قیمت گوشت قرمز؛ قربانی شوک‌های اقتصادی

به گزارش سرویس کشاورزی جهان صنعت نیوز؛ بازار گوشت قرمز در ایران طی هشت سال اخیر شوک‌های زیادی را تجربه کرده است، اما سه شوک اساسی در سال‌های ۹۷، انتهای ۹۸ و ابتدای ۹۹، و سال ۱۴۰۱ مهم‌ترین برهه‌های تعیین‌کننده برای قیمت گوشت در بازار داخلی و دخالت دولت بوده‌اند. افزایش قیمت اسمی گوشت قرمز در این هشت سال، با وجود کنترل دولت در بازار مصرف، رخ داده که برخی از دلایل آن نقدینگی و برخی دیگر به دلیل ظرفیت بیشتر عرضه نسبت به تقاضا در بازار داخلی بوده است. اقلامی مانند ذرت، جو و کنجاله سویا، نهاده‌های دامی مهمی هستند که تغییرات قیمت آنها باعث تغییر در عرضه گوشت قرمز می‌شود. بررسی روند تغییرات قیمت نهاده‌های دامی نشان می‌دهد که تورم تولیدکننده دامداری‌های سنتی و گاوداری‌های صنعتی در سه برهه زمانی مهم یعنی سال ۹۷، انتهای سال ۹۸ و سال ۱۴۰۱ دچار نوساناتی بوده که تأثیرات اساسی بر عرضه گوشت قرمز در کشور داشته است.

در سال ۹۷، خروج ترامپ از برجام باعث اختلال در واردات نهاده‌های دامی و کاهش عرضه و در نتیجه افزایش تورم تولیدکننده شد و هزینه تولید دامداری‌های سنتی و گاوداری‌های صنعتی به اوج رسید. نتیجه این شوک در تورم پیشران، کاهش عرضه داخلی گوشت قرمز بود و دولت برای کنترل قیمت گوشت اقدام به واردات گوشت قرمز کرد. آمارهای تجاری نشان می‌دهد واردات گوشت قرمز از حدود ۱۱ هزار تن در فروردین ۹۷ به حدود ۲۲ هزار تن در اسفند ماه همان سال رسیده است.

در سال ۹۸، تورم تولیدکننده فصلی دامداری‌های سنتی و گاوداری‌های صنعتی به کمترین سطح خود رسید و هزینه تولید گوشت قرمز کاهش یافت. این کاهش هزینه تولید باعث افزایش عرضه داخلی گوشت قرمز و کاهش واردات آن شد. واردات گوشت قرمز از ۱۸ هزار و ۴۰۰ تن در آذر ۹۸ به هزار و ۸۰۰ تن در خرداد ۹۹ کاهش یافت.

در اردیبهشت ۱۴۰۱، دولت تصمیم به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفت که باعث افزایش هزینه واردات نهاده‌های دامی و تورم پیشران دامداری‌های سنتی و گاوداری‌های صنعتی شد. تورم پیشران گاوداری‌های صنعتی در بهار ۱۴۰۱ به ۵۰.۸ درصد و تورم دامداری‌های سنتی به ۳۰ درصد رسید. این شوک تورمی باعث کاهش عرضه داخلی گوشت قرمز و افزایش واردات آن شد. واردات گوشت قرمز از ۴ هزار و ۹۰۰ تن در شهریور ۱۴۰۱ به ۱۹ هزار و ۴۰۰ تن در زمستان همان سال رسید.

نتیجه این شوک‌های قیمتی این است که میزان مصرف گوشت قرمز توسط خانوارهای ایرانی در حال کاهش است.