هشدار تازه درباره کمبود دارو و شیرخشک

سارا پوردلجو – جهان‌صنعت نیوز: موضوع کمبود دارو و شیرخشک از جمله مسائل حیاتی است که همواره با آن دست‌وپنجه نرم کرده‌ایم. اکنون رئیس سازمان غذا و دارو هشدار داده است که تأخیر در انتقال ارز به طرف‌های خارجی ممکن است در ماه‌های آینده کشور را با کمبود دارو و شیرخشک مواجه کند و از ضرورت همکاری فوری بانک مرکزی و شرکت نیکو برای حل این مشکل خبر داده است. فشارهای ارزی، تأخیر در انتقال منابع مالی و پیچیدگی‌های اداری در نظام تخصیص ارز نیز زنجیره تأمین این اقلام حیاتی را تحت‌تأثیر قرار داده و هشدارهایی جدی درباره احتمال بروز کمبود در ماه‌های آینده ایجاد کرده است.

تأکید بر ضرورت همکاری بانک مرکزی و شرکت نیکو

مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو، امروز در گفت‌وگویی با خبرنگار فارس در رشت، به چالش‌های ارزی مربوط به دارو، تجهیزات پزشکی و شیرخشک اشاره کرد و توضیح داد که طی چند ماه گذشته روند انتقال ارز به طرف‌های خارجی با مشکل مواجه بوده است. به گفته او، در صورت تداوم این وضعیت، احتمال کمبود دارو و شیرخشک در ماه‌های آینده دور از انتظار نیست. او ضمن قدردانی از تلاش‌های بانک مرکزی برای تسریع روند انتقال ارز تأکید کرد که همکاری شرکت نیکو نیز برای رعایت اولویت‌های دارو و شیرخشک ضروری است تا منابع مالی در زمان مناسب به مقصد برسند. پیرصالحی وضعیت کنونی بازار شیرخشک را قابل‌قبول توصیف کرد و گفت که در حال حاضر شرایط این بازار تحت کنترل است، اما رفع مشکل انتقال ارز در روزهای آینده اهمیت زیادی دارد تا از بروز کمبود جلوگیری شود. وی هشدار داد که در صورت ادامه این ناهماهنگی‌ها میان بانک مرکزی و شرکت نیکو، احتمال بروز کمبود در حوزه دارو و شیرخشک جدی است و مدیریت دقیق و به‌موقع منابع ارزی نقش مهمی در جلوگیری از بحران‌های دارویی خواهد داشت.

فرآیندهای پیچیده تخصیص ارز؛ مانعی در مسیر واردات

محدودیت‌های ارزی کلان، کاهش عرضه ارز رسمی یا اولویت‌بندی محدود منابع ارزی باعث شده است که تخصیص‌ها به‌صورت مدیریت‌شده و مشروط انجام شود. پیچیدگی فرآیندهای تخصیص و انتقال، از جمله وجود مراحل اداری متعدد و دخالت واسطه‌ها یا شرکت‌های خاص در فرایند تخصیص و انتقال (برای مثال نقش شرکت نیکو به‌عنوان مجری یا واسطه پرداخت‌ها)، می‌تواند فرایند را کند یا معلق کند. ناهماهنگی نهادی، مانند عدم هماهنگی کامل میان بانک مرکزی، وزارتخانه‌ها یا سازمان‌های تخصیص‌دهنده ارز و شرکت‌های عامل (واردکنندگان و تأمین‌کنندگان)، نیز موجب تأخیر در اجرای تخصیص‌ها می‌شود. همچنین مشکلات قراردادی یا عملیاتی با طرف‌های خارجی، اختلاف در مدارک، شرایط ارسال و اسناد بانکی می‌تواند مسیر پرداخت را طولانی کند. مسائل نقدینگی و بدهی‌های معوق که در برخی گزارش‌ها از بدهی‌های انباشته به طرف‌های خارجی و نیاز به ترتیب پرداخت آن یاد شده روند را پیچیده‌تر می‌سازد.

افزایش قیمت‌ها در سایه کاهش عرضه

در صورت تداوم تأخیرها، برخی اقلام وارداتی دارویی، تجهیزات پزشکی و شیرخشک ممکن است به بازار نرسند یا به‌تدریج دچار کمبود شوند که اثرات مستقیم بر سلامت جامعه خواهد داشت. از سوی دیگر، کاهش عرضه در بازار می‌تواند فشار قیمتی ایجاد کند؛ اقلامی که کمبود پیدا کنند، ممکن است قیمتشان افزایش یابد و دسترسی برای اقشار کم‌درآمد دشوار شود. واردکنندگان معطل تخصیص ارز ممکن است نتوانند سفارش‌های خود را تکمیل کنند و تولیدکنندگان داخلی که برای برخی مواد اولیه به واردات وابسته‌اند نیز با مشکل تولید مواجه خواهند شد. رسانه نیز در این خصوص نقش مهمی ایفا می‌کند؛ انتشار اخبار مربوط به احتمال کمبود می‌تواند رفتار احتکار یا خرید احتیاطی را تشدید کرده و خودبه‌خود کمبود مقطعی ایجاد کند.

تمرکز ۵۵ درصدی بازار دارو در دست دولت

پیش‌تر نیز این مسئله مطرح بود؛ دکتر صبور، کارشناس دارویی به جهان‌صنعت نیوز گفت که بیش از ۵۵ درصد بازار خرید دارو در اختیار دولت است و در عین حال خود نیز قیمت‌گذاری می‌کند؛ موضوعی که به هیچ‌وجه مناسب نیست. در فضایی که داروها باید به‌صورت کارشناسی‌شده قیمت‌گذاری شوند، دولت می‌تواند دارو را با قیمت مورد نظر خود خریداری کند یا سفارش دهد، اما قیمت‌گذاری دستوری غیرمنصفانه است و موجب بروز مشکلات بسیاری شده است.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان