تغییر رویکرد جامعه به طلا؛ از کالای زینتی تا کالای سرمایهای
افزایش بیسابقه قیمت طلا و کاهش توان خرید مردم، جایگاه دیرینه این فلز زرد را به حاشیه برده و نگاه سرمایهمحور را جایگزین سنتهای قدیمی کرده است؛ تغییری که هم صنعت طلا را با رکود روبهرو کرده و هم بازار طلای آبشده و پلتفرمهای آنلاین را به جایگزینی پذیرفتهشده میان مردم تبدیل کرده است.
هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: طلا در فرهنگ ایرانی و در تمامی ادوار تاریخی از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است. فارغ از اهمیت اقتصادی قابل توجه این فلز زرد، افراد همیشه برای نشان دادن عمق علاقه و احترام خود به یکدیگر و برای پاسداشت مناسبتهای مختلف مانند شب یلدا، روز مادر و عید نوروز مصنوعات طلا هدیه میدادهاند. حالا و با افزایش قیمت غیر قابل کنترل طلا در مقابل کاهش بیسابقه ارزش پول ملی این خرده فرهنگ کمی به حاشیه رفته است. دیگر بسیاری از عروس و دامادها نیز به جای طلا به سراغ خرید نقره و بدلیجات ارزانتر میروند؛ چه برسد به سایر اقشار. در حقیقت نگاه به طلا از کالایی تزئینی به سمت نگاه سرمایهای تغییر جهت داده و به دلیل نقدشوندگی سریع و آسان و رشد چندین برابری نسبت به سایر کالاهای سرمایهای مانند مسکن و خودرو جای آنها را در سبد سرمایهگذاری و پسانداز مردم گرفته است. طلا در حال رسیدن به ۱۳ میلیون تومان برای هر گرم است، و با چنین قیمتی احتمال کاهش بیشتر تقاضا برای خرید آن مخصوصا طلای نو و اجرتدار بیش از هر زمانی است. علاوه بر این، افزایش قیمت مداوم طلا در بازار جهانی نیز به این رکود دامن زده است.
تمایل به خرید طلای آبشده و نقش پلتفرمهای فروش آنلاین طلا
افزایش تقاضا برای خرید طلای آبشده موید همین نکته است. در سال گذشته، بازدهی این نوع طلا نسبت به سایر طلاها شامل سکه و یا طلای کم اجرت به دلیل ریسک پایینتر حباب قیمتی بیشتر بوده است. بازدهی طلای آبشده در سال گذشته ۱۷۲.۳ درصد بوده، و این در حالی است که بازدهی سکه تمام بهار آزادی ۱۵۲.۹ درصد ثبت شده است. ظهور پلتفرمهای دیجیتال خریدوفروش طلا هم در همهگیری فرهنگ خرید طلای آبشده در مقیاس کوچک تاثیر قابل توجهی داشته است. از بین رفتن مخاطرات نگهداری طلای فیزیکی در کنار ایجاد امکان خرید با سرمایه ولو اندک اقشار مختلف از زنان خانهدار تا دانشجو و کارمند را به این مسیر حفظ سرمایه سوق داده است. ارائه کنندگان طلا اما از این اتفاق دل خوشی نداشته و آن را باعث کاهش حاشیه سود صنف خود میدانند. اتحادیه طلا نیز در خصوص کلاهبرداریهای گسترده در فروش طلای آبشده هشدار داده و میگوید به دلیل عدم تخصص در تشخیص توسط خریداران پروندههای متعددی وجود دارد که آبشدههای فروختهشده طلا نبوده و مس بودهاند.
اتحادیه طلا و طلافروشان سنتی؛ ناراضی از وضع موجود
نایب رئیس اتحادیه طلاوجواهر تهران با انتقاد از تبلیغات گسترده برای خرید طلای آبشده میگوید این موضوع بازار طلا را سردرگم و این صنعت را به مرز تعطیلی میکشاند. سیدمحمود شربیانی، رکود شدید صنعت را ناشی از خروج قشر متوسط بهدلیل افزایش قیمت طلا و نیز شیوع سکهفروشی و آبشدهفروشی با تبلیغات گسترده میداند. او فروش آبشده را اگرچه ممنوع نمیداند اما آن را اقدامی غیرصنفی و بیسابقه در سایر کشورها میخواند که به هنر و صنعت طلا آسیب زده است. شربیانی تأکید میکند: «دولت برای حمایت از تولید باید فروش طلای آبشده به مردم را غیرقانونی اعلام کند. رقابت صنعت بر ارزانفروشی است و تنوع مصنوعات با اجرت مناسب وجود دارد؛ خرید آنها علاوه بر سرمایهگذاری، ارزش هنری و رونق تولید ایجاد میکند.» حجت شفایی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان طلا و جواهر ایران نیز میگوید: «ادامه روند بدون ضابطه پلتفرمهای طلا و پنهانکاری سود آنها میتواند چراغ کارگاههای طلاسازی سنتی در ایران را خاموش کند.»
دیدگاه مخالف؛ بازگشت سرمایه خوابیده در منازل به چرخه اقتصاد
در مقابل این دیدگاه، بسیاری از کارشناسان اقتصادی افزایش تقاضا برای خرید طلا در مقیاسهای کوچک را امری مثبت دانسته و آن را اقدامی قابل درک در جهت حفظ سرمایه و جلوگیری از گسترش فقر بیشتر میدانند. افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسبوکارهای دانشبنیان اتاق بازرگانی در گفتوگو با هممیهن میگوید: «داراییهای راکد بهشکل طلا و ارز، بحثی فراموششده اما مهم است. مردم بهدرستی سعی میکنند ثروت یا سرمایهشان را محافظت کنند و این کار را خرید طلا انجام میدهند. ایرادی هم نمیشود گرفت.
مردم تلاش میکنند ارزش سرمایهشان از بین نرود. سالهاست سرمایهها بهطرق مختلف از کشور و چرخه اقتصاد خارج میشود. نگهداری طلا و دلار در منازل یکی از همین قالبهاست. دولتهای مختلف نیز تلاش کردهاند این سرمایه را به چرخه اقتصاد کشور برگردانند که موفق نبودهاند. حتی در دورههایی نیز در بازار سکهپاشی و دلارپاشی کردند تا سرمایههای انباشته شده در منازل را جذب کنند که موفق نبودند. پلتفرمهای آنلاین طلا کمک میکنند که بخشی از سرمایههای خوابیده در منازل به چرخه اقتصاد کشور برگردد.»
اخبار برگزیدهصنعت و معدنلینک کوتاه :