تشدید بحران خواست اسراییل است

علی بیگدلی*در صورت مقابله به مثل حشدالشعبی وضعیت بغرنج‌تر شده و بستر بحران و تنش‌آفرینی افزایش می‌یابد و باز شدن پای اسراییل به این بحران موجب گسترده‌تر شدن تنش بین آمریکا و اسراییل با ایران خواهد شد.

با توجه به اینکه نخست‌وزیر و رییس‌جمهور عراق از این حمله باخبر بوده‌اند، ایران نباید توجهی به اظهارات آنها در راستای تشدید درگیری‌ها از خود نشان دهد. در حال حاضر ایران موقعیت حساسی در منطقه دارد که با توجه به مقابله به مثل، نتیجه ماجرا به نفع اسراییل و به ضرر ایران خواهد بود. اگر ایران به طور مستقیم وارد این ماجرا شود از جهتی به نفع معترضان عراقی که ماه‌هاست در خیابان‌ها حضور دارند، تمام می‌شود و سمت و سوی اعتراضات رو به فزونی خواهد گذاشت.

عراق و آمریکا با هم یک توافق دفاعی در سال ۲۰۰۷ داشتند که به موجب آن عراقی‌ها با میل و رغبت خود نیروهای نظامی آمریکا را به کشور خود دعوت کردند. در این توافقنامه دولت‌های عراق و آمریکا تاکید کردند که به توسعه روابط، دوستی و همکاری بلندمدت میان دو طرف با حفظ استقلال و حاکمیت کامل، پایبند هستند و منافع مشترکی دارند. اما نکته حائز اهمیت این است که آمریکا هرگز عراق را رها نمی‌کند.

از سوی دیگر نکته‌ای که در این میان مغفول مانده این است که با توجه به تهدیدات آمریکا و عربستان بیم آن می‌رود که در عراق کودتایی صورت گیرد و وضعیت این کشور را بحرانی‌تر کند، اگرچه ارتش عراق هنوز سازماندهی مطلوب را برای کودتا ندارد، اما ممکن است با حمایت‌های کشورهای منطقه در عراق کودتایی شکل بگیرد که اگر ما در پی اعمال سیاست انتقامجویانه باشیم، ممکن است کار به جاهای باریک کشیده شود بنابراین به مقامات کشور توصیه می‌شود سیاست خویشتنداری را پیشه کنند و وارد یک بازی ناخواسته‌ای نشویم که کاملا به ضرر ایران تمام خواهد شد.

این روند می‌تواند روند انتخاب نخست‌وزیر را در عراق دچار چالش بیشتری کند. با توجه به تمایلات آشکار و پنهان آمریکایی‌ها برهم صالح، رییس‌جمهور عراق با نخست‌وزیر مورد حمایت ایران مخالفت کرد که این خود نوعی سیگنال منفی نسبت به ایران به شمار می‌رود و گرچه مقامات عراقی حمله آمریکا را محکوم کرده‌اند اما این به معنای مخالفت آنها با این موضوع نیست، پس ایران باید هوشیار باشد.

در هر صورت فضای داخلی عراق با توجه به قدرت‌نمایی تظاهرکنندگان به زیان ایران در حال تغییر است. آنها با وجود کشته‌های بسیار اما همچنان به اعتراض‌ها ادامه می‌دهند. ایران باید این موضوع را به عنوان پتانسیل بالقوه‌ای در نظر بگیرد که می‌تواند بالفعل شود. ایران باید خیلی با ظرافت و دقت موضوع عراق را پیگیری کند، چراکه آنجا منطقه نفوذ سیاسی و اقتصادی ایران محسوب می‌شود.
* کارشناس مسائل بین‌الملل