خطری که FATF برای اقتصاد ایران دارد

سیدکمال سیدعلی * بدیهی است مخالفت مقامات برای پیوستن ایران به FATF زیانهای بسیاری را متوجه اقتصاد ایران خواهد کرد به طوری که از این پس هزینه های مبادلات مالی و تجاری ایران با دیگر کشورها بیشتر میشود، واردات گرانتر و صادرات ارزانتر میشود و آسیب پذیری تراکنش های مالی ایران با دیگر کشورها بیشتر خواهد شد.

در عین حال روابط مالی و تجاری ایران با کنترل های بیشتری از سوی دیگر کشورها همراه خواهد شد و کشورهایی که به همکاریهای مالی خود با ایران ادامه دهند، درخواست مطالعات مالی و دادرسی های مالی از ایران را افزایش میدهند. همچنین الزامات حسابرسی بیشتری بر ما مترتب خواهد شد، ایرانیان مقیم سایر کشورها در زمان افتتاح حساب تحت فشار بیشتری قرار میگیرند و احتمال بلوکه شدن حساب ایرانیان نیز افزایش می یابد.

پیامدهای منفی این موضوع نشان میدهد که نباید مسائل بین المللی را با مسائل سیاسی پیوند داد و به اتخاذ تصمیماتی روی آورد که به زیان شرایط داخلی ایران منتج میشود. این موضوع در وهله اول واکنش مثبت بازار ارز را به همراه داشته و به ثبت قیمتهای جدید معاملاتی برای دالر منجر شده است اما در شرایطی که با افزایش قیمت دالر، واردات مقرون به صرفه نباشد، احتمال اینکه بازار ارز کشش بیشتری برای افزایش قیمت از خود نشان دهد دور از انتظار است.

از سوی دیگر قدرت خرید پایین مردم نیز نمیتواند تقاضای ارزی بازار را به میزان زیادی بالا ببرد. از این رو کاهش تقاضای ارز میتواند به متعادل و متناسب شدن عرضه بازار کمک کند. به این ترتیب اگر سیاستگذار بتواند بازار ارز را مدیریت کند، احتمال افزایش بیشتر قیمت ارز منتفی است. با این وجود نمیتوان ضررهای جنبی عدم الحاق ایران به کارگروه ویژه اقدام مالی را نادیده گرفت؛ موضوعی که قطع همکاری های مالی و تجاری هم تایان ایران همچون چین، روسیه، ترکیه، عراق و سوریه و به خطر افتادن منافع ملی ایران را به دنبال خواهد داشت.

* معاون ارزی اسبق بانک مرکزی