طلا، نقره، پلاتین؛ کدامیک آینده بهتری دارد؟

رکوردشکنی طلا و نقره در سال ۲۰۲۵ نتیجه ترکیب نااطمینانیهای ژئوپلیتیکی، خرید گسترده بانکهای مرکزی، کاهش نرخهای بهره و جهش تقاضای صنعتی است که مسیر صعودی آنها را تا سال ۲۰۲۶ تقویت میکند.
جهان صنعت نیوز – در دورهای که اقتصاد جهانی با تنشهای سیاسی، جنگهای منطقهای و تردید نسبت به آینده سیاستهای پولی روبهرو است، بازار فلزات گرانبها بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته است. طلا، نقره و پلاتین هر سه طی سال ۲۰۲۵ جهشهایی کمسابقه را تجربه کردهاند و پیشبینیها نشان میدهد این روند حداقل تا سال ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت. این رشد نتیجه شوکهای کوتاهمدت نیست و حاصل ترکیبی از تحولات ساختاری، تغییر سیاستگذاریها و افزایش ریسکهای ژئوپلیتیکی است.
طلا؛ بازگشت قدرتمند پناهگاه سنتی سرمایه
طلا که همواره در زمان بحران بهعنوان امنترین دارایی جهان شناخته میشود، در ماههای اخیر وارد فاز صعودی بیسابقهای شده است. قیمت این فلز ارزشمند برای نخستینبار از مرز ۴۳۰۰ دلار در هر اونس عبور کرد و در مسیر ثبت قویترین رشد سالانه از اواخر دهه ۱۹۷۰ قرار دارد.
این جهش ناشی از شوکهای سیاسی نیست. تحلیلها نشان میدهد تقاضای سرمایهگذاران برای طلا طی سه فصل نخست سال ۲۰۲۵ حدود ۱۰ درصد افزایش یافته است. بخشی از این رشد از طریق صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا تأمین شده و بخشی دیگر نتیجه خریدهای فیزیکی توسط سرمایهگذاران بزرگ و خرد است؛ خریدهایی که در سایه نگرانی از بیثباتی بازارهای مالی انجام میشود.
در کنار تقاضای سرمایهگذاران، خرید گسترده بانکهای مرکزی نقش مهمی در جهش قیمت داشته است. سهم بانکهای مرکزی از کل تقاضای طلا اکنون به حدود یکچهارم رسیده و حجم خرید آنها طی سه سال اخیر تقریباً دو برابر میانگین دهه قبل بوده است. این روند نشان میدهد که کشورها در حال تقویت ذخایر استراتژیک خود هستند؛ اقدامی که خود به افزایش قیمت دامن میزند.
عامل مؤثر دیگر، ضعف نسبی دلار آمریکا و حرکت سیاست پولی این کشور به سمت کاهش نرخ بهره است. در چنین وضعیتی هزینه نگهداری طلا کاهش مییابد و جذابیت آن برای سرمایهگذاران افزایش پیدا میکند. مجموع این عوامل موجب شده قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ حدود ۴۲ درصد رشد کند و انتظار میرود در سال ۲۰۲۶ نیز، هرچند با شیبی ملایمتر، به مسیر صعودی ادامه دهد.
نقره؛ پیوند همزمان با امنیت و فناوریهای نو
نقره در سال جاری یکی از شگفتیهای بازار بوده و قیمت آن در مقطعی به رکورد ۵۴ دلار در هر اونس رسیده است. برخلاف طلا، نقره علاوه بر نقش پناهگاهی، یک فلز صنعتی کلیدی در اقتصاد مدرن نیز به شمار میرود. همین ویژگی دوگانه باعث شده تقاضا برای این فلز هم از سوی سرمایهگذاران و هم از سوی صنایع به شدت افزایش یابد.
صنعت انرژیهای تجدیدپذیر مهمترین محرک افزایش تقاضای نقره است. این فلز در تولید پنلهای خورشیدی، تجهیزات نیمهرسانا و بسیاری از فناوریهای پاک جایگاه کلیدی دارد. با توجه به سرعت گذار جهانی به سمت انرژی سبز، مصرف نقره طی سالهای آینده با آهنگ قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
در مقابل، عرضه نقره رشد بسیار محدودی داشته است. تولید معادن تنها اندکی افزایش یافته، بازیافت با سرعتی ملایم پیش میرود و محدودیتهای زیستمحیطی در بسیاری از کشورها مانع گسترش استخراج شده است. این شکاف میان عرضه و تقاضا باعث شد قیمت نقره در سال ۲۰۲۵ حدود ۳۴ درصد رشد کند و طبق برآوردها در سال ۲۰۲۶ نیز حدود ۸ درصد دیگر افزایش یابد.
در کنار تقاضای صنعتی، نقره همچنان از نقش پناهگاهی خود نیز بهره میبرد. سرمایهگذارانی که بهدنبال دارایی امن هستند، نقره را گزینهای جذابتر از طلا مییابند؛ زیرا علاوه بر جنبه امنیتی، از رونق صنایع جهانی نیز سود میبرد.
پلاتین؛ فلزی کمتر دیدهشده با بازاری بهشدت فشرده
پلاتین هرچند در مقایسه با طلا و نقره کمتر در کانون توجه رسانههاست، اما بازار آن در سال جاری با جهشی جدی روبهرو بوده است. قیمت این فلز بهدلیل افت قابل توجه تولید جهانی، بهویژه در آفریقای جنوبی، نزدیک به ۲۹ درصد افزایش یافته است.
بخش عمده مصرف پلاتین مربوط به صنعت خودرو است. این فلز یکی از اجزای اصلی کاتالیست خودروهای بنزینی و دیزلی است و حدود ۴۰ درصد تقاضای جهانی را تشکیل میدهد. با این حال، گسترش خودروهای برقی نگرانیهایی درباره آینده این بخش ایجاد کرده است. با وجود این، صنایع دیگری مانند تجهیزات پزشکی، تولید شیشه و زیورآلات همچنان به میزان قابل توجهی پلاتین مصرف میکنند.
عرضه پلاتین طی سالهای اخیر با کاهش روبهرو بوده و اگرچه تلاشهایی برای افزایش بازیافت و رشد تولید معادن صورت گرفته، اما این اقدامات برای جبران کمبود کافی نبوده است. بر همین اساس، بازار پلاتین همچنان با محدودیت عرضه مواجه است و پیشبینیها نشان میدهد قیمت آن در سال ۲۰۲۶ حدود ۴ درصد دیگر رشد خواهد کرد.
فلزات گرانبها در عصر نااطمینانی؛ چرا همه مسیرها به صعود ختم میشود؟
همزمانی رشد طلا، نقره و پلاتین معمولاً نشانه یک دوره ویژه در اقتصاد جهانی است. در سالهای اخیر مجموعهای از عوامل باعث شده سرمایهگذاران توجه خود را به داراییهای امن افزایش دهند. افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی، نگرانی از رکود جهانی، نوسانات بازارهای سهام و تغییر جهت سیاستهای پولی در اقتصادهای بزرگ، فضای بیثباتی گستردهای ایجاد کرده است. در چنین شرایطی، فلزات گرانبها بیش از هر زمان دیگری محبوب شدهاند.
از سوی دیگر، گذار جهانی به سمت انرژیهای پاک و فناوریهای پیشرفته، تقاضا برای نقره و پلاتین را تقویت کرده است؛ تحولاتی که از جنس ساختاری بوده و تنها به دورههای بحران محدود نمیشود. این تحولات باعث شده حتی فلزاتی که معمولاً در سایه طلا قرار میگیرند، نقش مهمی در بازارهای جهانی پیدا کنند.
چشمانداز سال ۲۰۲۶؛ بازار قوی اما پرریسک
تصویر کلی برای سال ۲۰۲۶ همچنان صعودی است، اما ریسکهای مهمی روبهروی بازار قرار دارد. اگر تنشهای سیاسی تشدید شود، اختلافات تجاری گسترش یابد یا دوباره موجی از بیثباتی مالی شکل گیرد، قیمت طلا و نقره میتواند بالاتر از پیشبینیها حرکت کند. در مقابل، اگر بانک مرکزی آمریکا سیاستهای انقباضی را از سر بگیرد یا فعالیت صنعتی در اقتصادهای بزرگ کاهش یابد، رشد این بازارها ممکن است کند یا حتی متوقف شود.
فلزات گرانبها امروز در نقطه تلاقی دو روند مهم قرار دارند: افزایش نااطمینانی سیاسی و اقتصادی و تحولات ساختاری در فناوری و صنعت. این همپوشانی باعث شده بازار طلا، نقره و پلاتین همزمان جذاب، پویا و غیرقابل پیشبینی باشد. بازاری که بهنظر میرسد در سالهای آینده نیز یکی از مهمترین عرصههای سرمایهگذاری جهان باقی خواهد ماند.
اخبار برگزیدهطلا و ارزلینک کوتاه :
