ادبیات پنجه در پنجه کووید۱۹

به گزارش جهان صنعت نیوز:  در روزهایی که مردم به ناچار در خانه‌های‌شان ماندند و از حضور در مراکزی همچون سینماها و سالن‌های کنسرت محروم شدند، استقبال از کتاب و کتاب‌خوانی افزایش یافت. بر اساس آمار منتشرشده از سوی «ان پی دی بوک‌اسکن» (وب‌سایت ارائه‌دهنده آمار فروش کتاب‌های چاپی و دیجیتالی در ایالات‌متحده) فروش کتاب‌های چاپی در این موقع از سال جاری حدود هشت‌درصد افزایش داشته است. همچنین کتاب‌های الکترونیکی و صوتی که همواره سهم کمتری از صنعت نشر را به خود اختصاص می‌دهند با افزایش فروش مواجه شده‌اند.

زمانی که ایالات متحده در ماه مارس محدودیت‌ها و تعطیلاتی را به اجرا گذاشت آمار فروش کتاب شدیدا کاهش پیدا کرد اما این روند مدت طولانی پایدار نماند. با اینکه هنوز بخش‌هایی از صنعت کتاب همچون کتاب‌فروشی‌ها و ناشران کتاب‌های آموزشی و تحصیلی همچنان با مشکلاتی مواجه هستند اما مدیران انتشارات معتقدند تقاضا برای کتاب از ماه ژوئن روند افزایشی داشته است.

بسیاری از این آمار فروش کتاب‌ها به آمازون تعلق دارد اما شرکت «تارگت» نیز در فروش کتاب در این دوران به خوبی عمل کرده است. بر اساس اطلاعات منتشرشده توسط انجمن ناشران آمریکا، امسال سود حاصل از فروش کتاب‌های صوتی نسبت به سال ۲۰۱۹ با ۱۷ درصد افزایش روبه‌رو بوده و آمار فروش کتاب‌های الکترونیکی که طی چند سال اخیر روند نزولی داشته امسال با ۱۶ درصد رشد روبه‌رو شده است.

مهم‌ترین جوایز ادبی امسال

در ماه فوریه (بهمن) راجر رابینسون، نویسنده اهل ترینیداد و توباگو با مجموعه شعر «بهشت قابل‌حمل» برنده جایزه ۲۵ هزار پوندی تی. اس الیوت شد. نامزدهای اولیه جایزه دیلن توماس و نامزدهای نهایی حلقه منتقدان آمریکا معرفی شدند. هنوز کرونا در آمریکا و اروپا همه‌گیر نشده بود و مراسم جوایز به صورت حضوری برگزار می‌شد.

اواخر فوریه (اوایل اسفند) نامزدهای جایزه بوکر بین‌المللی معرفی شد و شکوفه آذر، نویسنده ایرانی با داستان «اشراق درخت گوجه سبز»  در میان نامزدهای اولیه قرار گرفت.

قرنطینه در کشورهای مختلف شروع شد و مردم برای سپری کردن وقت به کتابخوانی، فیلم دیدن و آشپزی پناه بردند. کتابفروشان مستقل آمریکا که یک ماه پیش از شیوع کرونا برای گسترش کسب‌و‌کارشان تصمیم گرفته بودند کتاب‌فروشی آنلاین تشکیل دهند ناگهان با استقبال شدید مخاطبان روبه‌رو شدند. پروژه‌ای که قرار بود به تدریج به کتاب‌فروشان مستقل کمک کند در مدتی کوتاه چنان رونق گرفت که تصمیم گرفتند وب‌سایتی مشابه را در بریتانیا افتتاح کنند.

هانتر که وب‌سایت ایالات متحده را در ماه ژانویه به راه انداخت، در این باره گفت: «تجربه جذابی بود. پنج هفته بود که کار خود را آغاز کرده بودیم و قرار بود پروژه شش ماهه باشد اما کووید ۱۹ رخ داد و ناگهان سرمان شلوغ شد و سفارشات زیادی دریافت کردیم.»

«آینه و چراغ»، سومین کتاب از مجموعه محبوب «تالار گرگ» در ماه مارس منتشر شد و با استقبال خوانندگان مواجه شد و کمی بعد در میان نامزدهای اولیه بوکر قرار گرفت. البته برخلاف دو کتاب پیشین برنده جایزه بوکر نشد.

در ماه آوریل (فروردین) شکوفه آذر در میان نامزدهای نهایی بوکر بین‌المللی قرار گرفت. مراسم اعلام برندگان به دلیل اوج‌گیری کرونا تعطیل شد و با سه ماه تاخیر در آگوست(مرداد) به صورت آنلاین برگزار شد. در نهایت «ناراحتی شب» نوشته ماریکه لوکاس رینولد و ترجمه میشل ‌هاچیسون از زبان هلندی موفق به دریافت جایزه ۵۰ هزار پوندی شد.

مگی اُفارل با توصیف پاندمی طاعون و تاثیر آن در زندگی ویلیام شکسپیر در داستان «همنِت» برنده جایزه ادبیات داستانی زنان شد.

در ماه سپتامبر (شهریور) دولت آلمان اعلام کرد ۲۰ میلیون یورو به کتاب‌فروشی‌ها کمک می‌کند تا کمی از خسارات دوره کرونا را جبران کنند. قرار شد بستر لازم برای آنلاین کردن نمایشگاه کتاب فرانکفورت فراهم شود. ناشران به صورت محدودتر در نمایشگاه فرانکفورت شرکت کردند و بستر لازم برای استفاده ناشران از این وب‌سایت در طول سال نیز فراهم شد.

در ماه اکتبر (مهر) آکادمی نوبل ادبیات لوئیز گلیک، شاعر ۷۷‌ساله آمریکایی را به عنوان برنده نوبل ادبیات معرفی کرد و نه‌تنها علاقه‌مندان به دنیای ادبیات بلکه خود شاعر آمریکایی را هم شگفت‌زده کرد.

چند هفته پس از جایزه نوبل مراسم بوکر هم به صورت آنلاین برگزار شد و «شاگی بین» نوشته داگلاس استوارت به عنوان برنده انتخاب شد.

فستیوال‌های ادبی یاد گرفتند برنامه‌های خود را به تعویق نیندازند و همه جوایز به صورت آنلاین برگزار شد. شبکه‌های اجتماعی برای مردم اهمیت بیشتری پیدا کرد و لایوهای اینستاگرامی کتاب‌فروشی‌ها به خواننده حسِ بودن در کتاب‌فروشی‌ها را داد و پادکست‌های مصاحبه با نویسندگان مردم را سرگرم کرد.

حالا فقط چند روز تا سال ۲۰۲۱ فاصله داریم. فارغ از آنچه که برای بشر در سال آینده رخ می‌دهد تاثیرات منفی سال ۲۰۲۰ تا مدت‌ها با ما خواهد بود. طبیعت تراژدی همین است که بیشتر از اینکه هدیه دهد تلفات می‌گیرد اما همین تراژدی‌ها بعضی از شخصیت‌های مهم ادبی را به دنیا معرفی کرده‌اند. دوره «افسردگی بزرگ» در آمریکا موجب خلق «خوشه‌های خشم» شد. در اسپانیا تفتیش عقاید مذهبی در کلیسا موجب خلق «دن کیشوت» شد. پاندمی طاعون موجب خلق «طاعون» شد و حتی شکسپیر هم در دوران قرنطینه آثاری را نوشت.

فرار از زندان کرونا با اکران آنلاین

گروه فرهنگ و هنر- سینما یکی از قربانیان بزرگ کرونا بود. تولیدات تعطیل شد، جشنواره‌ها برگزار نشد، گیشه بی‌رونق شد و سرویس‌هایی مثل آمازون و نتفلیکس تنها امید باقی‌ مانده صنعتی نیمه‌جان شدند. البته تسلیم چاره کار نبود و در این شرایط نامساعد همچنان فیلم‌هایی روی پرده‌های سینما ظاهر شدند؛ فیلم‌هایی که نه مثل سابق، اما توانست عده‌ای را به سینما بکشاند.

در این اوضاع و در رویدادی نادر یک فیلم غیرهالیوودی عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را از آن خود کرد.

سال ۲۰۲۰ در حالی به یکی از بدترین سال‌های تاریخ سینما تبدیل شد که سال پیش از آن ارقامی رویایی در گیشه سینمای جهان ثبت شده بود.

اوایل سال ۲۰۲۰ که زمزمه‌های شیوع کرونای تازه در چین به گوش می‌رسید، هنوز سینما رونق داشت اگرچه چراغ سینماهای سرزمین اژدهای زرد خاموش شده بود. قرار نبود این وضعیت زیاد دوام بیاورد و لشکر کرونا یکی پس از دیگری کشورها را تصرف کرد و سالن‌های سینمای در صف اول قربانیان بسته شدند.

در این میان، برخی فیلم‌ها فرصت داشتند که تا پیش از همه‌گیری جهانی بیماری مدتی روی پرده بروند. باقی هم ترجیح دادند مدام تاریخ اکران را عقب بیندازند به امید اینکه به زودی شرایط عادی شود؛ آرزویی که تا انتهای سال برآورده نشده است. با این شرایط نباید انتظار داشت که ارقام فروش امسال با سال گذشته میلادی حتی نزدیک شده باشد. با نگاهی به پرفروش‌ترین فیلم‌های سال به راحتی می‌توان تفاوت را احساس کرد.

«هشت صد»؛ پرفروش‌ترین فیلم سال ۲۰۲۰

پرفروش‌ترین فیلم سینمای جهان در سال ۲۰۲۰ برخلاف همیشه از ‌هالیوود بیرون نیامده است. امسال فیلمی از سینمای چین عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را در اختیار دارد. درست است که چین نخستین قربانی کرونا بود اما برخلاف آمریکا توانست همه‌گیری را کنترل کند و امکان به مدار برگشتن سالن‌های سینما را فراهم کند؛ کاری که تا‌کنون در آمریکای شمالی ممکن نشده است.

از آنجا که چین دومین بازار بزرگ سینمای جهان است، باز شدن سینماهایش کمک شایانی به فیلم‌های اکران‌شده کرد. در این میان فیلم حماسی جنگی «هشت‌صد» از سینمای چین توانست با فروش جهانی ۴۶۱ میلیونی دلاری رتبه نخست پرفروش‌های سینما در سال ۲۰۲۰ را از آن خود کند

«هشت‌صد» که داستانی واقعی از مقاومت گروه کوچکی از سربازان چینی‌ مقابل ارتش ژاپن را به تصویر می‌کشد، فقط در ۱۰ روز اکران چیزی بیش از ۲۲۷ میلیون دلار در گیشه سینماهای چین بلیت فروخت.

اکران‌های پرریسک

از مهم‌ترین پیامدهای کرونا، به تعویق افتادن اکران فیلم‌های پرهزینه‌ای چون «جیمز باند» و «سریع و خشمگین» بود. این فیلم‌ها در نهایت ترجیح دادند قید اکران در سال ۲۰۲۰ را بزنند و منتظر از میان رفتن کرونا و عادی شدن وضعیت بمانند.

در این میان کریستوفر نولان سینماگر مشهور خلاف جریان آب شنا کرد و فیلم ۲۰۰ میلیون دلاری‌اش را به سینما عرضه کرد. تنت در دورانی روی پرده رفت که اکثر سالن‌ها در آمریکای شمالی که بزرگ‌ترین بازار سینمای جهان است، همچنان بسته بود.

با وجود تمام این تهدیدها تنت در کشورهای گوناگون روی پرده رفت و توانست عنوان سومین فیلم پرفروش سال ۲۰۲۰ را از آن خود کند. این فیلم پرهزینه با فروش ۳۶۱ میلیون دلاری به پایان راه اکران رسید و حالا برای فرار از زیان نگاه به دیگر پلتفرم‌ها دارد.

خاموشی کامل صحنه

گروه فرهنگ و هنر- برخلاف سینما که توانست در سال ۲۰۲۰ با توسل به اکران‌های آنلاین راه فراری برای گریختن از فاجعه تعطیلی کامل پیدا کند، تئاتر چنین امکانی را پیدا نکرد و این صنعت در تمام جهان تقریباً زمین‌گیر شد. در این میان تجربه‌هایی مثل فیلم-تئاترها و نمایش آنلاین تلاش کردند این خلأ بزرگ را پر کنند و این صنعت را از دام تعطیلی نجات دهند اما با اقبال عمومی مواجه نشدند و موفقیتی کسب نکردند. تعطیلی تئاتر بزرگ برادوی و برگزاری مراسم «جایزه تونی» تنها با حضور ۱۸ نمایش، آن هم به صورت آنلاین، نماد خاموش شدن چراغ صحنه تئاتر در تمام جهان بود.

هفتادوچهارمین دوره اهدای جوایز تونی که معادل اسکار دنیای تئاتر در نظر گرفته می‌شود، قرار بود هفتم ژوئن (۱۸ خرداد ۹۹) به صورت حضوری در تالار موسیقی رادیوسیتی نیویورک برگزار شود اما تعطیلی برادوی برگزاری این مراسم را غیرممکن کرد. تئاترهای برادوی در پی شیوع ویروس کرونا در جهان، از ۱۲ مارس (۲۲ اسفند ۹۸) تعطیل شد و گروه تجاری برادوی لیگ اعلام کرد این پایتخت تئاتر جهان تا ژانویه ۲۰۲۱ (اسفند-بهمن۹۹) فعالیتی نخواهد داشت. 

شارلوت سنت مارتین رییس برادوی لیگ و هیثر هیچنز رییس و مدیرعامل انجمن تئاتر آمریکا (American Theatre Wing)  دیگر متولی برگزاری جوایز تونی در این باره می‌گویند: اگرچه رویدادهای بی‌سابقه، فصل تئاتر ۲۰۲۰-۲۰۱۹ را کوتاه کرد اما امسال سالی پر از آثار استثنایی بود که مستحق تقدیر هستند. خوشحالیم که نه‌تنها راهی برای قدردانی درخور و مناسب از دستاوردهای شگفت‌انگیز هنرمندانمان در این فصل پیدا کرده‌ایم بلکه توانستیم به جامعه تئاتر روحیه داده و به جهان نشان دهیم که چه چیزی خانواده برادوی را در این دوره دشوار اینچنین خاص می‌کند.  نمایش تحت هر شرایطی باید ادامه پیدا کند و این‌طور نیز خواهد شد.

 با شیوع کرونا در جهان، سالن‌های نمایش محله برادوی به طور ناگهانی در تاریخ ۱۲ مارس (۲۲ اسفند ۹۸) تعطیل و همه اجراها از جمله ۱۶ نمایشی که در فهرست اجرا بودند، لغو شدند. تهیه‌کنندگان برادوی پیش‌تر نیز با اشاره به وضعیت بهداشتی و شیوه‌نامه‌های مقامات نیویورک، این تعطیلی را یک بار تا ۷ ژوئن (۱۸ خرداد ۹۹)، بار دیگر تا ۶ سپتامبر (۱۶ شهریور ۹۹) و یک بار نیز تا ۳ ژانویه (۱۴ دی ۹۹) تمدید کرده بودند.

تصمیم لیگ برادوی برای تمدید دوباره فصل تعطیلی، کمتر از یک ماه پس از آن منتشر می‌شود که اپرای متروپولیتن نیویورک اعلام کرد برای اولین بار در تاریخ ۱۴۰‌ساله خود اجرای یک فصل کامل را لغو کرده و تا سپتامبر آینده (شهریور- مهر ۱۴۰۰) دست از فعالیت می‌کشد.

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانخواندنی