کامیون‌های مرموز دریاچه ارومیه
استحصال لیتیوم از شورابه‌های باقی مانده دریاچه ارومیه، برداشت نمک و یا حضور چینی‌ها برای برداشت ذخایر «برم»؛ اینها فرضیه‌هایی است که پس از انتشار تصاویری از فعالیت گسترده کامیون‌ها در اطراف دریاچه ارومیه مطرح شده‌است.
به گزارش جهان صنعت نیوز، چند روز پیش تصاویری از حرکت چند کامیون بر بستر دریاچه ارومیه و حمل خاک این دریاچه در شبکه‌های مجازی دست‌به‌دست شد تا بار دیگر به شایعات مربوط به استحصال لیتیوم از شورابه‌های باقی‌مانده از دریاچه دامن بزند. با این حال مقامات، این شایعات را به کل رد و اعلام کرده‌اند که دریاچه ارومیه حاوی لیتیوم است، اما مقادیر آن به قدری اندک بوده که هیچ‌کس در ایران نمی‌تواند این میزان را فرآوری کند. در این میان به گفته رحیم وهاب‌زاده، رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ارومیه، در حال حاضر تنها نمک دریاچه به دست دو شرکت فعال در بخش خصوصی برداشت می‌شود. از سوی دیگر مختار خانی، رییس اداره حفاظت محیط‌زیست ارومیه نیز اعلام کرده که اخیرا یک شرکت چینی درخواست دریافت مجوز برای برداشت شورابه‌های پارک ملی دریاچه ارومیه را داشت، اما اداره حفاظت محیط‌زیست اجازه برداشت شورابه از این منطقه را به چینی‌ها نداد.
دریاچه ارومیه چقدر لیتیوم دارد؟
چند روز پیش تصاویری از حرکت چند کامیون بر بستر دریاچه ارومیه و حمل خاک این دریاچه در شبکه‌های مجازی دست‌به‌دست شد، همین موضوع بار دیگر به شایعات مربوط به استحصال ماده مهم و راهبردی لیتیوم از شورابه‌های باقی‌مانده از دریاچه دامن زده است. با این حال مقامات مسوول کشوری و استانی و فعالان اقتصادی در بخش معدن استان آذربایجان غربی درستی این شایعات را به کل رد و اعلام کرده‌اند که دریاچه ارومیه حاوی لیتیوم است، اما مقادیر آن به قدری اندک بوده که هیچ‌کس در ایران نمی‌تواند این میزان اندک را فرآوری کند.
این در حالی است که بیشترین و بزرگ‌ترین دخایر لیتیوم دنیا در بولیوی و افغانستان وجود دارد که حتی تعدادی از کارشناسان یکی از دلایل کودتای بولیوی و جنگ آمریکا در افغانستان به‌ویژه در دوران ترامپ را دسترسی به معادن غنی لیتیوم در این کشور می‌دانستند. بزرگ‌ترین معادن لیتیوم ایران هم در شرق کشور و در استان خراسان جنوبی در شهر نهبندان و اطراف بیرجند قرار دارند. بعد از آن دریاچه نمک قم، چهارمحال و بختیاری و اصفهان هم دارای این معدن هستند. لیتیوم اکنون در بازارهای جهانی به صورت فلز، به طور تقریبی ۱۶۰ دلار به ازای هر کیلوگرم به فروش میرسد، همچنین کنسانتره آن با کیفیت‌های «درجه کیفیت ساخت باطری»، «کربنات لیتیوم» و «کنسانتره» به ترتیب در حدود ۲۰ هزار دلار، هفت دلار و پنج دلار در هر تن به فروش میرسد.
این موضوع مانند صید شاه‌ماهی است که از برنامه‌های نامتوازن توسعه، به ویژه در زمینه احداث سدها و خشک شدن تالاب‌ها و به نفع سودجویان و مخالفان احیای دریاچه‌ها رقم زده شد. این در حالی است که هنوز استحصال لیتیوم در دریاچه ارومیه تایید نشده است.
لیتیوم نه، نمک دریاچه برداشت می‌شود
«رحیم وهاب‌زاده» رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ارومیه به نکته دیگری اشاره کرد. او به ایلنا گفت: «در حال حاضر تنها نمک آن به دست دو شرکت فعال در بخش خصوصی برداشت می‌شود که آن هم در ساخت محصولات شوینده به کار می‌رود.»
داستان برداشت نمک از دریاچه اورمیه به چند سال اخیر ختم نمی‌شود، از همان اواسط دهه نود با ورود چند شرکت غیر‌بومی از استان‌های شرقی ایران برداشت گسترده نمک از منطقه انزل ارومیه آغاز شد. از آن زمان تاکنون حمل روزانه صدها تن نمک از جاده‌ها هم موجب از بین رفتن زیرساخت‌های جاده‌ای شد و از طرفی هم ریزش این نمک به اطراف جاده‌ها باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی را نابود کرد.
ساکنان بومی معتقدند محل برداشت‌های گسترده نمک دقیقا محل بروز طوفان‌های نمکی در زمان وزش بادهای تند است، اما به گفته مسوولان مربوطه مجوز برداشت نمک تنها در فصل‌های‌تر و سرد سال و تنها به شرکتهای بزرگ داده شده است. مسوولان ادعا کردند که افراد محلی هم در فصل پاییز می‌توانند از ذخایر نمک منطقه برداشت کنند، اما تنها به مساحت ۲۰ هکتار و به عمق حداکثر ۴۰ سانتیمتر. طبق بررسی‌ها در حال حاضر یک شرکت در مراغه و شرکت دیگری در سلماس از نمک دریاچه ارومیه با مجوز اداره محیط‌زیست به عنوان ماده اولیه تولید برداشت می‌کنند.
لیتیوم نه، نمک هم نه، چینی‌ها «برم» دریاچه ارومیه را می‌خواهند؟
در نهایت «مختار خانی» رییس اداره حفاظت محیط‌زیست ارومیه اعلام کرد: «اخیرا یک شرکت چینی از طرف سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) آمد و درخواست دریافت مجوز برای برداشت شورابه‌های پارک ملی دریاچه ارومیه را داشت، اما اداره حفاظت محیط‌زیست اجازه برداشت شورابه را از این منطقه به چینی‌ها نداد. شرکت چینی هم به دنبال ذخایر «برم» موجود در شورابه‌های دریاچه بود نه لیتیوم.»
بحران خشک شدن دریاچه ارومیه
هنوز ابعاد پنهان تردد کامیون‌ها شفاف نشده است، اما تبعات برداشت بی‌رویه نمک همچنان برای ساکنان منطقه و همگان عیان است. به عقیده کارشناسان حوزه محیط‌زیست مرگ دریاچه ارومیه به خودی خود تبعات جبران‌ناپذیری را برای ساکنان منطقه دارد، حال با برداشت بی‌رویه نمک از سطح آن می‌توان فاجعه محیط‌زیستی رقم زد.
در دهه ۱۹۹۰ طوفان‌های گرد و غبار ناشی از خشک شدن دریاچه آون کالیفرنیا باعث اپیدمی بیماری تب دره، آلرژی، آسم، عفونت‌های سینوسی، برونشیت، عفونت گوش و گلو، سرطان ریه و بیماری‌های قلبی و عروقی در آمریکا شد؛ بیماری‌هایی که هنوز هم سالانه چندین میلیون دلار هزینه درمانی را به سیستم سلامت آن کشور تحمیل می‌کنند.
این تجربه یک بار دیگر با خشکی دریاچه آرال تکرار شد و این بار مردم آسیای میانه در فاصله سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ طوفان‌های گرد و غباری را تجربه کردند که ناشی از تحلیل رفتن و سرانجام خشکی کامل دریاچه آرال بود. ساکنان ازبکستان و قزاقستان از همان زمان طوفان‌های شن و ماسه‌ای را شاهد بودند که باعث کم‌خونی، آسم، سل، ورم مفاصل، اختلالات غدد درون‌ریز، بیماری‌های چشمی، سرطان حلق و حنجره، سرطان‌های گوارشی، هپاتیت و تب مالت حصبه می‌شد. در این میان ناقصالخلقهزایی و مرگ‌و‌میر نوزادان، تولد کودکانی با عقبماندگیهای ذهنی یا بلوغ زودرس ماندگارترین میراثی بود که مرگ دریاچه آرال برای بازمانده‌ها گذاشت. امروزه گزارش‌های وزارت بهداشت این کشورها نشان می‌دهد که حدود ۷۰ درصد از زنان ساکن در این منطقه از بیماری کم‌خونی رنج میبرند.
باید اذعان کرد دریاچه ارومیه هم دست کمی از این دریاچه‌ها ندارد و ادامه روند خشکی آن می‌تواند به طوفان‌های غبار و نمک و فراگیر شدن بیماری‌های مختلف منجر شود.
بحران طوفان نمکی
«محمد هاشمی» کارشناس محیط‌زیست و آب درخصوص پیامدهای ناگوار برداشت بی‌رویه نمک از دریاچه ارومیه به «جهان‌صنعت» گفت: طوفان نمکی تا وقتی که ذرات نمک به صورت میکرون و پودری درنیاید ایجاد نمی‌شود. در واقع از گذشته‌های دور بستر نمکی خیلی قطوری کف دریاچه ارومیه تشکیل شده؛ لایه‌هایی با عمق نیم‌متر و حتی بیشتر که به‌تنهایی به‌صورت طوفان نمکی بلند نمی‌شوند، اما با صدور مجوز برداشت نمک به عنوان ماده معدنی، صاحبان کارخانه‌ها با استفاده از ابزار و سازه‌ها شروع به کندن نمک از بستر رودخانه می‌کنند که در نتیجه لایه‌های نمکی پودر شده و با وزش باد در هوا معلق می‌شوند.
وی درباره خطر ریزگردهای نمکی هشدار داد و اظهار کرد: متاسفانه هرگونه دست‌درازی به جان بی‌رمق و نمکین دریاچه ارومیه موجب افزایش ریزگردهای نمک در هوا می‌شود؛ موضوعی که در حال حاضر در حاشیه دریاچه، بخش‌های شمال شرق و محل تالاب‌های اقماری خشک‌شده دریاچه ارومیه که میزان نمک کمتر است، به چشم می‌خورد و باعث خالی از سکنه شدن تعدادی از روستاها و ایجاد بیماری ریه به‌ویژه در میان کودکان شده است.
او ادامه داد: جدا از طوفان‌های نمکی‌ای که از سطح دریاچه برمی‌خیزد، معمولا هنگام انتقال نمک‌های استحصال‌شده نیز مقداری نمک از سطح کامیون‌ها روی جاده‌ها ریخته و در هوا پخش می‌شود و علاوه بر خسارت وارد کردن به زمین‌های زراعی، سلامتی مردم مناطق اطراف را هم به مخاطره می‌اندازد. این در حالی است که متاسفانه با وجود بروز مشکلات عدیده برای مردم مناطق اطراف دریاچه، به اعتراض‌های جوامع محلی توجهی نشده است. ادارات کل محیط‌زیست و صمت آذربایجان غربی هم تاکنون برخورد قاطعی با عوامل این کار نداشته‌اند.
اخبار برگزیدهمحیط زیستویدئو
لینک کوتاه :
غم انگیزتر از این هم مگه میشه برای این ویرانه باید خون گریه گرد
بدیش اینه که نمی تونیم به مسئولین احتمات کرد
مگر ما دولت ویا مسئولان داریم که اینها را می‌نویسید در این کشور همه تو کار خودشون هسنتد کی به فکر مردم ویا کشوره
سلام فقط من میدانم که بدبخت ترین مردم روی کره زمین ما مردم ایران هستیم وسلام
برای احیای دریاچه ، فقط یک راه کار وجود داره، و آن خارج کردن سنگ‌های یک‌تنی که برای پل زدن داخل چاه‌های دریاچه پُر کردین رو باید دوباره خارج کنین- شماها چشم چشمه رو کور کردین و تنها باید خارج کنین، والسلام_ ای کاش پُل نمیزدین _ زمان ساختن پل بنده اونجا بودم و شاهدم _ لذت قایق‌های حمل خودرو خیلی بیشتر بود و آب دریا هم سر جاش بود
آنموقع که مهندسان ژاپنی پیشنهاد تنل رو داده بودن باید قبول میکردین _ ولی با مسئولین بیسواد مگه میشه؟
ج: عمرا ، چون مقام برای مسئولین خیلی ارجهیتش بیشتره تا کار درست رو انجام بدم . لعنت به باعث و بانیش_ خدا لعنت کنه .
مردم در دهه ۵۰ زندگی نمیکنند یک بار بفهمید و کم دروغ بگید بد ذاتهای رسوا
خدالعنتتان کند که همه جاراویران کردید
با اجرای طرح ایرانرود و گسترش آن به سمت دریاچه میشه دریاچه رو احیا کرد
این مسئولین هر کدام فکر زندگانی خود. واطرافیان خود هستند وقتی. بار خود را بستند میروند زیر همان پرچم که یک زمانی می سوزاندن آخر ایران ملت در درمانده
هر دم از این باغ بری میرسد – تازه تر از تازه تری میرسد
از لجن دریاچه بحرالمیت یک نوع ماسک پاکسازی پوست تهیه وصادر میشه
شرکت های دانش بنیان ما کجاهستن
بازهم خام فروشی
شرکتهای خصوصی که میفرمایید صاحبانش از جماعت آقازاده‌ها هست یا رانت وفساد واسطه مسعولین اگر از این دو نوع باشد نباید شک کرد در دروغ گفتن آن مسعول .، بخصوص چینی که هر جایی نمیاد خودشو پرت کنه و بشکنه دیگه باید واقعا شک کرد.
در ضمن در جواب علی آقا نباید به اون مهندس بد بخت لعنت بفرستی باید به اون مسعولین رانت لعنت بفرستی که بخاطر پول همه را زیر پا لح میکند
به نظر من باید سریع دست به کار شد و با اعتراض گسترده جلوی نابودی محیط زیست رو گرفت مسئولین بی مسئولیت باید از کار برکنار شوند و کار رو به دست متخصصان دهند
مردم دلیل خشکاندن اورمیه وبخطر افتادن منطقه را می‌خواهند بدانند
احیا اورمیه بمرحله بی بازگشت رسیده تا دیروز برای گشودن سدها مردم التماس می‌کردند و بعدازاین بعلت افزایش گرما براثر انعکاس سطح بیابان شده دریاچه بارانی نخاهدبارید که مردم دست بدعا برا باران شوند و هزینه سنگین آبرسانی از دریاهای جنوب و شمال را باید بجان بخرند ؛دست دشمنان و نادانان بدتر از دوشمن مریزاد بخاطر لیتیم باجان و سلامتی پانزده میلیون انسان بازی بدی آغاز کرده اند اگر هدف پول بود منطقه پتانسیل میلیونها گردشگر را داشت ودارد
دکل های چینی که ابرها روازبین میبرند چون در رطوبت نمیشه لیتیوم برداشت کرد مگه چقدر کامیون برای برداشت نمک اونم واسه دوکارخانه کوچک میان همه مردم می‌بینند که هزاران کامیون صف می‌بندد برای بردن لیتیوم الان به لطف رسانه های اجتماعی همه مردم همه چیو بدون سانسور می‌بینند نیازی به کارشناس نیست که
مگر این دریاچه ارومیه همانجایی نیست که چند ماه پیش اعلام کردند کسی از اینجا نمک استخراج نکنه چون آلوده است و مواد مضر و پساب سمی داشته؟ پس چی شد؟
مردم اون منطقه باید جمع بشن .نزارن کامیون و یا هر کسی بیاد اونجا از نمک این دریاچه سو استفاده کنه .همه با هم بریزن اونجا راه رو ببندن .حتی خود دولت هم نمی تونه جلوی مردم بگیره
لطفاً نوع نمک استخراج و شرکتهای بزرگ بهره بردار هم به اطلاع عموم رسانیده شود.چون نمک اصلی دریای ارومیه کلرید پتاسیم است که در طب کاربرد دارد جزو نمک های گران می باشد. قابل صادرات است و ارزشش از نمک سدیم بیشتر است.