سرقت‌های میلیاردی مرگبار
به گزارش جهان صنعت نیوز: ارسلان رحیمی می‌گوید: با افزایش قیمت فرآورده و نفت خام سرقت از خطوط یکی از دغدغه‌های ما در سطح کلان کشور است، چراکه علاوه بر مسائل اقتصادی، مخاطرات زیست‌محیطی و جانی در پی دارد.سیرجان، بهبهان، اصفهان، اهواز، بندرعباس و حتی قم هم از جمله شهرهایی است که طی یک سال گذشته خبرهایی درباره سرقت از خطوط نفت، گاز یا گازوییل منتشر کرده‌اند. هربار هم وزارت نیرو و نیروی انتظامی این دزدی‌ها را کشف می‌کردند، اعلام می‌شد که با عوامل آنها برخورد شده است. با این حال خبری از چند و چون این دزدی‌ها یا خسارت‌های وارده اعلام نشد.
در یکی از این انشعابات غیرمجاز تلفات هم اتفاق افتاد. این اتفاق در ۳۱ مردادماه سال جاری رخ داد و بنا به اعلام رییس اورژانس شهرستان سیرجان در پی حفاری کانال زیرزمینی لوله انتقال بنزین در حوالی نجف شهر سیرجان، به قصد سرقت، دو نفر در این حادثه جان باختند.پنج روز بعد حادثه‌ای مشابه در بندرعباس اتفاق افتاد. براساس اعلام دادستان بندرعباس ۲ نفر هنگام سرقت سوخت از خط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی بندرعباس در محدوده آبگرم گِنو جان باختند.
آخرین مورد این سرقت مربوط به ۲۵ شهریور امسال است که اعلام شد گروهی با جوشکاری و نصب انشعاب غیرمجاز بر روی خط لوله نفت‌خام مارون به اصفهان در محدوده کیلومتر ۳۹۵ شهرستان نجف‌آباد درپی دزدی از این خط بودند.
برابر با قیمت جان
ارسلان رحیمی مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت می‌گوید: افزایش قیمت منجر به زیاد شدن انشعاب‌های غیرمجاز شده است، قبلا سالانه ۲ مورد سرقت داشتیم اما اکنون ده‌ها برابر شده است به طوری که هفته‌ای یک مورد انشعاب داریم ولی با اقداماتی که انجام می‌شود، اکثر انشعابات و تعرضات به سرعت کشف می‌شود.
او با بیان اینکه با استفاده از تجهیزات و پایش خط به سرعت نسبت به کشف انشعابات غیرمجاز اقدام می‌کنیم، اضافه کرد: سرقت از خطوط برای ما هزینه دارد و مسائل اجتماعی ایجاد می‌کند، بعضا سارقان نمی‌توانند انشعاب را کنترل کنند و مواد نفتی در محیط قرار گرفته و مشکلات آلایندگی ایجاد می‌کند. علاوه بر موضوعات یادشده جان افراد در خطر است، در سیرجان۲ نفر و در رفسنجان یک نفر نتوانستند خط را کنترل کنند و جان خود را از دست دادند.
او افزود: در داخل شرکت و خارج از آن تفاهمنامه‌هایی منعقد شده است از جمله پیگ انشعاب که در مرحله تست است، ساخت تجهیزات سخت افزاری که به راحتی سرقت را کشف و حدود تقریبی محل را نشان می‌دهد. علاوه بر این استفاده از فیبر نوری در دانشگاه شریف به صورت پایلوت انجام شد، همچنین تفاهمنامه‌ای با شرکت دانش‌بنیان منعقد شده که قرار بر این که انشعاب‌یابی و بررسی شود.
وی با اشاره به بیشترین تعرضات به خطوط لوله گفت: بیشترین برداشت و تعرض در منطقه خلیج‌فارس خط ۲۶ اینچ و خط ۱۰ اینچ نزدیک به پالایشگاه و بندر شهید رجایی و باهنر است، همچنین هفته گذشته در منطقه جنوب شرق کشور یک مورد بوده است، اطراف تهران، شمال شرق کشور و همچنین در بردسبر کرمانشاه در دو ماه گذشته ۲ بار سرقت اتفاق افتاده است.
فرآورده بیشتر از نفت
«بیشترین دستبرد به فرآورده‌ها بخصوص گازوییل است.» ارسلان رحیمی با اشاره به ۱۴۰ هزار کیلومتر در کل کشور خط لوله وظیفه انتقال نفت و فرآورده را از مبادی تولید منتقل می‌کنند، عنوان کرد: سال گذشته ۱۲۸ میلیارد لیتر انتقال نفت و فرآورده صورت گرفته که برای این حجم از محموله باید ۴۳۰۰ میلیون نفتکش ۳۰ هزار لیتری تردد می‌کرد.
وی هزینه انتقال با خط لوله را لیتری ۳۰ ریال و یک‌پنجم نفتکش اعلام کرد و افزود: انتقال با خط لوله بدون خطرات جاده‌ای و آلودگی محیط‌زیست است.وی ادامه داد: اگرچه انشعاب غیرمجاز و سرقت از خطوط لوله افزایش داشته است، ولی اغلب این موارد به‌سرعت کشف و با آن برخورد می‌شود؛ همچنین روش‌های مختلفی را برای رصد و جلوگیری از این موارد در دستور کار داریم که از جمله آن، ساخته شدن پیگ انشعاب توسط متخصصان داخلی است که مراحل تست آن در حال انجام است، همچنین ساخت یک تجهیز جدید سخت‌افزاری به‌منظور کشف انشعابات غیرمجاز است که می‌تواند با حدود تقریبی ۳۰۰متری، محل انشعاب غیرمجاز را شناسایی کند.
مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران تصریح کرد: با شرکتی دانش‌بنیان جهت شناسایی انشعابات غیرمجاز در حال همکاری هستیم و همچنین با دانشگاه شریف همکاری جهت استفاده از فیبر نوری برای پایش خطوط را آغاز کرده‌ایم و تست استفاده از فیبر نوری نیز با موفقیت انجام شده است و به‌دنبال استفاده از این روش برای خطوط اصلی انتقال نفت خام و فرآورده هستیم.رحیمی از خط ۲۶اینچی دوم بندرعباس به رفسنجان به‌عنوان یکی از پروژه‌های مهم نام برد و گفت: در زمان حاضر فرآورده‌های نفتی تولیدی در پالایشگاه ستاره خلیج فارس و پالایشگاه بندرعباس با استفاده از ظرفیت کامل از یک خط موجود به‌سمت رفسنجان منتقل می‌شود که بعضا برای استفاده حداکثری از ظرفیت این خط، از روان‌کننده استفاده می‌کنیم، اما با بهره‌برداری از خط دوم که تا پایان سال جاری محقق می‌شود، ظرفیت انتقال با خط لوله در این مسیر مهم افزایش می‌یابد.
این خطوط لوله پیر
فرسودگی و مستهلک بودن خطوط لوله یکی دیگر از مشکلات خطوط انتقال نفت است. ارسلان رحیمی در این رابطه می‌گوید: متوسط عمر خطوط لوله انتقال نفت خام و فرآورده در جهان ۳۰ سال است و این عدد در کشور ما برای خطوط لوله انتقال نفت خام ۳۲ سال و برای خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی ۳۵ سال است؛ البته خطوطی داریم از سال ۱۳۴۱ و ۱۳۳۵ نیز در مدار بهره‌برداری هستند اما با روش‌های مختلف، بهره‌برداری از این خطوط بدون مشکل در حال انجام است.
او اضافه می‌کند: در برخی مسیرها، خطوط لوله‌ای را که نیازمند جایگزینی هستند با احداث خطوط لوله جدید، جایگزین می‌کنیم که نمونه آن در مسیر سبزآب- نظامیه با احداث خط لوله جدید و جایگزینی با خط قبلی که دچار خوردگی شدید شده بود، در حال انجام است.
رحیمی با اعلام اینکه «زیرساخت‌های آغاز و انجام سوآپ نفت خام و فرآورده را در کشور داریم»، گفت: از مسیر شمال کشور از اسکله‌های نکا و نوشهر می‌توانیم نفت خام و فرآورده را جهت سوآپ دریافت کنیم و جهت مصرف یا انتقال به داخل کشور از مسیرهای مختلفی چون خط لوله نکا به ری و نوشهر به چالوس استفاده کنیم و در صورت نیاز می‌توان ظرفیت انجام سوآپ را افزایش داد، اما تا امروز هیچ ابلاغی در خصوص انجام سوآپ به شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران نداشته‌ایم.
لینک کوتاه :