فاکتورهای جذب سرمایه اقتصادی

جمشید عدالتیان شهریاری * به نظر می رسد اقبال سرمایه گذاران برای هدایت سرمایه های تولیدی خود به سمت فعالیت های اقتصادی تنها با وجود ثبات نسبی در اقتصاد و بالاخص ثبات نسبی در قیمتها امکان پذیر است. فارغ از میزان سرمایه گذاری هدایت شده به سمت اقتصاد، نوع سرمایه گذاری راه یافته به اقتصاد پس از کسر استهلاک نیز فاکتور مهمی در هدایت جریان های اقتصادی به سمت رونق محسوب می شود.

اگرچه جذب سرمایه گذاری توسط فعالان تولیدی عامل مهم رونق اقتصادی است، اما می توان به مجموعه عواملی اشاره کرد که در اقبال سرمایه گذاران برای هدایت سرمایه های خود به اقتصاد نقش دارند. به نظر می رسد این عوامل را بتوان در مجموعه ای مشتمل بر ثبات سیاسی و اقتصادی، میزان اعتماد سرمایه گذاران به آینده اقتصادی کشور، میزان بازگشت سرمایه ناشی از فعالیتهای اقتصادی و ثبات در سطوح قیمتها دانست.

به نظر می رسد بازار اقتصادی ایران از فقدان ثبات سیاسی و اقتصادی و نااطمینانی نسبت به آینده رنج می برد که این موضوع عامل مهمی در عدم تمایل سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در واحدهای تولیدی است. در فضایی که قادر به جذب سرمایه گذاری نیستیم و نا اطمینانی به آینده اقتصادی در تمام لایه های اقتصادی آن احساس می شود، بازگشت سرمایه ممکن است سالها به طول بیانجامد.

بنابراین دوره طولانی مدت بازگشت سرمایه در فضای بی ثبات کنونی، فعالیت های تولیدی را از توجیه اقتصادی خارج می سازد و رغبت فعالان اقتصادی به سرمایه گذاری در واحدهای تولیدی را کاهش می دهد. در چنین فضایی حتی حرکت به سمت رونق اقتصادی را می توان موفقیت مثبتی قلمداد کرد، با این حال این مهم نمی تواند گویای این باشد که سرمایه گذاری تولیدی در اقتصاد در حال انجام است.

در چنین شرایطی، اعلام این موضوع که شاخص های کلان اقتصادی نوید بهبود می دهند تنها با تاکید بر حفظ نسبی قیمت دلار در بازار ارز و کنترل قیمت گذاری بازار ممکن شده است. به نظر می رسد در سایه سیاست گذاری های دولت، از شتاب افزایش قیمتها کاسته شده است و نرخ تورم کاهش اندکی را تجربه می کند. اگرچه مجموعه این عوامل شرط لازم در بهبود شاخص های اقتصادی است، اما شرط کافی برای رونق اقتصادی نخواهد بود.

* عضو اتاق بازرگانی ایران