چرا طالبان حق آبه هیرمند را نمی‌دهد؟

به گزارش سرویس سیاسی جهان صنعت نیوز، حق آبه هیرمند همچنان به نوعی در گروگان طالبان است تا مردم این شهر انواع مشکلات را تجربه کنند. به طوریکه خیل عظیمی از سیستانی‌ها ترجیح شان را در این می‌بینند که با کوچ به شهر‌های دیگر، برای همیشه از معضل کم آبی رهایی پیدا کنند. نکته قابل تامل این است که قرارداد حق آبه بین دو کشور ۵۱ سال پیش تدوین شده است. اما مسئولان ایرانی بنا به دلایلی که بر هیچ کس روشن نیست، با کوتاهی در مطالبه حق محرز مردم سیستان، شرایط دشواری را رقم زده اند. همزمان افغانستانی‌ها هم با بهانه‌های واهی زیر بار هدایت آب هامون به سیستان نمی‌روند.

زندگی مردم سیستان فلج شده است

پیر محمد ملازهی در گفتگو با جهان صنعت نیوز در این باره اظهار داشت: حق آبه سه طرف دارد. یک طرف امارت طالبان، یک طرف جمهوری اسلامی و طرف سوم هم مردم سیستان هستند که شدیدا دچار کم آبی هستند، به طوریکه زندگی شان فلج شده و تقریبا اکثر روستا‌ها تخریب شداند و جمعیت شان به تهران، اصفهان، مشهد و بیرجند کوچ می‌کنند تا بتوان اینطور گفت، سیستان کلا وضعیت خوبی ندارد. اما اینکه ایران چه کاری برای حل مساله می‌تواند بکند و طالبان در چه فکری هستند، بحثی جدی است که به اراده سیاسی دو کشور مربوط است.

ایران در حق آبه هیرمند کوتاهی کرده است

کارشناس مسائل افغانستان در ادامه گفت: طالبان هیچ وقت نگفته است که قرارداد ۱۳۵۱ را اجرا نمی‌کند. اما در عمل غیر از این رفتار می‌کنند. یعنی طرح‌هایی را در دست اجرا دارند که حتی سیلاب‌های که به طرف هامون می‌آمد، به سمت گود زره که منطقه‌ای شوره زار در مرز ایران، پاکستان و افغانستان قرار دارد، می‌رود. با توجه به این سیاست طالبان جای تعجب است که ایران در شرایطی که مقاطع مهمی داشت تا طالبان را مجبور به پرداخت حق آبه سیستان کند، اما در کمال تعجب فرصت سوزی کرده است. منظور زمانی است که طالبان قدرت را در دست گرفت که بعد از آن تحولات قراردادی بین ایران، افغانستان و هند امضاء شد که قرار بر این بود، چابهار مرکز مبادلات تجاری افغانستان باشد که هندوستان هم به این همکاری تمایل زیادی داشت.

او افزود: دومین مرحله همین حالا است که افغانستانی‌ها به ایران آمده اند و قرار است سرمایه گذاری ۳۵ میلیون دلاری با اهداف خاصی داشته باشند. در این مقطع هم متاسفانه ایران منفعل عمل کرد و مثل سابق که با هند و افغانستان به توافق رسیده بودند، همان زمان باید مساله حق آبه را در قرارداد می‌گنجاندند و دسترسی افغانستان را به چابهار با تامین آب حق آبه سیستان و هامون مشروط می‌کردند. آن زمان هم غفلت کردند، اما الان که افغان‌ها از جانب پاکستان تحت فشار هستند، فرصت بسیار مناسبی است تا برای اینکه حق آبه سیستان به این منطقه روانه شود.

چالش جدی بحران آب در انتظار سیستان است

تحلیلگر مسائل خاورمیانه تصریح کرد: ایران بهترین، کوتاه ترین، ارزان‌ترین و امن‌ترین مسیر است و به همین دلیل افغانستان به این مسیر نیاز دارند. با این حال تاسف برانگیز است که نه وزارت خارجه، نه دولت واقعیت‌ها را نمی‌بینند. اگر در این مقطع نتوانیم حق آبه هیرمند را تامین کنیم، این شهر در آینده با چالش‌های عظیم و غیرقابل حل آبی مواجه خواهد شد و به طالبان هم برای تحقق هدف‌های منفعت طلبانه شان کمک خواهیم کرد. یعنی ایرانی‌ها تا زمانیکه طالبان حق آبه سیستان را تامین نکنند، نباید هیچ قراردادی را امضاء کنند.

وی توضیح داد: کم آبی هم برای ایران است و هم برای افغانستان، اما این دلیل نمی‌شود که از آب استفاده اشتراکی نداشته باشیم. اما طالبان با خودخواهی عجیبی که دارند، تا کنون زیر بار این مساله نرفته اند. البته اینطور می‌گویند که به کم آبی دچار شده اند و به همین دلیل جلوی ورود آب به سیستان را می‌گیرند. اما واقعیت این است که پشت سد کمال خان پر است و آب سیستان هم از همانجا باید تامین شود. البته منبع اصلی سد کجکی است که طالبان به هیچ وجه اجازه بازدید ایرانی‌ها از آنجا را نمی‌دهند. در واقع افغانستان برنامه‌های توسعه کشاورزی را در آن منطقه دارد و به همین دلیل بدون توجه به حق آبه ایرانی ها، سیستان را از آبی که به سرزمین ایران تعلق دارد، محروم می‌کنند.

ملازهی در پایان گفت: در پایان تاکید می‌کنم، فقدان تدبیر در مدیران ایرانی، سیستان را از حق آبه هیرمند محروم کرده است.

اخبار برگزیدهسیاسی