تورم سفره‌های نوروزی را بلعید
قیمت کالاها و خدمات مداوم در حال افزایش است و دستمزد‌ها که باید حداقل هزینه یک خانوار متوسط را فراهم کند، به پای این افزایش قیمت‌ها نمی‌رسد. نتیجه هم می‌شود حذف برخی اقلام خوراکی از سفره مردم، خانه‌های کوچک‌تر، حاشیه‌نشینی و دهها و شاید صدها مساله دیگر.
به گزارش جهان صنعت نیوز، قیمت کالاها و خدمات به‌طور مداوم در حال افزایش است. دستمزد‌ها هم که باید حداقل هزینه یک خانوار متوسط را فراهم کند، به سرعت این افزایش قیمت‌ها نمی‌رسد. نتیجه هم می‌شود حذف برخی اقلام خوراکی از سفره مردم، خانه‌های کوچک‌تر، حاشیه‌نشینی و… سلامتی و امنیت غذایی ایرانیان درست در تیررس تورم است.
نگاهی به داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد قیمت برخی اقلام خوراکی ضروری مورد نیاز هر فرد نسبت به سال گذشته دهها برابر افزایش داشته است. نتیجه آن می‌شود که برخی از مردم برخی از اقلام ضروری را از سبد خوراکی خود حذف یا میزان آن را بسیار کم می‌کنند.
نکته مهمی که باید در بررسی قیمت‌های اعلامی مرکز آمار ایران در نظر گرفت، اختلاف قیمت با کف بازار است. به عبارتی آنچه در قیمت‌های مرکز آمار ایران آمده کمتر از قیمت‌هایی است که مردم در بازار با آن مواجه می‌شوند. یعنی فشار تورم بر شانه‌های مردم بیش از آن چیزی است که داده‌های رسمی روایت می‌کند.
بیش از سه ماه از روز موعودی که وزارت جهاد کشاورزی برای کاهش قیمت گوشت و رسیدن آن به قیمت‌های پارسال وعده داده بود، می‌گذرد. علی‌رضا پیمان‌پاک قائم‌مقام وزیر جهادکشاورزی در اوایل مهرماه گفته بود برنامه‌ریزی شده که سطح قیمت گوشت به قیمت‌های سال گذشته بازگردد. پیمان‌پاک همچنین پیش‌بینی کرده بود از اواسط آبان ماه ثبات در بازار گوشت برقرار شود، اما آنچه که از وضعیت قیمت‌ها در بازار گوشت دیده می‌شود، شرایطی عجیب در قیمت‌هاست؛ اینکه نه‌تنها قیمت گوشت به قیمت‌های پارسال نرسید، بلکه عددهای عجیب و غریبی به خریداران گوشت اعلام می‌شود.
گوشت، رکورددار تورم در بهمن‌ماه
بررسی آمار تورم خوراکی‌ها در بهمن‌ماه نشان می‌دهد با وجود کاهش قیمت اکثر محصولات، تورم سالانه خوراکی‌ها از ۴۵ درصد عبور کرده و گوشت قرمز همچنان رکورددار گرانی‌هاست. داده‌های جدید مرکز آمار نشان می‌دهد تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در بخش سالانه به ۱/ ۴۵ درصد رسیده است. این شاخص در بخش نقطه‌ای و ماهانه به ترتیب ۶/ ۳۱ درصد و منفی نیم‌درصد را نشان می‌دهد.
نرخ تورم خوراکی‌ها در ۱۲ ماهه منتهی به پایان بهمن در محدوده ۲۲ تا ۹۳ درصد بوده است. در این بین گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ثبت تورم سالانه ۳/ ۹۳ درصد همچنان رکورددار گرانی‌ها در بهمن ۱۴۰۲ شناخته می‌شود. گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها نیز با ثبت تورم ۷/۹۰ درصد پس از آن قرار دارد تا مشخص شود مردم در تهیه گوشت بیش از هر مواد غذایی دیگری دچار مشکل شده‌اند.
گروه روغن و چربی‌ها که تا ماه‌ها روند صعودی قابل‌توجهی داشت و تورم آن بیش از گوشت بود، چند ماهی است که روند صعودی آرام‌تری دارد و در بهمن‌ماه نیز با ثبت تورم سالانه ۸/۲۲ درصد کمتر از هر مواد غذایی دیگری گران شده است. پس از آن نیز نان و غلات با ۳/ ۲۴ درصد قرار دارد.
تورم خوراکی‌ها در شاخص نقطه‌ای عدد ۶/ ۳۱ درصد را نشان می‌دهد. این شاخص که قیمت کالاها و خدمات را در ترازوی مقایسه با ماه مشابه سال گذشته قرار می‌دهد، در بهمن ۱۴۰۲ عدد ۶/ ۳۱ درصد را به تصویر می‌کشد. در بخش تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها نیز گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ثبت رقم ۵/ ۷۸ درصد رکورددار است و پس از آن همانند تورم سالانه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آن به عدد ۷۷ درصد در مقام دوم گرانی ایستاده است.
نکته جالب توجه به تورم نقطه‌ای روغن و چربی‌ها بازمی‌گردد که در بهمن‌ماه منفی شده و طبق محاسبات مرکز آمار در مقایسه با بهمن سال گذشته ارزان‌تر به دست مصرف‌کننده می‌رسد. نان و غلات نیز تنها حدود ۱۲ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل گران شده تا پس از روغن در رده دوم کمترین تورم خوراکی‌ها قرار بگیرد.
با وجود کوچک‌تر شدن هر روزه سفره مردم و کاهش قدرت خرید شهروندان، در محاسبات دولتی بسیاری از خوراکی‌ها و مواد غذایی در یک ماهه بهمن نسبت به دی ارزان شده‌اند. چنانکه تورم ماهانه خوراکی‌ها در این ماه عدد منفی نیم درصد را نشان می‌دهد.
براساس اعداد و ارقام رسمی که از سوی مرکز آمار ارائه شده، در بین ۱۲ زیرگروه اصلی پنج کالا، یعنی خوراکی‌ها، گوشت قرمز و گوشت ماکیان، گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها، روغن‌ها و چربی‌ها و سبزیجات نسبت به تورم خوراکی‌ها در دی سال جاری ارزان شده‌اند. چنانکه تورم ماهانه سبزی‌ها در این ماه تا حدود منفی ۶ درصد کاهش یافته است.
حداکثر تورم در این ماه مربوط به ماهی‌ها و صدف‌داران است که از ۵/ ۳ درصد فراتر نرفته است تا مشخص شود از دیگر دستاوردهای دولت سیزدهم حتی اگر در سفره و معیشت مردم احساس نشود، اما در آمار دولتی حرکت رو به پایین قیمت مایحتاج اساسی مردم است.
گرانی گوشت تا جایی پیش رفت که نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: گرانی‌های حاکم در بازار مواد پروتئینی ربطی به حذف ارز ترجیحی ندارد و مساله اصلی ضعف در مدیریت است.
مهدی طغیانی در تذکری شفاهی عنوان کرد: مدیریت بازار کالاهای اساسی به ویژه بازار مواد پروتئینی در این روزها ضعیف است. وقتی که گوشت قرمز وارد بازار می‌شود باید بالاترین قیمت آن ۳۵۰ هزار تومان باشد، اما اکنون در شهرهای کوچک بیش از دو برابر این مبلغ رسیده است. وی در ادامه اظهار کرد: مساله اصلی به مدیریت ضعیف از سوی وزارت جهاد کشاورزی بازمی‌گردد. اینکه گفته می‌شود به حذف ارز ترجیحی بازمی‌گردد حرف غلطی است. مشکل اساسی ضعف در مدیریت بازار است، چراکه در بازارهای دیگر دیدیم که مدیریت صحیح پاسخ می‌دهد. آنچه مهم است مدیریت صحیح بازار است که می‌تواند به آرامش بازار منتهی شود.
سهم گوشت از سبد کالاهای وارداتی
داده‌های اعلام‌شده نشان می‌دهد در ۱۱ ماهه سال جاری ۳۲ میلیارد و ۶۸۳ میلیون تن کالا به ارزش ۵۴ میلیون و ۳۵۹ هزار دلار وارد کشور شده است. با توجه به داده‌های اعلام‌شده این سوال مطرح می‌شود که سهم کالای اساسی از داده‌های گمرک در این مدت چه میزان بوده است؟
براساس داده‌های اعلام‌شده از سوی گمرک در این مدت ۲۲ میلیون و ۸۸۱ هزار تن کالای اساسی به ارزش ۱۷ میلیارد و ۸۲۶ میلیون دلار وارد کشور شده که واردات کالای اساسی در ۱۱ ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزن ۳۰/۱ درصد افزایش و از حیث ارزش ۵ درصد کاهش داشته است.
بررسی روند واردات کالای اساسی در مدت زمان مورد بررسی نشان می‌دهد واردات «گوشت قرمز سبک گرم»، «گوشت قرمز سرد سنگین»، «کود شیمیایی»، «لاستیک سنگین» و «انواع بذر» به ترتیب از بیشترین افزایش به لحاظ ارزش بین کالاهای اساسی را به خود اختصاص داده‌اند.
در ۱۱ ماهه سال جاری به لحاظ ارزش واردات «ذرت» ۱۶ درصد، «روغن‌های خوراکی نیمه‌جامد، مایع و خام» ۳۲صدم درصد و «انواع دانه‌های روغنی» ۵ درصد افزایش و «برنج» و «گندم» به ترتیب ۴۵ و ۳۹ درصد کاهش نشان می‌دهد. ارزیابی‌‌ها نشان می‌دهد در مدت زمان مورد بررسی بیشترین کاهش واردات به لحاظ ارزش بین کالاهای اساسی به «چای خشک»، «برنج»، «گندم»، «شکر خام»، «حبوبات» و «جو» اختصاص داشته است.
اختلاف قیمت ۴۰ درصدی ماهی از مزرعه تا سفره
مدیرعامل اتحادیه تکثیر و پرورش آبزیان گفت: با توجه به شرایط مساعد تولید و عرضه مناسب، اختلاف منطقی قیمت ماهی از مزرعه تا سفره ۴۰ درصد است. به گفته او، با توجه به احتمال نوسان قیمت ناشی از دلال‌بازی عوامل واسطه و دلال انتظار می‌رود دستگاه‌های نظارتی وارد بازار شوند تا خانوارها گرفتار سودجویی و گرانی نشوند.
قاسمی ادامه داد: اگر در ایام پایانی سال افزایش قیمتی در بازار رخ ندهد، هیچ ارتباطی به تولیدکننده ندارد و این موضوع ناشی از ازدیاد تقاضا پیش می‌آید. مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان افزود: برآوردها حاکی از آن است که مجموع تولید صید و آبزی‌پروری به بالای یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن برسد، درحالی که حداکثر مصرف داخل ۷۰۰ هزار تن است.
او درباره آخرین وضعیت صادرات آبزیان گفت: بنابر آمار سالانه به‌طور متوسط ارزش صادرات محصولات پروتئینی به ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است. قاسمی حداکثر اختلاف منطقی قیمت آبزیان از مزرعه تا سفره را ۴۰ درصد اعلام کرد و گفت: با توجه به سودجویی عوامل واسطه و دلال، بعضا اختلاف قیمت به ۳۰۰ درصد می‌رسد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانویدئولینک کوتاه :
