موج جدید تورم در راه است

کامران ندری *سیاست گذار که از یک سو با فشارهای ناشی از تحریم ها دست به گریبان است اقداماتی را برای مهار تبعات و پیامدهای این اپیدمی در دستور کار قرار داده است.

آنطور که علی ربیعی، سخنگوی دولت اعلام کرده حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برای این منظور تخصیص داده شده که بخش قابل توجهی از آن صرف بنگاه های آسیب دیده خواهد شد.

به گفته ربیعی، هفتاد و پنج هزار میلیارد تومان تسهیلات ۱۲ درصدی صرف پایداری بنگاه های آسیب دیده از کرونا، تقویت معیشت، کمک به اقشار فاقد درآمد و حمایت از کارگران می شود. اما نکته قابل تامل این است که آیا این میزان تسهیلات اعطایی می تواند گره گشای مشکلات کسب و کارها باشد و نظام بانکی تا چه میزان قادر به حمایت از بنگاه های اقتصادی و صاحبان مشاغل خواهد بود؟ به گفته مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی، در وضعیت فعلی می توان با اعطای تسهیلات به کسب و کارهایی که دچار زیان شده اند کمک کرد اما این موضوع تبعات تورمی نیز به همراه خواهد  داشت.

به گزارش «جهان صنعت نیوز»، کامران ندری عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی اظهار کرد: تسهیلات بانکی جنبه خلق پول دارد؛ مگر در مواردی که بانکها منابع مازاد داشته باشند. ذخایر اضافی بانکها نزد بانک مرکزی نیز به هر مقدار که باشد، زمانی که در قالب تسهیلات اعطا می شود با ضریب جدیدی منتهی به خلق پول می شود.

این اقتصاددان تصریح کرد: هر نوع فشاری به بانکها برای اعطای تسهیلات بیشتر به معنای خلق پول بیشتر در اقتصاد است. هرچند اعطای تسهیلات در وضعیت فعلی به کسب و کارهایی که از شیوع بیماری کرونا دچار آسیب شده اند کمک می کند، اما این موضوع در اقتصاد ایران آثار تورمی به همراه خواهد داشت.

به گفته ندری، علاوه بر اینکه اقتصاد ایران گرفتار بیماری کرونا شده و کسب و کارها دچار زیان شده اند، اما با مساله ای به نام تورم نیز مواجه است و این موضوع حل مشکل کرونا در ایران را دشوار کرده است.

این اقتصاددان تصریح کرد: این موضوع را نیز باید در نظر داشته باشیم که زیرساختهای اطلاعاتی در ایران بسیار ضعیف است، به طوری که مشخص نیست کدام یک از آنهایی که برای دریافت تسهیلات به بانکها مراجعه می کنند به راستی از ناحیه این بیماری دچار زیان شده اند.

این اقتصاددان ادامه داد: بهترین راه این بود که دولت از منابع خود برای مهار این اپیدمی و حل تبعات اقتصادی آن استفاده می کرد تا آسیب هایی که این بیماری به اقتصاد ایران وارده کرده را رفع کند. اما از دولت نیز نمی توان انتظار زیادی داشت.

وی افزود: دولت همچون گذشته به نظام بانکی متوسل شده است؛ هرچند این موضوع تبعات منفی به همراه دارد با این حال دولت چاره ای جز این ندارد.

ندری ادامه داد: البته دولت قرار است از منابع دیگری نیز برای این منظور استفاده کند. از همین رو خواستار برداشت یک میلیارد دلار از ذخایر صندوق توسعه ملی شده است و تلاش می کند تا کمک های خارجی را نیز جذب کند. اما حتی اگر دولت از منابع صندوق توسعه ملی هم استفاده کند، این موضوع نتیجه ای جز افزایش تورم نخواهد داشت.

به گفته وی، تنها در صورتی می توان از تبعات تورمی این موضوع جلوگیری کرد که دولت بتواند ذخایر صندوق توسعه ملی را به فروش برساند و از طریق فروش ذخایر ارزی منابع موردنیازش را تامین کند. اما اگر این ذخایر موجود باشد و امکان فروش آن در بازار وجود نداشته باشد منجر به انبساط پولی در اقتصاد می شود.

ندری ادامه داد: بانک مرکزی آمریکا اعلام کرده که تمام اوراق دولتی را بدون هیچگونه محدودیتی خریداری می کند که نتیجه این موضوع خلق پول در اقتصاد است. اما در آمریکا نگرانی چندانی در این خصوص وجود ندارد چون تورم در این کشور اندک است و اضافه شدن یک تا دو درصد تورم مشکل خاصی در این کشور ایجاد نمی کند.

وی افزود: ایران نیز می تواند به همین شکل عمل کند و پول چاپ کند، اما از آنجا که تورم در اقتصاد ایران بالاست، این موضوع منجر به تشدید تورم می شود.

این اقتصاددان در ادامه گفت: دولت به دلیل تحریم ها و ناتوانی در فروش نفت تا حدود زیادی تضعیف شده و بیشتر از این توان ندارد تا بخواهد صرف پیامدها و هزینه های این بیماری کند.

ندری در پایان خاطرنشان کرد: اقتصاد ایران گرفتار نوعی بیماری شده که با تجویز دارو می توان به رفع آن کمک کرد، اما تجویز دارو عوارض جانبی به همراه خواهد داشت.

*اقتصاددان*

اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهیادداشت