رشد ۱۶۷ درصدی در یک سال؛ آیا نقره جای طلا را در بازار سرمایه‌گذاری می‌گیرد؟

هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: افزایش قیمت جهانی فلز نقره و اوج گرفتن  قیمت طلا در داخل، رونقی بی‌سابقه به بازار خرید و فروش این فلز گرانبها در ایران بخشیده است. نقره که تا چندی پیش کارکردی تزئینی در سبد خرید مردم داشت، امروزه در حال تبدیل شدن به کالایی سرمایه‌ای است. قیمت هر گرم طلا به بیش از ۱۰ میلیون تومان رسیده و بسیاری از افراد که به دنبال تبدیل نقدینگی به کالای سرمایه‌ای هستند، به فکر خرید نقره افتاده‌اند. در فضای مجازی صفحات بسیاری در حال تبلیغ نقره هستند و خریداران بسیاری از اقشار گوناگون از تجربه خرید و سرمایه‌گذاری در این بازار می‌گویند و توصیه به خرید نقره می‌کنند. کارشناسان اما هشدار می‌دهند که مانند بسیاری از موارد دیگر، خریداران باید در مقابل تب ایجاد شده هوشمندانه عمل کرده و از خریدهای هیجانی پرهیز کنند. نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا، نقره و جواهر استان تهران درباره رونق خرید و فروش نقره می‌گوید: « طی سال‌های گذشته به ویژه طی ۱۰ سال اخیر، نقره هم در نوسان جهانی و هم در بازار داخلی نقش بالایی در معاملات فلزات گرانبها نداشته و محوریت آن بیشتر در حوزه برخی مصنوعات تزئینی بود؛ اما طی سال‌های گذشته به علت افزایش بی سابقه طلا در بازارهای جهانی و داخلی، نقش نقره پر رنگ‌تر شده که بخشی از آن به سرمایه گذاری ارزان‌تر نقره باز می‌گردد و همچنین به خاطر افزایش قیمت طلا، بازار نقره در داخل کشور به خاطر برخورداری از قدرت خرید مناسب‌تر،  مخاطبان بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است؛ اما هنوز به عنوان فلزی برای سرمایه گذاری عمومیت پیدا نکرده است.»

قیمت نقره در ایران از بازار جهانی جا نماند

قیمت جهانی هر اونس نقره با رشدی بی‌سابقه به بالاترین حد خود در سال‌های اخیر یعنی حدود ۵۰ دلار رسیده است. در ایران هم بازار از این افزایش قیمت جا نمانده است؛ قیمت هر گرم نقره طی یک سال اخیر با رشد ۱۶۷ درصدی از ۵۷ هزار تومان به بیش از ۱۵۷ هزار تومان رسیده است. در عین حال، یکی از تفاوت‌های مهم طلا و نقره که تبلیغ‌کنندگان به آن اشاره نمی‌کنند، تفاوت در خاصیت نقدشوندگی فوری است؛ در حالی‌که طلا با وجود قیمت بالا نقدشوندگی بالایی داشته و خریدار و فروشنده آن همواره در بازار حضور دارند، بسیاری خریداران نقره هنگام فروش با مشکلات بسیاری از جمله عدم تمایل به خرید و یا خرید با قیمتی بسیار پایین‌تر از قیمت فروش مواجه می‌شوند.

قوانین بانک مرکزی درباره پلتفرم‌های طلا شامل پلتفرم‌های نقره نیز می‌شود؟

نقره دقیقا پا در مسیر طلا گذاشته است؛ با این تفاوت که بخش بزرگی از بازار این فلز گرانبها با سرعتی بسیار بیشتر از حالت سنتی در حال تبدیل شدن به بازار دیجیتال است و پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین در حال پا گرفتن هستند. در حال حاضر یکی از این پلتفرم‌ها پا به میدان گذاشته است و مدعی فروش نقره آب شده بدون اجرت است. اما تجربه برخی کاربران گویای نارضایتی از عملکرد این پلتفرم است. ظاهرا این پلتفرم در ابتدا با شعار نقره بدون اجرت وارد میدان شده اما زمانی‌که خریداران می‌خواهند نقره خود را به فروش برسانند، ۲ درصد اجرت از آنان دریافت می‌کنند، و پرداخت نیز با تاخیر صورت می‌گیرد. یکی دیگر از مخاطرات این نوع خرید و فروش در بستر آنلاین، عدم اطمینان از صحت عیار نقره مورد معامله است. یکی از شروطی که بانک مرکزی برای پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین طلا وضع کرده است، نگهداری طلای فیزیکی در خزانه‌های مورد اعتماد بانک مرکزی مانند بانک کارگشایی است؛ حال مشخص نیست این شرط درباره نقره نیز اعمال می‌شود، و نظارتی بر عیارسنجی نقره مورد معامله وجود دارد یا نه. علاوه بر این، سازوکار دقیقی برای قیمت‌گذاری این فلز تازه محبوب شده نیز وجود ندارد، و گاهی خریداران چه در بازار سنتی و چه در بازار آنلاین نقره مشتری را با قیمتی پایین‌تر از نرخ مصوب خریداری می‌کنند.

توصیه‌های یک نقره‌فروش با سابقه به خریداران خرد

برای آشنایی بیشتر با بازار خرید و فروش نقره به سراغ یکی از فروشگاه‌های بزرگ عرضه‌کننده نقره رفتیم و با صاحب آن صحبت کردیم. آقای تراب‌نژاد که بیش از ۲۰ سال است در حوزه خرید و فروش مصنوعات نقره از شمش و ساچمه تا زیورآلات و لوازم تزئینی منزل مانند گلدان، سینی و شمعدان فعالیت می‌کند می‌گوید: «بازار نقره همواره مشتریان خاص خودش را داشته است؛ بسیاری از افراد که توانایی مالی مناسبی دارند برای خرید جهیزیه یا خرید هدیه نقره را انتخاب می‌کنند. بسیاری دیگر هم برای دادن سوغاتی به مسافران و مهمانان خارجی صنایع دستی ایرانی که نقره هستند را انتخاب می‌کنند. اما به طور کلی فروش نقره به خصوص در یک سال اخیر رواج بیشتری بین عموم مردم پیدا کرده است. بسیاری از افراد که خیلی سن و سالی هم ندارند برای خرید شمش و یا ساچمه نقره مراجعه می‌کنند؛ می‌خواهند تا جایی که شده با این کار از افت ارزش پول اندکشان جلوگیری کنند.» در ادامه از او می‌پرسم خریداران تازه وارد به بازار نقره چه نکاتی را باید رعایت کنند؟ می‌گوید: «توصیه اول من خرید از فروشگاه‌های معتبری است که فاکتور رسمی ارائه می‌دهند؛ چرا که کلاهبرداری در این بازار زیاد است. بسیاری از فروشندگان غیر معتبر هنگام وزن‌کشی کم فروشی می‌کنند، و یا نقره با عیار پایین را می‌فروشند. درباره پلتفرم‌های آنلاین هم باید احتیاط کرد، چون در حال حاضر نظارت دقیقی بر عملکرد آن‌ها وجود ندارد. بهترین گزینه برای خریداران خرد، ساچمه است که حجم کم و عیار بالایی دارد. شمش هم خوب است، اما کارمزد بالاتری دارد و خرید آن به صرفه نیست. حقیقتا به عنوان کسی که سال‌هاست در این حوزه فعالیت دارم، باید بگویم در هنگام خرسد و سرمایه‌گذاری در نقره احساسی عمل نکنید و مواردی مثل نقدشوندگی را هم در نظر بگیرید. و اگر سرمایه زیادی دارید، بخشی از آن را به نقره اختصاص دهید.»

اخبار برگزیدهصنعت و معدن