توسعه‌ای که در دولت نهم متوقف شد؛ چرا به ترکیه نرسیدیم؟
حسین عبده‌تبریزی با اشاره به توقف روند توسعه از دولت نهم به بعد، تأکید می‌کند که بدون بهبود مناسبات بین‌المللی و حکمرانی بهتر، کاهش پایدار تورم و خروج از بحران اقتصادی امکان‌پذیر نیست.
جهان صنعت نیوز، حسین عبده‌تبریزی، اقتصاددان برجسته، با بررسی روند توقف توسعه از سال ۱۳۸۶، ریشه بحران‌های اقتصادی ایران را در مدیریت ناکارآمد، ضعف در حکمرانی اقتصادی، تعدد نهادهای نظارتی و قطع پیوستگی مسیر اصلاحات دانست. به گفته او، اگر مسیر توسعه دهه ۸۰ ادامه می‌یافت، ایران امروز هم‌سطح ترکیه و عربستان بود. عبده‌تبریزی تأکید کرد که تورم ایران به دلیل ناترازی بودجه و ضعف در سیاست خارجی به سطح خطرناکی رسیده و بدون رفع تحریم‌ها، تصویب FATF و ایجاد چشم‌انداز مثبت، امکان اصلاحات اقتصادی واقعی وجود ندارد.
تورم، توسعه و بن‌بست اصلاحات؛ روایت عبده‌تبریزی از اقتصاد ایران
حسین عبده‌تبریزی با صراحت تأکید می‌کند که روند توسعه در ایران از سال ۱۳۸۶ و آغاز دولت نهم متوقف شده است. او می‌گوید: «ضربه دولت نهم به اقتصاد ایران کاری بود و ما دیگر نتوانستیم مسیر نزولی را برگردانیم.» شاخص‌هایی مانند درآمد سرانه، عدالت اجتماعی و بودجه خانوار همگی سیر نزولی داشته‌اند و شرایط کشور را از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی پیچیده‌تر کرده‌اند.
شایسته‌سالاری از دست رفته
عبده‌تبریزی معتقد است دو پاک‌سازی بزرگ از مدیران متخصص در ایران رخ داده؛ یکی پس از انقلاب و دیگری در دولت احمدی‌نژاد. او هشدار می‌دهد که حذف تکنوکرات‌ها و ترجیح ظاهر تعهد بر تخصص، باعث شده سیستم مدیریتی کشور تضعیف و بی‌انگیزه شود. افزایش مهاجرت، دستمزدهای پایین و دخالت سنگین نهادهای نظارتی هم مزید بر علت شده است.
آینده‌ای که می‌توانست شبیه ترکیه باشد
او با اشاره به مقایسه درآمد سرانه ایران با ترکیه و عربستان در سال‌های ۸۴-۸۵ می‌گوید: اگر آن مسیر توسعه اقتصادی با نرخ رشد ۵ تا ۶ درصد ادامه پیدا می‌کرد، ایران امروز می‌توانست هم‌سطح ترکیه باشد. اما اکنون، با تضعیف حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصدی درآمد سرانه در برخی شهرها، فاصله به‌مراتب بیشتر شده است.
چرا تورم را نمی‌توان یک‌باره مهار کرد؟
عبده‌تبریزی تأکید می‌کند که برای کاهش تورم نمی‌توان اقتصاد را قفل کرد. او می‌گوید: «اگر به بانک‌ها بگوییم وام ندهند، شاید تورم کاهش یابد، اما اقتصاد هم می‌خوابد.» به باور او، تنها راه کاهش تدریجی تورم، کاهش ناترازی‌های بودجه‌ای و افزایش درآمدهای ارزی پایدار است.
چالش بودجه‌ای و فشار ترامپ
در شرایطی که ۹۰ درصد بودجه صرف دستمزد، یارانه و صندوق‌های بازنشستگی می‌شود، عبده‌تبریزی معتقد است فضای مانور اقتصادی برای دولت بسیار محدود است. او هشدار می‌دهد که با بازگشت احتمالی ترامپ، فشار بر فروش نفت بیشتر خواهد شد و دولت در تهیه منابع ارزی برای کالاهای اساسی دچار بحران جدی‌تری می‌شود.
بلاتکلیفی؛ بدترین وضعیت برای بازار
به اعتقاد این اقتصاددان، یکی از خطرناک‌ترین شرایط امروز، بلاتکلیفی مردم و فعالان اقتصادی است. نبود چشم‌انداز روشن، نبود استراتژی مشخص در مناسبات بین‌المللی و اختلاف داخلی در رویکرد به سیاست خارجی، موجب سردرگمی بازارها شده است. او می‌گوید: «اکنون بیشتر مردم احساس نمی‌کنند که به سمت آینده‌ای روشن حرکت می‌کنیم.»
FATF نشانه مهمی برای دنیا
عبده‌تبریزی تصویب FATF را گامی مثبت و ضروری می‌داند، اما تأکید می‌کند که این اقدام در صورت ادامه تحریم‌ها کافی نیست. به گفته او، اگر تحریم‌ها گسترده‌تر شوند، مانند فعال شدن مکانیزم ماشه، دیگر تفاوتی بین تصویب یا رد FATF وجود نخواهد داشت. با این حال، تصویب آن می‌تواند نشانه‌ای از تمایل ایران برای بهبود روابط جهانی باشد.
برنامه هفتم؛ آرمانی یا واقعی؟
وی نسبت به تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی در برنامه هفتم بدبین است. با نرخ پایین پس‌انداز ملی، عدم دسترسی به سرمایه‌گذاری خارجی و ضعف بازار سرمایه داخلی، دستیابی به اهداف برنامه را «دست‌نیافتنی» توصیف می‌کند، مگر آنکه مناسبات بین‌المللی و حکمرانی داخلی اصلاح شود.
منبع خبرآنلاین
اقتصاد کلانلینک کوتاه :