوید: «تالاب خانه ماست. اگر احیا شود، ما هم برای نجاتش کمک می‌کنیم.»
هرچند پروژه‌هایی همچون پمپاژ آب از منابع غربی، لایروبی کانال‌های منتهی به خزر و بازچرخانی آب آغاز شده، اما نبود بودجه کافی، اختلاف میان دستگاه‌ها و عدم هماهنگی بین استان‌های مازندران و گلستان مانع اصلی احیای کامل تالاب است. مدیرکل محیط‌زیست مازندران، محمدرضا کنعانی، بر ضرورت تثبیت محدوده قانونی تالاب، مدیریت یکپارچه آب، کنترل برداشت‌های غیرمجاز و مشارکت جوامع محلی تأکید کرده و حفاظت از میانکاله را فراتر از وظایف یک سازمان دانسته است.
فعالان محیط‌زیست محلی همچون یونس محمدی معتقدند بدون اعتماد به دانش و تجربه مردم بومی، هیچ طرحی به نتیجه نمی‌رسد. او می‌گوید: «مردم منطقه بهتر از هر کسی تالاب را می‌شناسند. اگر در تصمیم‌گیری‌ها شریک شوند، میانکاله دوباره زنده خواهد شد.»
میانکاله تنها یک تالاب نیست؛ بخشی از هویت فرهنگی، اقتصادی و طبیعی شمال ایران است. کارشناسان می‌گویند تشکیل ستاد بحران چندبخشی، اجرای برنامه جامع احیا، آموزش زیست‌محیطی، توسعه گردشگری پایدار و جذب سرمایه‌های ملی و بین‌المللی می‌تواند امید تازه‌ای برای نجات این ذخیره‌گاه جهانی باشد.