قیمت طلا به دوران انقلاب ۵۷ بازگشت! | نقره و طلا تا کجا بالا می‌روند؟

جهان صنعت نیوز – در روزهای اخیر، بازار فلزات گران‌بها شاهد جهشی تاریخی بوده است. قیمت طلا با به ۴,۴۴۲ دلار در هر اونس رسید و نقره نیز رکورد ۶۹.۴۴ دلار را ثبت کرد. این حرکت صعودی، بازتاب چند عامل ساختاری است که به‌طور هم‌زمان فضای اقتصاد جهانی را دچار نااطمینانی کرده‌اند. از تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی گرفته تا تضعیف اعتماد به سیاست‌های پولی و مالی آمریکا، همه این عوامل در حال سوق دادن سرمایه‌ها به سمت دارایی‌هایی هستند که نقش پناهگاه امن را ایفا می‌کنند.

در مرکز این تحولات، تشدید فشار آمریکا بر صادرات نفت ونزوئلا قرار دارد. تشدید محاصره نفتی این کشور و احتمال اقدام نظامی، ریسک اختلال در عرضه انرژی را افزایش داده و بار دیگر حساسیت بازارها نسبت به شوک‌های ژئوپلیتیکی را برجسته کرده است. در چنین فضایی، سرمایه‌گذاران به‌دنبال دارایی‌هایی می‌روند که هم در برابر تنش‌های سیاسی مصون باشند و هم در برابر تضعیف ارزش پول‌های رایج. طلا دقیقاً در همین نقطه قرار می‌گیرد؛ دارایی‌ای که هم پوشش ریسک ژئوپلیتیکی محسوب می‌شود و هم سپری در برابر کاهش ارزش ارزها.

نکته مهم آن است که این‌بار واکنش بازار، برخلاف دوره‌های پیشین، کمتر در بازار سهام یا اوراق قرضه بروز یافته و بیشتر در بازار کالاها، به‌ویژه فلزات گران‌بها، متمرکز شده است. این رفتار نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران ترجیح داده‌اند ضمن حفظ حضور در بازارها، ریسک‌های کلان را از طریق ابزارهایی پوشش دهند که کمترین وابستگی را به نظام مالی متعارف دارند. طلا در این چارچوب، نه به‌عنوان دارایی جایگزین بلکه به‌عنوان مکمل پرتفوی سرمایه‌گذاری عمل می‌کند.

طلا، نقره و بازگشت خاطره شوک‌های تاریخی

شتاب رشد قیمت‌ها به حدی بوده که طلا و نقره در آستانه ثبت بزرگ‌ترین جهش سالانه خود از سال ۱۹۷۹ قرار گرفته‌اند؛ سالی که انقلاب ایران و شوک نفتی ناشی از آن، ساختار بازارهای جهانی را دگرگون کرد. از ابتدای سال جاری تاکنون، قیمت طلا ۶۹ درصد و نقره ۱۳۷ درصد افزایش یافته است. این مقایسه تاریخی نشان می‌دهد بازارها شرایط کنونی را نه یک نوسان معمولی، بلکه وضعیتی استثنایی تلقی می‌کنند که می‌تواند پیامدهای بلندمدت داشته باشد.

در کنار ریسک‌های ژئوپلیتیکی، فضای سیاست‌گذاری در آمریکا نیز به تشدید این روند کمک کرده است. اعمال تعرفه‌های متقابل گسترده، تضعیف استقلال بانک مرکزی آمریکا و افزایش تنش میان سیاست‌گذار پولی و دولت، باعث شده اعتماد به ثبات چارچوب‌های اقتصادی آمریکا کاهش یابد. این نااطمینانی سیاستی، سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌هایی سوق داده که خارج از کنترل مستقیم دولت‌ها و بانک‌های مرکزی قرار دارند.

هم‌زمان، انتظارات بازار نسبت به کاهش نرخ بهره در سال آینده تقویت شده است. کاهش نرخ بهره به‌طور سنتی به نفع طلا تمام می‌شود، زیرا بازدهی دارایی‌های بدون ریسک مانند اوراق قرضه را کاهش می‌دهد و جذابیت نگهداری دارایی‌هایی بدون سود دوره‌ای، اما با ارزش ذاتی، را افزایش می‌دهد. در چنین شرایطی، طلا به‌عنوان دارایی‌ای که هزینه فرصت نگهداری آن کاهش می‌یابد، مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرد.

پناهگاه امن در عصر نااطمینانی ساختاری

تحلیلگران بازار بر این باورند که سرمایه‌گذاران در عمل در حال خرید بیمه در برابر یک نظام مالی و ژئوپلیتیکی شکننده هستند؛ بیمه‌ای که هرچه نااطمینانی‌ها بیشتر می‌شود، هزینه آن نیز افزایش می‌یابد. افزون بر این، روندهای بلندمدتی مانند کاهش جهانی‌سازی و کاهش وابستگی بانک‌های مرکزی به دلار، نقش حمایتی مضاعفی برای طلا ایجاد کرده است. در این چارچوب، تشدید فشار بر صادرات نفت ونزوئلا نه‌تنها یک رویداد سیاسی، بلکه عاملی مستقیم برای افزایش ریسک تورمی از مسیر تهدید عرضه انرژی تلقی می‌شود؛ عاملی که بازارها را بیش‌ازپیش به سمت طلا سوق می‌دهد.

البته برخی تحلیل‌ها تأکید دارند که هرچند تنش‌های ژئوپلیتیکی نقش حمایتی دارند، اما بخش مهمی از رشد قیمت‌ها ناشی از جو صعودی بازار و انتظارات مثبت سرمایه‌گذاران است. به بیان دیگر، ترکیب عوامل روانی و بنیادین، دست‌به‌دست هم داده‌اند تا قیمت‌ها را به سطوح بی‌سابقه برسانند.

در همین حال، سایر بازارهای کالایی نیز از این فضای نااطمینانی بی‌نصیب نمانده‌اند. مس، به‌عنوان فلزی که شاخصی از سلامت اقتصاد جهانی تلقی می‌شود، به رکوردی نزدیک به ۱۲ هزار دلار در هر تن رسیده است. اختلالات عرضه، نگرانی از کمبود و انتقال گسترده مس به آمریکا در واکنش به احتمال اعمال تعرفه‌های جدید، موجب کاهش ذخایر در سایر مناطق و افزایش قیمت‌ها شده است. این روند نشان می‌دهد که نااطمینانی سیاستی و تجاری، تنها محدود به فلزات گران‌بها نیست و بازار فلزات صنعتی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.

بازار نفت نیز واکنش مشابهی نشان داده است. با تشدید فشار آمریکا بر ونزوئلا، قیمت نفت برنت با رشد ۲.۲ درصدی به ۶۱.۸۰ دلار در هر بشکه رسید. این افزایش، بار دیگر پیوند میان تنش‌های ژئوپلیتیکی، ریسک عرضه انرژی و رفتار بازارهای مالی را برجسته می‌کند.

در مجموع، جهش تاریخی قیمت طلا و نقره را باید نشانه‌ای از تغییر رفتار سرمایه‌گذاران در مواجهه با جهانی پرریسک‌تر دانست. جهانی که در آن مرز میان ریسک‌های مالی، سیاسی و ژئوپلیتیکی کمرنگ شده و دارایی‌هایی مانند طلا، بیش از هر زمان دیگر، نقش لنگر ثبات را در پرتفوی سرمایه‌گذاران ایفا می‌کنند.

اخبار برگزیدهطلا و ارز