بحران آب در ایران؛ مشارکت مردم و مدیریت مصرف، کلید عبور از بحران

جهان صنعت نیوز، تازه‌ترین گزارش‌ها باتوجه به اینکه در ششمین سال خشکسالی قرار داریم، حاکی از آن است که ورودی آب به سدهای کشور در سال جاری ۴۳ درصد کمتر از سال گذشته بوده است و در حال حاضر، ۴۸ سد تأمین‌کننده آب شرب کمتر از ۲۰ درصد ظرفیت خود را در اختیار دارند و ۱۵ استان در وضعیت قرمز آبی قرار گرفته‌اند. در این میان، برخی کلان‌شهرها در کنار تهران در اولویت نخست مدیریت منابع آبی کشور قرار دارند.

بنابر این گزارش اقدامات زیادی برای رفع ناترازی ها صورت گرفته که بر این اساس پروژه‌های بزرگ انتقال و ذخیره‌سازی نیز در حال اجراست و تنها در طرح انتقال آب از طالقان به تهران، ۷ همت هزینه شده و برای تکمیل سایر طرح‌های بحرانی حدود ۳۰ همت دیگر نیاز است.

در بخش فنی نیز، ایران اکنون دارای ۱۴۶ هزار کیلومتر خط انتقال و ۳۵۰ هزار کیلومتر شبکه توزیع آب است و بیش از ۹۵۰ آزمایشگاه سلامت آب در سراسر کشور بر کیفیت منابع شرب نظارت دارند.

تغییر رفتار مصرفی

در سطح اجتماعی، تغییر «رفتار مصرفی مردم» به‌عنوان تعیین‌کننده‌ترین عامل آینده آبی کشور معرفی شده است. طبق آمارها، ۶۷ درصد مردم بالاتر از استاندارد جهانی آب مصرف می‌کنند؛ با این حال، در شش‌ماهه نخست سال مصرف نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد کاهش یافت، گرچه در یک ماه اخیر روند مصرف دوباره افزایش نشان داده است.

اگر هر خانوار تهرانی در هر شبانه روز تنها هفت آب یک‌ونیم لیتری صرفه‌جویی کنند معادل ۱۰ درصد کاهش مصرف در تهران خواهد بود و کمبود ۳.۵ مترمکعب بر ثانیه در این کلان‌شهر به‌طور کامل مدیریت خواهد شد. این عدد ظاهراً کوچک، اما در عمل سرنوشت‌ساز است، چرا که رفتار مردم، آینده آب ایران را می‌سازد.

وسعت، جمعیت و اقلیم ایران شرایطی متفاوت پدید آورده است، اما نظام آبی کشور با برنامه‌ریزی دقیق تاکنون از بحران عبور کرده است و ضرورت دارد امروز به جای هشدارهای کور، باید بر گفت‌وگو، آموزش و آگاهی‌بخشی عمومی تمرکز کنیم.

کارشناسان معتقدند تغییر رژیم بارش‌ها در کشور جدی و بلندمدت است، اما مدیریت علمی منابع و همراهی مردم می‌تواند چالش را به فرصت تبدیل کند. مدیران توزیع آب کشور نه‌تنها تأمین پایدار آب را هدف گرفته‌اند، بلکه به دنبال پیاده‌سازی الگوی جدیدی از مشارکت اجتماعی و مسئولیت‌پذیری عمومی در این حوزه هستند که جز با میدان‌داری مردم دغدغه‌مند ایران محقق نمی‌شود.

مهر

محیط زیست