توافق قاهره و چالش توقف اسنپ‌بک؛ تنها راه جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها چیست؟
با وجود توافق قاهره میان ایران و آژانس، توقف روند اسنپ‌بک به لحاظ حقوقی دشوار است.
جهان صنعت نیوز، پس از دستیابی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به توافق قاهره درباره شیوه‌نامه همکاری، اکنون پرسش اصلی این است که آیا این اقدام می‌تواند مانع ادامه روند اسنپ‌بک و تمدید سررسید ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) شود یا خیر.
تحقق بخشی از شروط اروپایی‌ها
این توافق در راستای برآورده‌سازی دو شرط مهم از شروط سه‌گانه کشورهای اروپایی است؛ یعنی همکاری ایران با آژانس و شفاف‌سازی درباره موجودی اورانیوم غنی‌شده. در زمینه شرط سوم نیز که گفت‌وگوی مستقیم میان ایران و آمریکا است، مقامات ایرانی اعلام آمادگی کرده‌اند.
محدودیت‌های حقوقی در توقف روند
با وجود این، از نظر حقوقی موانع جدی وجود دارد. طبق مفاد بندهای ۱۱ و ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱، پس از ارسال نامه اعلام تخلف، امکان بازپس‌گیری آن و توقف روند بازگشت تحریم‌ها وجود ندارد. حتی اگر کشورهای اروپایی تصمیم به پس گرفتن نامه خود بگیرند، برای تمدید سررسید قطعنامه همچنان نیاز به تصویب یک قطعنامه جدید خواهد بود. سابقه شورای امنیت نیز نشان می‌دهد که چنین تمدیدهایی همواره اقدامی محتوایی تلقی شده و در معرض وتوی اعضای دائم قرار دارد.
نقش آمریکا و احتمال وتو
گرچه ایالات متحده به دلیل خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ رسماً قادر به فعال‌سازی مکانیسم ماشه نیست و در سال ۲۰۲۰ نیز در این زمینه ناکام ماند، اما به‌عنوان عضو شورای امنیت همچنان می‌تواند قطعنامه‌های جدید را وتو کند. بنابراین حتی اگر ایران، سه کشور اروپایی، روسیه، چین و اکثریت اعضای غیردائم شورا بر تمدید قطعنامه به توافق برسند، مخالفت آمریکا می‌تواند مانع نهایی باشد.
تنها راه؛ اجماع سیاسی
بر این اساس، تنها مسیر محتمل برای توقف روند اسنپ‌بک، دستیابی به اجماع سیاسی در شورای امنیت است. این امر مستلزم تفاهم مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا خواهد بود و مقامات ایران باید برای جلب این همراهی، راه‌حل‌های دیپلماتیک مشخصی را در نظر بگیرند.
سیاسیلینک کوتاه :