زخم کهنه گردشگری معلولان
به گزارش جهان صنعت نیوز: کمبود و در مواردی نبود زیرساخت‌های معلولان در زیرساخت‌های گردشگری کشور موجب شده که جمعیت حداقل ۱میلیون و ۷۰۰ هزار نفری معلولان کشور از دریافت خدمات استاندارد سفر و گردشگری باز بمانند.
برای بررسی بیشتر این موضوع گفت‌و‌گویی با محمداسماعیل شیخ‌قرایی مدیرعامل انجمن گردشگری معلولان پارس و دبیر میز گردشگری دسترسی‌پذیر افراد دارای معلولیت و سالمندان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ترتیب داده‌ایم.
وی ضمن اشاره به اهمیت سفر و گردشگری برای معلولان و سالمندان به نقش درمانی گردشگری برای معلولان تاکید کرده و نبود نظارت در اجرای قوانین مرتبط با ایجاد زیرساخت‌ها در اماکن گردشگرمحور را معضل امروز گردشگری معلولان در ایران می‌داند.
مشروح مصاحبه «جهان‌صنعت» با شیخ‌قرایی که به سبب معلولیت از نزدیک با مشکلات و چالش‌های این حوزه آشنا است و از زخم کهنه معلولان در حوزه سفر و گردشگری به خوبی آگاه است؛ در پی می‌آید.
* در خصوص تعداد معلولان کشور آمار به‌روز‌رسانی‌شده و دقیقی وجود ندارد. آیا شما از آخرین آمار رسمی اعلام شده در خصوص تعداد معلولان اطلاع دارید؟
در سال ۱۳۹۸ سازمان بهزیستی آماری را از افراد دارای معلولیتی که عضو سازمان بهزیستی بوده و دارای ای‌دی‌کارت سازمان بهزیستی هستند ارائه داده و تعداد معلولان را یک میلیون و ۷۰۰ هزار اعلام کرده است.
با این وجود این آمار دقیق نیست و در خصوص تعداد معلولان کشور فقر آماری وجود دارد. در بحث شمارش نفوس که صورت گرفته خیلی به این قضیه توجه نشده است و در برخی موارد شمارش معلولان در چارچوب کاری آنها در نظر گرفته نشده است؛ شایان ذکر است که من شخصا با یک نمونه از این موضوع مواجه شده‌ام.
* وضعیت زیرساخت‌های گردشگری معلولان در کشور را چگونه می‌بینید. به نظر شما آیا امکانات و زیرساخت‌های لازم برای سفر و گردشگری معلولان در جاده‌ها، هتل‌ها و اماکن گردشگری کشور فراهم است؟
زیرساخت‌های مرتبط با گردشگری معلولان به ندرت مورد توجه قرار گرفته و زیرساخت کلی در این حوزه نداریم. با این وجود با کمک ایکوم و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برنامه‌ریزی می‌کنند که زیرساخت‌هایی مثل رمپ و سرویس بهداشتی مناسب، سیستم‌های بازدید نابینایان و ترجمه به زبان اشاره توسط برخی از موزه‌ها ایجاد و در نظر گرفته شود. برای این موضوعات اقداماتی در نظر گرفته شده و شروع به کار شده است.
با این وجود زیرساخت‌های مورد نیاز برای گردشگری معلولان (در حال حاضر) بسیار ضعیف است و امید داریم با کمک روندی که از امسال آغاز شده است، اقدامات در این حوزه سرعت گرفته و نتیجه‌بخش باشد.
* با توجه به تعداد بالای افراد معلول در کشور می‌توان برآورد کرد که سالانه هزینه‌های بالایی توسط معلولان و خانواده‌های آنان برای استفاده از خدمات مرتبط با سفر و گردشگری صورت می‌گیرد. اگر بحث لزوم ارائه خدمت‌های اولیه مرتبط با معلولان توسط مراکز مرتبط با سفر و گردشگری که حتما باید مورد توجه قرار گیرد را کنار بگذاریم، فکر می‌کنید آیا بخش خصوصی امکان ورود به حوزه گردشگری معلولان را دارد و آیا اصولا ورود به این حوزه و توجه به نیازهای گردشگری معلولان می‌تواند برای بخش خصوصی درآمدزا باشد؟
در حوزه سرمایه‌گذاری برای ارائه خدمات سفر و گردشگری به معلولان باید آگاهی به آن سطح برسد که مردم بدانند هر چه میزان مناسب‌سازی برای افراد دارای معلولیت اعم از جسمی، نابینایی، ناشنوایی و سایر جنبه‌های معلولیت بیشتر باشد در اصل برنامه‌ریزی کرده و شرایطی را فراهم می‌کنند که همه آحاد از خدمات استفاده کنند.
یعنی اگر در جایی سرویس بهداشتی مناسب دارند، خانم باردار، سالمند و حتی معلول موقت یعنی کسی که شکستگی دست یا پا داشته و یا موقتا باید روی ویلچر بنشیند هم می‌تواند از خدمات استفاده کند.
این موضوع می‌طلبد که مردم توجیه شوند هرگونه فعالیت در ارتباط با افراد دارای معلولیت انجام شود منفعت آن همه‌گیر است و همه از آن بهره‌مند می‌شوند.
بنابراین سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه معلولان سودآور است و می‌توانند با فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز معلولان مخاطبان بیشتری را جذب کنند.
* اگر بخواهیم به شکل عینی‌تر به بحث درآمدزایی بخش خصوصی از محل ایجاد زیرساخت‌های گردشگری نگاه کنیم به نظرتان شکل و ابعاد بهره‌مندی بخش خصوصی از محل تامین زیرساخت‌های لازم برای ارائه خدمات مربوطه به گردشگری معلولان چگونه است؟
فرض کنید یک سینما به جای راه‌پله از آسانسور و بالابر و رمپ استفاده می‌کند، با این رویکرد مخاطبان بسیار بیشتری نیز پیدا می‌کند.
نکته‌ای که مردم در این خصوص باید به آن توجه داشته باشند آن است که هر خانواده‌ای که یک معلول داشته باشد یعنی تمام اعضای آن خانواده معلول هستند؛ چراکه به واسطه معلولیت آن فرد، خانواده نیز درگیر می‌شوند.
اگر سینما و یا محل گردشگری، مناسب‌سازی نباشد و من به عنوان یک معلول نتوانم به آنجا بروم خانواده من نیز به خاطر من نمی‌توانند بروند، اما اگر مناسب‌سازی شود به جای یک فرد معلول یک خانواده ۴نفره در مکان گردشگری حضور می‌یابند.
یعنی هر مناسب‌سازی‌ای که انجام می‌شود به جای آنکه یک فرد از مکان گردشگری بازدید کند چند فرد به آنجا می‌روند و این مساله از لحاظ بحث سرمایه‌گذاری و بحث تجارت و اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. طبیعتا اتخاذ رویکرد توجه به زیرساخت‌های مورد نیاز معلولان می‌تواند مخاطبان بیشتری را برای مجموعه‌های فعال در حوزه بخش خصوصی ایجاد کند.
* از نگاه شما دولت و مشخصا وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت راه‌وشهرسازی چگونه می‌توانند در خصوص ارائه خدمات و تسهیل فرآیند گردشگری به گردشگران کمک کنند؟ در خصوص اعطای مجوزه به اقامتگاه‌های بین‌راهی، موزه‌ها و اماکن گردشگری چه الزامات قانونی باید مد نظر قرار گیرد؟
قواعد و قوانین لازم برای این موضوع وجود داشته و مدون است، مشکلی که وجود دارد در بخش نظارت است. امسال وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اقدام خوبی انجام داده و یک میز گردشگری با عنوان میز گردشگری دسترسی‌پذیر افراد دارای معلولیت و سالمندان را ایجاد کرده است. در این میز که بنده دبیر آن هستم داریم کاری می‌کنیم که جنبه نظارتی بیشتر از سایر مسائل دیده شود. چون قانون وجود دارد و طبق قانون باید مثلا در هتل‌ها در هر طبقه یک واحد را به معلولان اختصاص داده و مناسب‌سازی کنند و اگر این موضوع محقق نشود باید مجوز ندهند و یا تمدید مجوز نکنند اما چون نظارتی نیست این دقت عمل به وجود نمی‌آید.
شهرداری‌ها نیز باید پایان کار را براساس مناسب‌سازی مربوط به شاخص معلولان انجام دهند اما وقتی که انجام نمی‌دهند و نظارت دقیق نیست این کار صورت نمی‌گیرد.
توجه داشته باشید که متولی بحث مناسب‌سازی زیرساخت‌ها برای معلولان مربوط به یک، دو و یا سه ارگان نیست بلکه کلیت جامعه باید به این قضیه اهمیت دهد.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهخواندنیلینک کوتاه :
