صنایع‌دستی ضرغامی اولویت نیست
به گزارش جهان صنعت نیوز: در مدت تصدی ضرغامی بر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، او تعداد زیادی جلسات با فعالان گردشگری داشته و ایجاد میزهای گردشگری موضوعی را پیگیری کرده است. همچنین اظهارنظرهای متعدد ضرغامی در حوزه میراث فرهنگی گویای تمرکز ضرغامی به دو حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، و در مقابل توجه کمتر او به صنایع‌دستی است.
این موضوع کمرنگ بودن فعالیت‌ها و عملکرد ضرغامی در حوزه صنایع‌دستی در حالی اتفاق می‌افتد که هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی که تازه از بحران کرونا سر بر آورده‌اند نیاز به حمایت مضاعفی دارند.
از سوی دیگر فروشگاه‌های جامع صنایع‌دستی که سال‌ها با مدیریت سازمان میراث فرهنگی وقت عملکرد مطلوبی داشتند؛ براساس اصل ۴۴ قانون اساسی و الزام به خصوصی‌سازی، در سال‌های گذشته به بخش خصوصی واگذار شده و در نهایت تاثیر خود را از دست داده و یا تعطیل شدند. واگذاری فروشگاه‌های صنایع‌دستی در دو دهه گذشته به گونه‌ای صورت گرفت که در عمل این سرمایه بزرگ که فرصت ارائه از تولید به مصرف صنایع‌دستی را فراهم می‌کرد از دست رفت.
اگرچه با روی کار آمدن ضرغامی و مطرح شدن شعار «زیر میز زدن» انتظار می‌رفت مشکلات بوروکراتیک در حوزه فروشگاه‌های صنایع‌دستی از بین رفته و این فروشگاه‌ها به گونه‌ای در قالب بخش خصوصی و اتحادیه‌ها احیا شوند، اما این اتفاق نیفتاد تا مشخص شود که وزیر توجه چندانی به حوزه صنایع‌دستی نداشته و این حوزه برای او لااقل تا به امروز در اولویت نیست.
کمرنگ بودن اهمیت صنایع‌دستی برای ضرغامی
فروشگاه‌های متمرکز بازرگانی برای تولیدات حوزه صنایع‌دستی در دو دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت داشتند اما به سبب تاکید اصل ۴۴ قانون اساسی بر خصوصی‌سازی کنار گذاشته شدند. نحوه نامناسب واگذاری آنها به بخش خصوصی که خود را در قبال هنرمندان صنایع‌دستی مسوول نمی‌دانست در همان دوره انتقادات فراوانی به دنبال داشت. هنوز هم بسیاری از فعالان صنایع‌دستی خواستار ایجاد سازوکاری مناسب برای جایگزینی دوباره این فروشگاه‌های جامع با مدیریت فعالان صنایع‌دستی هستند.
حجت‌الله مرادخانی پژوهشگر حوزه صنایع‌دستی در پاسخ به این پرسش که برای ارائه جایگزین مناسب و حل مشکل نبود فروشگاه‌های جامع چه می‌توان کرد به «جهان‌صنعت» گفت: بحث این فروشگاه‌های قدیمی صنایع‌دستی بحث مفصلی است که شاید نتوان در زمانی کوتاه به آن پرداخت. با این وجود اگر بخواهم به این موضوع اشاره‌ای کوتاه داشته باشم باید بگویم مساله‌ای که وجود دارد طبیعتا آن است که برای حمایت از استادکاران، هنرمندان و فعالان صنایع‌دستی قانون وجود دارد. باتوجه به تعهد وزارت میراث فرهنگی به پاسداری از اجرای این قانون، مقوله‌ای که به واسطه محتوایی قانون دارد باید به آن توجه شود. به نظرم لازم است در این خصوص بسترها و زمینه‌های مساعدی را برای توسعه فروش و استحکام‌بخشی بازار صنایع‌دستی در داخل کشور مهیا کنیم.
وی افزود: در حال حاضر تعهد وزارت میراث فرهنگی به حوزه صنایع‌دستی را خیلی جدی نمی‌بینم. به طور خیلی واضح و صریح می‌گویم مشخص است که صنایع‌دستی برای آقای ضرغامی -وزیر میراث فرهنگی- اصلا اولویت نیست. به نظرم موضع‌گیری‌های وزیر در حوزه صنایع‌دستی موضع‌گیری‌های روتین (روزمره) است.
این پژوهشگر ادامه داد: در نتیجه این رویکرد وقتی رئیس و وزیر یک وزارتخانه تعلق خاطر عملی به صنایع‌دستی ندارد، چرا باید قبول و یا باور کنیم به پاسداری از قوانین این حوزه پایبند باشد. زمانی هم که قوانین تضمین اجرایی نداشته باشند، آن بخش از بازار فروش صنایع‌دستی که به حمایت دولتی نیاز دارد قطعا آسیب خواهد دید.
بی‌توجهی به احیای فروشگاه‌های صنایع‌دستی
اگرچه انتظار می‌رفت با شروع دوران ضرغامی به قول این وزیر «زیر میز زده شود» و شرایط برای احیای دوباره فروشگاه‌های صنایع‌دستی با برنامه‌ریزی وزارتخانه و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و اتحادیه‌های صنایع‌دستی ایجاد شود، اما این اتفاق نیفتاد.
خاطره استادرضایی رئیس اتحادیه تعاونی‌های صنایع‌دستی استان تهران در مورد اهمیت فروشگاه‌های صنایع‌دستی برای فعالان و تولیدکنندگان مشغول در این هنر صنعت به «جهان‌صنعت» گفت: در بیست ساله اول انقلاب، فروشگاه‌های متمرکز بازرگانی برای تولیدات حوزه صنایع‌دستی وجود داشت که در آن دوره زیر نظر سازمان صنایع‌دستی وقت اداره می‌شد. این فروشگاه‌ها کمک بزرگی به تولیدکنندگان صنایع‌دستی کشور داشتند. در بیست سال اخیر اما فروشگاه‌های منطقه‌ای تعطیل شدند و بودجه‌ای برای آنها در نظر گرفته نشد و فروشگاه‌های بزرگ یکی بعد از دیگری تعطیل شدند. در مرحله بعد نیز فروشگاه‌های صنایع‌دستی به بخش خصوصی واگذار شدند.
وی افزود: در دو دهه اول انقلاب با یک سیستم منظم و جذاب هنرمند می‌دانست که محصولش وارد یک فروشگاه بازرگانی می‌شود و هر تولیدکننده محصول خود را به موجب تعهدی که داشت در آن فروشگاه ارائه می‌داد، فروشگاه نیز پس از فروش محصول، پرداخت‌های هنرمندان را انجام می‌داد.
استادرضایی ادامه داد: به نظرم احیای فروشگاه‌های بازرگانی برای حوزه صنایع‌دستی و برگزاری فروشگاه‌ها، باید با نظارت دولت و با اجرای بخش غیردولتی طرف توجه قرار گیرد. اگر به احیای این فروشگاه‌ها توجه شود خیلی از مشکلات صنایع‌دستی برطرف می‌شود.
رئیس اتحادیه تعاونی‌های صنایع‌دستی استان تهران در خاتمه خاطرنشان کرد: «قصد ندارم که با اظهاراتم بی‌انصافی کرده باشم؛ شاید خیلی از مسوولان فعال در حوزه صنایع‌دستی در سال‌های قبل تلاش داشته‌اند اقداماتی صورت دهند اما زمانی که بودجه ندارند و از فرصت‌ها به درستی استفاده نمی‌شود کار پیش نمی‌رود. در چنین شرایطی حتی اگر بهترین فرد را نیز در بالای حوزه صنایع‌دستی قرار دهیم وقتی امکانات لازم را ندارد نمی‌تواند اقدام موثری انجام دهد.»
با توجه به شعارهای مطرح‌شده از سوی ضرغامی در خصوص زیر میز زدن و با توجه به نیاز مبرم تولیدکنندگان و هنرمندان صنایع‌دستی برای در اختیار داشتن ساز‌و‌کار مناسب برای فروش محصولات، انتظار می‌رود وزیر میراث فرهنگی با برنامه‌ریزی صحیح و استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی و اتحادیه‌های صنایع‌دستی زمینه ارائه بستر لازم برای فروش صنایع‌دستی در قالب فروشگاه‌های یکپارچه را فراهم کند. باوجود آنکه وزارتخانه امکان قانونی ورود به بحث فروش را ندارد اما بی‌شک می‌تواند با تسهیل فرآیندها، ارائه تسهیلات و با واگذاری برخی اماکن تاریخی در اختیار خود به فعالان صنایع‌دستی زمینه فروش هنرهای سنتی و انتفاع هنرمندان از این موضوع را فراهم کند.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :
