چگونگی پاسخ ایران به دو قطعنامه تصویبی در شورای حقوق بشر و شورای حکام /تعامل یا تقابل؟
به گزارش جهان صنعت نیوز: خبرگزاری فرانسه از موافقت ۲۶ عضو از ۳۵ عضو آژانس، دو رای مخالف روسیه و چین، ۵ رای ممتنع و غیبت دو عضو شورا خبر داد. دومین قطعنامه علیه ایران نیز قطعنامه کانادا درباره «وضعیت حقوق بشر در ایران» در پی اعتراضات اخیر است که چهارشنبه توسط کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد با ۷۸ رای موافق، ۳۱ رای مخالف و ۶۹ رای ممتنع به تصویب رسید. این قطعنامه برای تصویب نهایی ماه آینده به مجمع عمومی ارسال خواهد شد. به طور کلی در این مدت اخیر شکل‌گیری یک اجماع جهانی علیه ایران برای افزایش حلقه‌های فشار به ایران مشاهده می‌شد.
در پی این اتفاقات، از واکنش‌های داخلی باید به گفته‌های دیروز «محمد اسلامی» در مصاحبه با ایلنا و اظهارات پنجشنبه سخنگوی وزارت امور خارجه اشاره کرد؛ رئیس سازمان انرژی اتمی درباره سفر «رافائل گروسی» به ایران گفته که «این سفر برای وقتی بود که از سیاست فشار استفاده نکنند، حرکت‌های سیاسی و آوردن عبارات غیرواقعی و غیرحرفه‌ای در شرایطی که گفت‌وگو وجود دارد و مذاکرات مسیر خودش را طی کرده است، در راستای همان سیاست شکست‌خورده فشار حداکثری است که از نظر ما مردود است.» وی در بخشی دیگر از مصاحبه خود به موضوع برجام اشاره کرد و گفت: «امروز طرفین برجام می‌خواهند بازگردند؟ بسم‌الله بازگردند و طبق همان برجام عمل کنند. موارد ادعایی و اتهامی را کنار بگذارند، ایران خودش را محدود کرد که اعتمادسازی کند و فقط ایران در این توافق ماند؛ طرفین تعهدات خودشان را اجرا نکردند. ایران هیچ‌کاری که آژانس از آن مطلع نباشد، انجام نداده و نمی‌دهد و فعالیت‌های ما همگی در چارچوب مقررات است.»
از سوی دیگر «ناصر کنعانی» پنجشنبه ضمن محکوم کردن و مردود خواندن قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تروئیکای اروپایی به شورای حکام، گفته که «بی‌تردید در صورت تصویب قطعنامه، پاسخ تهران قاطع و موثر خواهد بود.»
هرچند هنوز چگونگی و نحوه پاسخ تهران مشخص نیست ولی لغو شدن سفر هیاتی از آژانس به ایران را می‌توان نشانه‌ای از همین مساله دانست؛ چندی پیش ایران با اعزام یک هیات به وین برای گفت‌وگو با آژانس در تلاش بود که فرصت و زمینه تعاملات و رفع مسائل را فراهم کند و پس از گفت‌وگوها و دیدارهای صورت‌گرفته هم بنا بر سفر هیاتی از آژانس به ایران بود؛ منتها به دنبال قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تروئیکای اروپایی به شورای حکام، مقامات ایرانی همچون رئیس سازمان انرژی اتمی نسبت به مفید و نتیجه‌بخش بودن این سفر مطمئن نبودند. محمد اسلامی در یکی از مصاحبه‌های خود اشاره کرده بود که «بدیهی است چنانچه پیش‌نویس قطعنامه مورد نظر آمریکا و سه کشور اروپایی تصویب شود، معلوم نیست سفر هیات آژانس به ایران نتیجه‌ای به دنبال داشته و مفید باشد» و وی همچنین بر این باور بود که اگر آژانس حسن نیت می‌داشت، چنین قطعنامه‌ای را با این ابعاد ارائه نمی‌کرد که البته در نهایت هم سفر هیاتی از آژانس به ایران لغو شد.
در طرف دیگر ماجرا گفته‌های مقامات غربی با مقامات ایرانی تفاوت بسیار دارد. روز گذشته «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در توئیتی نوشت: «ما همچنان در تلاشیم در مسیر دور زدن تحریم‌ها علیه ایران اختلال ایجاد کنیم.» او در توئیت خود اعلام کرده «وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در حال تعیین شرکت‌های مختلفی است که در امور پتروشیمی و نفت با ایران مشارکت دارند. هرکسی که در تسهیل این مبادلات دخیل باشد، تحریم‌های ایالات متحده را تهدید می‌کند.»
جدا از تلاش‌های ایران و دیدار و گفت‌وگو با آژانس، دومین قطعنامه شورای حکام در سال جاری نیز همانند اولین قطعنامه علیه ایران به دلیل مسائل باقی‌مانده میان ایران و آژانس در مورد آثار اورانیوم یافت‌شده در سه سایت هسته‌ای ادعایی اعلام نشده و آنچه عدم همکاری کافی ایران با آژانس خوانده شد، به تصویب رسید. مدت‌هاست نگرانی‌هایی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران و مساله همکاری ایران با آژانس مطرح می‌شود؛ مدیرکل آژانس انرژی اتمی در نشست‌های متعددی این موضوع را پیش کشیده است. او در یکی از نشست‌های هفته گذشته خود نیز گفته که «از ایران می‌خواهیم با ما همکاری کند. بارها گفته‌ام که این چیزها (موضوعات) کنار گذاشته نخواهد شد. وظیفه آنهاست که اطلاعاتی که نیاز داریم را در اختیار ما قرار دهند.» از سوی دیگر اروپایی‌ها که سال‌هاست درخصوص فعالیت‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی می‌کنند «اشتفن کلمنت» سفیر اتحادیه اروپا پنجشنبه در حاشیه نشست سازمان بین‌المللی انرژی اتمی بیان کرده که «اتحادیه اروپا عمیقا نگران است که مکان فعلی و یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای که ممکن است امروز هنوز در ایران وجود داشته باشد، برای آژانس شناخته نشده باشد.»
همواره در اظهارنظرات داخلی اعلام آمادگی ایران و عدم حسن‌نیت غربی‌ها و آژانس دیده می‌شود و در مقابل هم غربی‌ها معتقدند که ایران همکاری‌های لازم را در جهت پرونده هسته‌ای خود نمی‌کند؛ قضاوت دقیقی از این حرف‌ها و عملکرد‌ها وجود ندارد ولی چیزی که روشن است اینکه عرصه جهانی و داخلی برای ایران در حال تنگ‌تر شدن است؛ نتیجه‌اش هم چیزی جز تحمیل روزافزون فشار‌ها و مشکلات بر مردم نخواهد بود.
براساس واکنش ناصر کنعانی به تصویب قطعنامه علیه ایران، آینده و نحوه پاسخ ایران معلوم نیست ولی موضوعی که مورد بحث است این است که واکنش و پاسخ ایران به این موضوع چه تعاملی باشد و چه تقابلی، چشم‌اندازی برای آینده روابط ایران و کشورهای خارجی و نوع تعاملات آن با آژانس و همچنین سیاست خارجی ایران خواهد بود. هرچند بارها کارشناسان تاکید کردند که ایران باید از اقدامات تقابلی و همچنین عکس‌العمل‌های هیجانی دوری کند و به فکر راهکارهای تعاملی و درست برای برون‌رفت از وضعیت نابسامان خارجی و داخلی فعلی خود باشد، ولی فعلا باید منتظر ماند که ایران چه نوع واکنشی را از خود نشان خواهد داد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
