بانک‌های ناسالم بلای اقتصاد کشور شده‌اند
جهان صنعت نیوز| کامران ندری در گفت وگو با جهان صنعت در خصوص نگرانی ها در مورد افزایش نقدینگی گفت: رشد نقدینگی باید در بلند مدت متناسب با رشد تولید در اقتصاد باشد. برای رشد نقدینگی مناسب‌ترین قاعده این است که بگوییم در بلند مدت با متوسط و میانگین رشد نقدینگی متوسط و میانگین رشد تولید تقریبا همخوانی داشته است.یعنی اگر متوسط رشد نقدینگی از متوسط رشد تولید بیشتر باشد، در واقع این موضوع منجر به تورم می شود .ضمن اینکه در کنار رشد تولید رشد قیمت ها را خواهیم داشت که در کشور ما عامل تورم چند دهه گذشته بوده است.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر استقلال بانک مرکزی گفت: برای مهار نقدینگی ابتدا باید اقدامات ساختاری انجام دهیم و در راس این اقدامات ساختاری استقلال بانک مرکزی قرار می‌گیرد.
به گفته او تصمیماتی که در بانک مرکزی گرفته می شود باید عاری از مداخلات سیاسی و سیاستمداران باشد.
او با تاکید بر اینکه سیاستمداران بسیار علاقمند هستند از منابع ببانک مرکزی در راستای اهداف سیاسی خود بهره بگیرند،گفت:در حالی که بانک مرکزی می تواند مانع از ورود پول پر قدرت به اقتصاد شود. درتس است که در کوتاه مدت تزریق پول ممکن است بر روی تولید و اقتصاد اثر مثبت داشته باشد، اما در بلند مدت اگر رشد نقدینگی از رشد تولید بیشتر شد،نتیجه ای جز تورم در بر نخواهد داشت.
به گفته ندری؛ اولین اقدامی که باید انجام شود بازگشت استقلال به بانک مرکزی است؛ به طوری که تصمیماتی که در بانک مرکزی اتخاذ می شود تحت تاثیر ملاحظات و اهداف سیاسی قرار نگیرد، البته استقلال باید در عمل باشد و نه روی کاغذ.
بانک مرکزی مورد سواستفاده سیاستمداران
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: تجربه سالهای گذشته نشان می دهد که همواره بانک مرکزی توسط سیاستمداران مورد سو استفاده قرار گرفته است.هرچند ادعای دولت آقای روحانی این است که فشاری بر روی بانک مرکزی نمی آورد و ظاهر امر این را نشان می دهد که دولت خیلی برای تامین منابع خود و کسر بودجه خود به طور مستقیم به بانک مرکزی فشار نیاورده است. اما دولت به طور غیر مستقیم و از طریق بانکها ، به بانکها فشار آورده و این بانکها دچار کسری شده و نهایتا بانک ها سراغ منابع بانک مرکزی رفته اند.
او ادامه داد: بانک مرکزی باید یک چارچوب سیاستی مشخصی برای اعمال سیاست پولی داشته باشد. اگر بانک مرکزی مبنایی برای سیاستگذاری پولی نداشته باشد نمی تواند وظایف اصلی که از آن انتظار می رود را انجام دهد.
ندری با اشاره به اینکه چارچوب سیاستگذاری پولی مساله بسیار مهمی است، گفت: در حال حاضر در دنیا برای اعمال سیاست های پولی از چارچوب هدف‌گذاری تورمی استفاده می کنند.بر این اساس که بانک مرکزی یک نرخ تورمی را هدف‌گذاری می کند و تلاش می کند با استفاده از ابزارها و راهکارهای وضعیت موجود اقتصاد اقداماتی را در بازار به منظور کنترل تورم انجام دهد.
عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی توضیح داد: مثلا باید بازار پول سازمان یافته داشته باشد تا از طریق آن بتوان اهداف کنترل تورم را دنبال کرد.این در حالی است که این ساختارها و ابزارها در سیاست های کلان اقتصادی ما وجود ندارد و بانک مرکزی بیشتر در حوزه پول و بانک بسیار منفعلانه عمل کرده است و به عنوان یک سیاستگذار فعال که هدایت نرخ بهره و نقدینگی را در اختیار داشته باشد، فعالانه عمل نکرده است.
کسری‌های مزمن دلیل رشد نقدینگی
ندری در ادامه با تاکید بر اینکه مهمترین چالش امروز بانک مرکزی در حوزه پولی اضافه برداشت بانکها است،با بیان دلایل رشد بالای نقدینگی گفت: کسری های مزمن و شدید بعضی از بانکها از مهمترین دلایل رشد نقدینگی است.بسیاری از بانکها در پایان هر روز کاری با کسری نقدینگی مواجه هستند و چون نمی توانند این کسری نقدینگی را از طریق متعارف جذب کنند یا سراغ منابع بانک مرکزی می روند و از منابع بانک مرکزی به صورت اضافه برداشت استفاده می‌کنند و یا با پیشنهاد نرخ سود بالا و خارج از عرف تلاش می کنند که سپرده های سایر بانکها را جذب کنند.
او ادامه داد: هر دوی این اقدامات صدمات و لطمات جبران ناپذیری به اقتصاد زده و بازار پول را بهم زده است.
او گفت: در حال حاضر بانک مرکزی برای اینکه بتواند رشد نقدینگی را تحت کنترل قرار دهد، باید بانک‌های ناسالم که بلای نظام پولی و اقتصاد کشور شدند را ساماندهی کند.
عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی افزود: متاسفانه دولت در این رابطه به بانک مرکزی کمک جدی نکرده است. بانک مرکزی بدون حمایت دولت، قوه مقننه و قضاییه نمی تواند از عهده بانک های متخلف بر آید. این بانکها انقدر قدرت دارند که بانک مرکزی به تنهایی نمی تواند از عهده نظارت و ساماندهی این بانک ها برآید، چرا که ممکن است تبعات اجتماعی بزرگی را در پی داشته باشد.به ویژه اینکه این بانک ها وابسته به نهادها و ارگان های هستند که قدرت دارند و در مقابل بانک مرکزی مقاومت می کنند.
تصمیمات ارزی از درون بانک مرکزی بیرون نیامده بود
این کارشناس اقتصادی با اشاره به سیاست های ارزی دولت از ابتدای سال ۹۷ یادآور شد: واضح است که تصمیماتی که در ابتدای سال در مورد مسایل ارزی گرفته شد از درون بانک مرکزی بیرون نیامده بود،در واقع بسته ارزی سیاستی بود که از ناحیه دولت به بانک مرکزی تحمیل شد و شاید بانک مرکزی هم موافق با آن نبود.
ندری در پایان گفت: بهنظر می رسید بانک مرکزی در دوره آقای سیف خیلی مستقل عمل نمی کرد و دولت سیاستگذاری انجام می‌داد. در حال حاضر هم نمی دانم تا چه اندازه بانک مرکزی در زمینه سیاستگذاری ارزی از استقلال لازم برخوردار است اما فکر می‌کنم فشارهای روی بانک مرکزی است . به طوری که به لحاظ ساختاری براساس قانون پولی و بانکی این اختیار را به رئیس جمهور و وزیر اقتصاد می دهد که بانک مرکزی را تحت فشار قرار دهند. تا زمانی هم که بانک مرکزی استقلال کامل نداشته باشد پاسخگو هم نخواهد بود.
گفت‌وگو
لینک کوتاه :
